Dorota Pomykała
Znana i uznana polska aktorka filmowa i teatralna, odtwórczyni pamiętnej kreacji prostytutki Joli w „Wielkim Szu” z Janem Nowickim i roli Marty w erotycznym dramacie „Chce mi się wyć” z Mirosławem Baką. Ostatnio związana i kojarzona jest głównie z występami w serialach: „Plebania” i „Brzydula”.
Urodziła się 3 lipca 1956 roku w Świerklańcu koło Tarnowskich Gór. Studiowała na Wydziale Aktorskim PWST w Krakowie, który ukończyła w 1979 roku (dyplom 1981). Jej kariera sceniczna od początku związana jest z Krakowem, a ściślej – z tamtejszym Starym Teatrem, w którym zadebiutowała w 1979 roku w spektaklu „Jan Kochanowski” w reżyserii Jana Korwina-Kochanowskiego.
Jej debiutem ekranowym była epizodyczna rola w „Aktorach prowincjonalnych” Agnieszki Holland (1978), pierwszą większą rolą – występ u boku Ignacego Machowskiego i Anny Seniuk w komedii kostiumowej „Ojciec królowej” (1979), zaś przełomowym występem – pierwszoplanowa kreacja w „Wielkim Szu” Sylwestra Chęcińskiego (1982).
W międzyczasie pojawiła się też u Andrzeja Titkowa (serial „Układ krążenia” 1978, film TV „Terrarium” 1979), Janusza Zaorskiego (serial „Punkt widzenia” 1980), Wiesława Saniewskiego („Wolny strzelec” 1981), Andrzeja Wajdy (serial „Z biegiem lat, z biegiem dni…”1980) i Tomasza Zygadły („Odwet” 1982).
Później zagrała jeszcze u Zbigniewa Chmielewskiego (serial historyczny „Blisko, coraz bliżej…”1986) i u Mirosława Gronowskiego („Weryfikacja” 1986, serial „Dorastanie” 1987), zanim stworzyła pamiętną kreację Marty w szeroko komentowanym debiucie reżyserskim Jacka Skalskiego – „Chce mi się wyć” z Mirosławem Baką u boku (1989).
W tym samym roku zagrała u Jacka Butrymowicza w wojennym filmie TV „Virtuti”, a rok później dała pierwszoplanowy występ w duńskim filmie Lone Scherfig „Urodziny Kaja”, który przyniósł jej zagraniczne laury: nagrodę Duńskiej Akademii Filmowej i Grand Prix MFF w Rouen (1990).
Świetnie rozpoczęta dekada lat 90-tych to nieliczne, ale znaczące występy na ekranie: w roli Anki, członkini klubu AA w dramacie „Tylko strach” Barbary Sass (1993), Joli Łukasik, jednej z byłych miłości głównego bohatera w „Spisie cudzołożnic” Jerzego Stuhra (1994), czy Anny Skłodowskiej, córki Elżbiety (Zofia Rysiówna) w „Królowej aniołów” Mariusza Grzegorzka (1999).
** W 2002 roku została laureatką nagrody aktorskiej na FPFF w Gdyni za drugoplanową rolę w filmie „Moje miasto” Marka Lechkiego, w ramach cyklu „Pokolenie 2000”. Niejednokrotnie później wspierała młodych twórców swoją obecnością w ich filmach (nowela „Śląsk” Anny Kazejak-Dawid, powstałej w ramach filmowego projektu „Oda do radości” 2005, film „Moja nowa droga” Barbary Białowąs, w ramach projektu „30 minut” 2008).**
W 2005 roku zagrała matkę głównego bohatera (Antoni Pawlicki) w filmie Sławomira Fabickiego „Z odzysku”, a w 2008 – matkę Adama (Rafał Maćkowiak), jednego z głównych bohaterów „Senności” Magdaleny Piekorz.
Generalnie jednak, ostatnia dekada to przede wszystkim częste występy na małym ekranie: w roli Grażyny Król, mamy księdza Antoniego (Marcin Krawczyk) w „Plebanii” (2006-2008) i kadrowej Alicji w serialu „Brzydula” (2008).
Poza Teatrem Starym w Krakowie, z którym związana jest do dziś, występowała również w łódzkim Teatrze Nowym, warszawskich teatrach: Rozmaitości i Studio, Teatrze Żeromskiego w Kielcach oraz na krakowskich scenach teatrów Bagatela i Słowackiego. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt występów w spektaklach Teatru TV (m.in. jako Edith Piaf w widowisku „Urodziłam się na ulicy”) oraz kreacje u Jerzego Jarockiego, Krystiana Lupy, Tadeusza Łomnickiego, Laco Adamika, Filipa Bajona i Andrzeja Wajdy.
W ostatnich latach zasłynęła szczególnie jako odtwórczyni roli Elżbiety w spektaklu „Dekalog II i VIII” w Starym Teatrze w Krakowie (1999, wyróżnienie w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskich Sztuk Współczesnych w Warszawie) oraz roli Corinne w spektaklu „Na wsi” Martina Crimpa, w reżyserii Mariusza Grzegorzka w Teatrze Studio w Warszawie (nagroda na Festiwalu Dramaturgii Współczesnej w Zabrzu 2003, nagroda dla Indywidualności Artystycznej Festiwalu na Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form w Szczecinie 2004).
Dorota Pomykała niejednokrotnie się poznać jako doskonała aktorka śpiewająca. Dwukrotnie (1979 i 1981) została laureatką Festiwalu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, śpiewała w Piwnicy pod Baranami i w hotelu „Pod Różą”, występowała też z Markiem Grechutą (płyta „Śpiewające obrazy”).
Od 1992 roku prowadzi, wraz z Danutą Owczarek Studio Aktorskie „ART - PLAY” i dwuletnią Policealną Szkołę Aktorską w Katowicach.
** W 1989 roku uhonorowana została państwowym odznaczeniem Brązowym Krzyżem Zasługi.**
Dorota Pomykała
Data urodzenia | 1956-07-03 |
Miejsce urodzenia | Świerklaniec k. Tarnowskich Gór |
Filmografia |
|