Rita Hayworth

Amerykańska aktorka hiszpańskiego pochodzenia; ideał kobiecości i symbol seksu okresu II wojny światowej i dekady lat 40-tych. Najbardziej pamiętną, wręcz legendarną kreacją Hayworth jest tytułowa rola „Gildy” w głośnym filmie noir, a pochodząca z tego filmu scena, w której aktorka zmysłowo zdejmuje długie, czarne rękawiczki przeszła do klasyki kina jako jedna z najgorętszych w historii.

Urodziła się 17 października 1918 roku na Brooklynie w Nowym Jorku, jako Margarita Carmen Cansino.

Od dziecięcych lat występowała na scenie i estradzie, wykonując wraz z ojcem hiszpańskie i latynoskie tańce.

Z kinem związała się w 1935 roku, debiutując (jeszcze jako Rita Cansino) w westernie „Pod palącym niebem Argentyny”.

Od samego początku odznaczała się niebywałą urodą i talentem aktorskim, a dodatkowe umiejętności wokalno - taneczne dodatkowo pomogły jej zrobić szybką karierę w czasie rosnącej mody na filmy muzyczne.

Już w drugiej połowie lat 30-tych nie mogła narzekać na brak zainteresowania, co roku pojawiając się przynajmniej w jednej produkcji – były to m.in. dramat „Piekło Dantego” (1935) ze Spencerem Tracy, musical „Tańczący pirat” (1936), dreszczowiec „Cień” (1937), czy romans przygodowy „Tylko aniołowie mają skrzydła” (1939) Howarda Hawksa z Carym Grantem.

Dopiero jednak dekada lat 40-tych rzeczywiście „należała” do Hayworth.

W 1940 roku po raz pierwszy wystąpiła u Charlesa Vidora jako gwiazda komediodramatu „Kobieta jest zagadką”.

Rok później zagrała w głośnym remake’u melodramatu „Krew na piasku” z Anthonym Quinnem (1941). Była gwiazdą musicali z Fredem Astaire („Marzenia o karierze” 1941, „Moja najmilsza” 1942) i Genem Kelly („Modelka” 1944 Charlesa Vidora).

Zagrała też główną rolę w filmach muzycznych: „Rudowłosa” (1941) Raoula Walsha i „Dziś w nocy i każdej nocy” (1945). Wystąpiła u Juliena Duviviera w nowelowej „Historii jednego fraka” (1942) z Henrym Fondą oraz u George’a Cukora w filmie „Susan i Bóg” (1940).

* W 1946 roku stworzyła swoją najbardziej znaną kreację tytułowej „femme fatale” w „Gildzie” Charlesa Vidora z Glennem Fordem.*

Rok później wystąpiła w równie słynnej roli w kolejnym filmie z nurtu amerykańskiego kina czarnego – „Dama z Szanghaju” (1947) w reżyserii i u boku ówczesnego męża, Orsona Wellesa.

Z Vidorem i Glennem Fordem spotkała się jeszcze na planie dramatu „Miłość Carmen” (1948), a z samym Fordem przy okazji realizacji „Przygody na Trynidadzie” (1952), w której wzięła udział po czterech latach przerwy od występów w filmie.

W 1957 roku pojawiła się obok Jacka Lemmona i Roberta Mitchuma w przygodowym obrazie „Ogień pod pokładem”, a w 1958 roku u boku Burta Lancastera i Debory Kerr w dramacie obyczajowym „Osobne stoliki”.

Generalnie jednak, zrealizowane w kolejnych dekadach filmy z jej udziałem nie odnosiły już sukcesów porównywalnych z musicalami i filmami czarnymi z lat 40-tych, głównie ze względu na zmieniające się upodobania publiczności i przesunięcie się kanonów piękna w kierunku słodkich blondynek w stylu Marilyn Monroe.

Za rolę w „Świecie cyrku” (1964) Henry’ego Hathawaya z udziałem Claudii Cardinale i Johna Wayne’a otrzymała jedyną nominację do Złotego Globu.

W 1966 roku zagrała z Marcellem Mastroiannim w dreszczowcu „Mak również jest kwiatem” Terence’a Younga, a w 1968 – z Klausem Kinskim w „Bękartach”.

Definitywnie zakończyła karierę w 1972 roku z powodu zdiagnozowanej choroby Alzheimera.

Ostatnim filmem z jej udziałem był „Gniew Boga” (1972) z Robertem Mitchumem.

Była gwiazdą wielu filmów dokumentalnych, m.in. znanego obrazu „Boginie miłości” (1965).

Zmarła w 1987 roku.