Witold Leszczyński

Reżyser, scenarzysta i operator filmowy. Twórca „Żywotu Mateusza” i słynnej ekranizacji „Konopielki”.

Urodził się 16 sierpnia 1933 roku w Łodzi. Zanim został absolwentem tamtejszej PWSFTViT (Wydział Operatorski 1959, Wydział Reżyserski 1962), ukończył Wydział Elektroniki Politechniki Warszawskiej (1955) i pracował w kinematografii jako elektroakustyk.

Pierwszymi filmami z jego nazwiskiem w czołówce były: „Mansarda” Konrada Nałęckiego (1963, współpraca reżyserska) i „Przygoda noworoczna” Stanisława Wohla (1963, operator kamery).

Zadebiutował jako reżyser poetyckiego filmu „Żywot Mateusza”, będącej adaptacją powieści „Ptaki” autorstwa norweskiego pisarza, Tarjei Vesaasa (1967). Obraz ten, z tytułową kreacją Franciszka Pieczki został entuzjastycznie przyjęty w kraju i zagranicą, otrzymując m.in. nagrodę im. Andrzeja Munka, Złotą Kaczkę, Grand Prix MFF dla Młodzieży w Cannes oraz I nagrody na MFF w Adelaide- Auckland, Valladolid i Kolombo. Zapewnił twórcy uznanie i możliwość późniejszej współpracy ze Skandynawami.

* Po realizacji rozczarowującej „Rewizji osobistej” (1972, wspólnie z Andrzejem Kostenką) i gwiazdorsko obsadzonych „Rekolekcji” (1977), z powodzeniem podjął się ekranizacji słynnej powieści Edwarda Redlińskiego „Konopielka”, z doskonałymi kreacjami Krzysztofa Majchrzaka i Anny Seniuk (1981, Nagroda Główna Jury FPFF w Gdyni, nagroda główna krytyki MFF w Haugesund).*

* W 1985 roku, już po samobójczej śmierci Edwarda Stachury, reżyser powrócił do tekstu „Siekierezady”, na nowo pisząc scenariusz filmu (jego pierwszą wersję napisał wspólnie ze Stachurą na początku lat 70-tych) i realizując dzieło, które przyniosło mu Złote Lwy na FPFF w Gdyni, Złote Grono podczas Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie, Nagrodę Szefa Kinematografii oraz laur Berlinale – nagrodę Forum Młodego Kina.*

Po ośmiu latach przerwy ponownie poddał się urokowi skandynawskiej literatury, realizując, tym razem w koprodukcji polsko-norweskiej film „Koloss” wg powieści Finna Alnaesa pod tym samym tytułem (1993).

W 2001 roku nakręcił jedyny w karierze spektakl dla Teatru Telewizji – „Wielki świat”, będący adaptacją opowiadania Radka Knappa „Franio” oraz otrzymał kolejny laur FPFF w Gdyni oraz jedyną nominację do Orła za reżyserię „Requiem” wg scenariusza Edwarda Redlińskiego. Był to ostatni film, który udało mu się dokończyć.

W 2008 roku podjął się realizacji obrazu „Stary człowiek i pies”, jednak uległ wypadkowi w trzecim dniu okresu zdjęciowego filmu. Zmarł dwa tygodnie później, 1 września 2007 roku w Łodzi. Reżyserii filmu po tych, jakże smutnych wydarzeniach, podjął się wcześniejszy współpracownik Leszczyńskiego, autor zdjęć do „Żywota Mateusza”, Andrzej Kostenko.

Poza fabułami, Leszczyński ma na swoim koncie dwa filmy dokumentalne: „Życie po szwedzku” produkcji szwedzkiej (1974) oraz „Przemysłowy instytut elektroniki – 78” (1978). Był również autorem zdjęć do takich filmów, jak m.in.: „Pełnia” Andrzeja Kondratiuka (1979), szwedzki film „Zapomniana Europa” (1966) i duńska produkcja sci-fi „Człowiek, który wymyślił zbrodnię” (1966). W 2005 roku był drugim reżyserem dość głośnego filmu Janusza Majewskiego „Po sezonie” (2005).

* W 1995 roku został wyróżniony Honorową Nagrodą Jańcio Wodnik na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia” w Słupcy koło Konina.*

„Interesuje mnie kino osobiste. Chcę robić tylko takie filmy, które mnie żywo obchodzą - zarówno jeśli chodzi o treść, jak i o formę” – mówił na początku swojej kariery filmowej, do samego końca wcielając w życie te właśnie słowa, co uczyniło z niego jednego z najbardziej oryginalnych twórców kina polskiego.