Matt Dillon

Znany i rozpoznawalny aktor amerykański, pamiętny w roli Chinaskiego w „Factotum” i wielokrotnie wyróżnianej kreacji oficera Ryana w „Mieście gniewu”. Szerokiej publiczności znany chociażby z występu u boku Cameron Diaz w komedii romantycznej „Sposób na blondynkę”.

Urodził się 18 lutego 1964 roku w New Rochelle w stanie Nowy Jork. Pochodzi z wielodzietnej rodziny – urodził się jako drugi z szóstki rodzeństwa. Zadebiutował już jako 15-latek w filmie „Nad krawędzią” Jonathana Kaplana (1979), rozpoczynając barwną, trwającą po dziś dzień karierę.

W samych tylko latach 80. wystąpił w kilkunastu produkcjach, współpracując m.in. z Francisem Fordem Coppolą (dramaty „Rumble Fish” i „Wyrzutki” 1983), Arthurem Pennem (thriller „Cel” z Genem Hackmanem 1985), czy Gusem Van Santem (przełomowa rola w „Narkotykowym kowboju” 1989, Independent Spirit Award dla Najlepszego Aktora).

Z Van Santem spotkał się ponownie w 1996 roku, na planie czarnej komedii „Za wszelką cenę” z Nicole Kidman. Aktor chętnie współpracował również z innymi twórcami niezależnymi – Cameronem Crowem („Samotnicy” 1992), czy Anthonym Minghellą („Szczęściarz” 1993). W 1991 roku dołączył do obsady telewizyjnego filmu Waltera Bernsteina i Mike’a Figgisa „Mężczyźni i kobiety 2: W miłości nie ma zasad” z Andie MacDowell, Juliette Binoche i Rayem Liottą. W 1993 roku ponownie spotkał się z Timem Hunterem (wcześniej wystąpił w roli tytułowej w jego filmie „Tex” 1982) na planie „Świętego z fortu Waszyngtona”, w 1994 roku zagrał główną rolę w „Złotych wrotach” Johna Maddena, a w 1996 roku dołączył do gwiazdorskiej obsady thrillera „Biały aligator” w reżyserii Kevina Spaceya.

Zanim zasłynął jako odtwórca jednej z głównych ról w „Sposobie na blondynkę” (1998, MTV Movie Award dla Najlepszego Czarnego Charakteru, Teen Choice Award, Blockbuster Entertainment Award), wziął udział w innych produkcjach komediowych – w romantycznej produkcji Teda Demme’a „Piękne dziewczyny” (1996), muzycznym filmie „W rytmie serca” z Johnem Turturro i Bridget Fondą (1996) i w obyczajowej komedii Franka Oza „Przodem do tyłu” z Kevinem Klinem (1997).

Później zagrał jeszcze w komedii kryminalnej „O czym marzą faceci” z Michaelem Douglasem i Liv Tyler (2001) oraz w filmie sensacyjnym „Gang braci” (2002), zanim zadebiutował jako reżyser thrillera „Miasto duchów” (2002) z udziałem Gérarda Depardieu, Stellana Skarsgårda i swoim własnym.

* W 2004 roku wystąpił w głównej roli w komedii „Pracownik miesiąca”, zaś przede wszystkim dał swój najbardziej utytułowany występ w głośnym dramacie Paula Haggisa „Miasto gniewu”. Za rolę oficera Ryana otrzymał nominację do Oskara, BAFTA, Złotego Globu i Empire Award, nagrody: Independent Spirit i Sierra oraz Screen Actors Guild i Black Reel Awards (dla całego zespołu).*

W kolejnych latach wystąpił m.in. w filmie Kevina Bacona „Loverboy” z Kyrą Sedgwick (2005), zagrał główną rolę Henry’ego Chinaskiego, bohatera powieści Charlesa Bukowskiego, stanowiącego alter ego pisarza, w norwesko-amerykańskim „Factotum” Benta Hamera (2005), pojawił się obok Lindsay Lohan i Michaela Ketona w familijnej komedii fantasy„Garbi – Super bryka” (2005) oraz obok Kate Hudson, Owena Wilsona i Michaela Douglasa w komedii „Ja, Ty i On” (2006).

Prywatnie, aktor jest kolekcjonerem płyt winylowych. Swoje zbiory uzupełnia m.in. dzięki zakupom na pchlich targach, których jest miłośnikiem.