Maria Kaniewska

Maria Kaniewska – życiorys i kariera zawodowa

Maria Kaniewska to polska aktorka, reżyserka, scenarzystka i pedagog. Urodziła się 27 maja 1911 roku w Kijowie. Była uczennicą Stefana Jaracza i Aleksandra Zelwerowicza. W 1933 roku została absolwentką Wydziału Aktorskiego Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, a w 1948 roku Wydział Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, tym samym stając się pierwszym w kraju reżyserem dubbingu. Ponadto, ukończyła także Szkołę Tańca Artystycznego. Debiut Marii Kaniewskiej przypadł na 14 października 1933 roku w Teatrze Miejskim w Toruniu, gdzie wystąpiła w spektaklu Lilla Weneda. Przez czterdzieści lat była pracownikiem naukowym Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. W latach 1968-69 i 1974-76 Maria Kaniewska pełniła funkcję dziekana Wydziału Aktorskiego. Po wojnie Maria Kaniewska pojawiła się w ponad 40 filmach, między innymi: „Ostatni etap” z 1947 roku, „Zimowy zmierzch” z 1956 roku, „Ewa chce spać” z 1957 roku, „Zezowate szczęście z 1960 roku czy serialu telewizyjnym „Lalka” z 1977 roku, Granica z 1977 roku, Co mi zrobisz jak mnie złapiesz z 1978 roku, Przygrywka z 1982 roku, Awantura o Basię z 1995 roku (film i serial), Wtorek z 2001 roku, Haker z 2002 roku, Podróż Niny z 2002 roku, Szatan z siódmej klasy z 2006 roku.
Maria Kaniewska osiągnęła także wybitne sukcesy jako reżyser. Wprawdzie debiutem reżyserskim Marii Kaniewskiej jest sensacyjny dramat polityczny Niedaleko Warszawy (1950), to znana jest przede wszystkim jako twórca najbardziej znanych i lubianych filmów dla dzieci i młodzieży. I tak dorobek Marii Kaniewskiej stanowią: Awantura o Basię (1959) – adaptacja powieści Kornela Makuszyńskiego o losach małej sieroty, której wszyscy pomagają znaleźć prawdziwą rodzinę; Szatan z siódmej klasy (1960) to także adaptacja powieści Makuszyńskiego. Kolejnym ciekawym filmem Marii Kaniewskiej jest Bicz Boży (1967), który przedstawia losy dziesięciolatka szantażującego mieszkańców miasteczka. W 1970 roku Kaniewska wyreżyserowała Pierścień księżnej Anny, który jest filmem kostiumowym i baśnią dla dzieci. Warto dodać, że Maria Kaniewska była także autorką scenariuszy do tych filmów.

Maria Kaniewska zmarła 11 grudnia 2005 roku w Warszawie, gdzie została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.

Maria Kaniewska – nagrody i wyróżnienia

W 1960 roku podczas Festiwalu Filmowego w Wenecji (MFF dla Dzieci i Młodzieży) otrzymała Brązowego Lwa za film Awantura o Basię. 1961 rok przyniósł Marii Kaniewskiej nagrodę Prezesa Rady Ministrów za filmy dla dzieci i młodzieży. W 1997 roku została nagrodzona Złotym Słoniem za całokształt twórczości podczas II Festiwalu Filmów Młodzieżowych i Dziecięcych w Warszawie. Natomiast w 2002 roku Maria Kaniewska zdobyła Platynowe Koziołki na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Młodego Widza „Ale kino!” w Poznaniu. Doceniono całokształt jej twórczości.
W 2004 roku Maria Kaniewska została uhonorowana Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.