Petr Zelenka

Petr Zelenka, obok Jana Sveráka i Davida Ondricka, należy do pokolenia filmowców, którzy obecnie nadają ton czeskiej kinematografii. Zelenka zajmuje się nie tylko reżyserią filmową i teatralną, ale także pisaniem scenariuszy (m.in. Samotni w reżyserii Davida Ondricka, 2000) oraz dramatów.

W 2001 roku na zamówienie Teatru Dejvice powstały „Opowieści o zwyczajnym szaleństwie”. Sztuka cieszyła się wielkim powodzeniem w kraju i zagranicą (przełożono ją na pięć języków, również na polski).

Zelenka urodził się w 1967 roku w Pradze. Studiował scenopisarstwo w prestiżowej FAMU, Praskiej Szkole Filmowej. Na początku lat dziewięćdziesiątych był scenarzystą w wytwórni filmowej Barrandov, zrobił dla londyńskiej BBC niespełna godzinny program, zatytułowany „Czech Mate” („Czech Mat”). Wkrótce potem czeska telewizja wyprodukowała cztery filmy na podstawie jego scenariuszy.

Reżyserski debiut Zelenki, Mnága - happy end (1996) był pokazywany w Czechach, Niemczech i w Holandii, zdobył prestiżowe nagrody filmowe w Cottbus i Pilznie, a także... przysporzył nieoczekiwanej popularności niszowej grupie muzycznej, której - częściowo zmyślone - dzieje były tematem filmu.

Kolejny film, Guzikowcy (1997) stał się w czeskim kinie wydarzeniem dekady, a Samotni(2000), wyreżyserowani na podstawie scenariusza Zelenki przez Davida Ondřička, otrzymali m. in. nagrodę publiczności na festiwalach w Warszawie i w Salonikach, nagrodę FIPRESCI oraz Jury Ekumenicznego Festiwalu w Mannheim. Największym jednak sukcesem Zelenki, także kasowym, był jego Rok diabła(2002), nagrodzony Kryształową Kulą na festiwalu w Karlovych Varach. Opowieść o Jaromírze Nohavicy sprawiła, że bard z Czeskiego Cieszyna, jak poprzednio muzycy z Mnági, stał się słynny w całym świecie.

Dużo skromniejsza jest aktywność teatralna Petra Zelenki. Dramat „Opowieści o zwyczajnym szaleństwie” zamówił w 2001 roku i w reżyserii autora wystawił Teatr Dejvicki w Pradze, gdzie sztuka do dziś pozostaje na afiszu. Przetłumaczono ją i zagrano m. in. w Anglii, Japonii, Rosji, Serbii, na Węgrzech, Słowacji i w Polsce.

Na początku 2004 roku Petr Zelenka wyreżyserował w Bratysławie jeszcze jedną własną sztukę, zatytułowaną „Odchody vlakov” („Odjazdy pociągów”), napisaną na podstawie jednoaktówki Michaela Frayna Chinamen z 1970 roku.