Trzecia część nocy

Żona, matka i syn Michała zostali na jego oczach zamordowani przez Niemców. On ocalał wraz z ojcem przez przypadek. Szuka kontaktu z podziemiem. Uciekając przed Niemcami schronił się w mieszkaniu, w którym przyjął na świat dziecko rodzącej kobiety. Jej mąż został aresztowany przez hitlerowców. Michał zaczyna troszczyć się o Martę i dziecko. Podejmuje pracę jako karmiciel wszy w Instytucie Weigla. Marta jest tak podobna do nieżyjącej żony, że czasami nie potrafi ich odróżnić. Mieszają mu się obrazy i wspomnienia z przeszłości, ze scenami terażniejszymi, nie potrafi odróżnić rzeczywistości od wyobrażenia czy maligny...

Debiut Andrzeja Żuławskiego stał się jednym z najgoręcej dyskutowanych filmów 1971 roku. Film szokował oryginalną strukturą narracji, przepychem inscenizacji, odważnym łączeniem brutalnego naturalizmu z wizjonerstwem. Wniósł też nową interpretację okresu okupacji, która wyrosła z wojennych opowiadań ojca reżysera - Mirosława. Dość odległą od tego, co proponowała "szkoła polska".