Sam Raimi

Reżyser, scenarzysta, producent i aktor. Twórca słynnych superprodukcji z cyklu „Spider-Man”, wielu horrorów i seriali fantasy.

Urodził się 23 października 1959 roku w Royal Oak w stanie Michigan. Pierwsze filmy kręcił jeszcze jako dziecko na amatorskiej kamerze, którą dostał w prezencie od taty. Wychowywał się w towarzystwie trzech braci i siostry. Niestety, najstarszy z nich, Sanders, zginął tragicznie w wieku 15 lat – na oczach Sama utopił się w basenie podczas szkolnego wyjazdu do Izraela.

W wieku licealnym poznał i zaprzyjaźnił się z Brucem Campbellem – przyszłym współpracownikiem i gwiazdą wielu jego filmów. Studiował literaturę angielską na Michigan State University, tam zasłynął jako jeden z założycieli ‘twórczego stowarzyszenia filmowego’ (wspólnie z bratem, Ivanem i aktorem Robertem Tapertem). Niedługo potem zainaugurowana została działalność filmowej wytwórni Renaissance Pictures, założonej wespół z Tapertem i Campbellem. Pierwszym, oczywiście niskobudżetowym owocem wypuszczonym przez spółkę był krótkometrażowy horror „W środku lasu”, będący oficjalnym debiutem Raimiego jako scenarzysty, reżysera i producenta (1978).

Jego debiutem pełnometrażowym był dość głośny horror „Martwe zło” z Brucem Campbellem (1981), który nie tylko zgarnął nagrodę na MFF w Stiges w Katalonii, ale także doczekał się swojego sequela w 1987 roku. W międzyczasie zaliczył kilka drobnych występów aktorskich (m.in. w komedii „Szpiedzy tacy jak my” z Chevy Chasem) i nawiązał współpracę z nikomu nieznanymi wówczas braćmi Coen realizując komedię kryminalną „Fala zbrodni” w oparciu o ich scenariusz (1985). Z braćmi Coen spotkał się później na planie „Ścieżki strachu” (1990) oraz podczas realizacji komedii „Hudsucker Proxy” (1994).

Kolejną dekadę rozpoczął od realizacji thrillera sci-fi „Darkman” z Liamem Neesonem i Frances McDormand (1990, pierwsza nominacja do Saturna i nagroda na MFF w Stiges za reżyserię). Film ten zainaugurował współpracę z bratem Ivanem Raimim, który jest współtwórcą scenariuszy do wielu filmów podpisanych przez swojego młodszego brata (m.in. powstałego dwa lata później horroru „Armia ciemności 1992).

Lata 90-te to próba sprawdzenia swoich reżyserskich sił w różnych gatunkach (gwiazdorsko obsadzony western „Szybcy i martwi” 1995, kryminał „Prosty plan” 1998, romans „Gra o miłość” 1999).To także wzmożona aktywność Raimiego jako aktora („Flinstonowie”, „Lśnienie”, „Powrót do Tamakwa”), zaś przede wszystkim – jako producenta, głównie telewizyjnego. Począwszy od sukcesu serialu „Herkules” (1995-99), twórca wyspecjalizował się w produkcji podobnych mu seriali z gatunku fantasy („Młody Herkules”, „Xena: wojownicza księżniczka”, „Jack of All Trades”). Był też producentem seriali sci-fi: „M.A.N.T.I.S.” i „Cleopatra 2525”.

Kolejną dekadę otworzył głośnym horrorem „Dotyk przeznaczenia” z Cate Blanchett (2000). Następne lata wypełniły mu przygotowania do realizacji super-produkcji „Spider-Man” (2002) oraz dwóch kolejnych sequeli tego słynnego filmu (2004, 2007). Seria przyniosła mu długo wyczekiwanego Saturna i nagrodę Empire za reżyserię oraz nieco bardziej rozsławiła jego nazwisko, które od tej pory kojarzy się przede wszystkim właśnie z filmową wersją „Spider-Mana”.

Nadal był aktywny jako producent, pozostając wierny swoim ulubionym gatunkom: horrorowi („The Grudge: Klątwa”, „Posłańcy”, „Zemsta po śmierci”, „Boogeyman”, „Priest”) i filmowi fantasy (serial „Miecz prawdy”).

* Ostatnim filmem w jego reżyserii jest napisany wspólnie z bratem horror „Wrota do piekieł” z udziałem Alison Lohman i Justina Longa (2009).*

Sam Raimi jest laureatem nagród specjalnych: Time-Machine Honorary Award na MFF w Stiges w Katalonii i George Pal Memorial Award.