Polski aktor telewizyjny, teatralny i filmowy, reżyser i pedagog PWSFT i TV w Łodzi (od 1974 roku), wieloletni dziekan Wydziału Aktorskiego tej uczelni (1982-84 i 1989-96, od 1996- prodziekan); ojciec znanego reżysera Juliusza Machulskiego.

Urodził się 3 lipca 1928 roku w Łodzi. W 1954 roku ukończył w Łodzi wydział aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej, a w 1971 uzyskał dyplom wydziału reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Na początku kariery aktorskiej związany był z mniejszymi teatrami (m.in. w Opolu i Olsztynie), gdyż dawało mu to możliwość stworzenia bardziej interesujących kreacji (m.in. Romea i Merkucja). Potem występował m.in. na deskach Teatru Lubelskiego, Teatru Nowego w Łodzi, teatrów Polskiego oraz Narodowego w Warszawie. W 1970 roku był jednym z założycieli Teatru Ochota w Warszawie.

W teatrze zadebiutował tuż po skończeniu studiów, w 1954 roku, w filmie o dwa lata wcześniej, epizodem w filmie Ewy Poleskiej „Trzy opowieści”, debiut reżyserski z kolei sięga roku 1963.

W 1958 roku wystąpił jako porucznik Pilecki w filmie Leonarda Buczkowskiego „Orzeł”, pojawił się też u Tadeusza Konwickiego w nagrodzonym (m.in. w Wenecji) „Ostatnim dniu lata”. W latach 60-tych grywał u Wojciecha Jerzego Hasa, u którego pierwszy raz pojawił się już w 1957 (epizodzie w „Pętli”). Wystąpił jako hrabia Pena Flor w „Rękopisie znalezionym w Saragossie” (1964) i Juliana Ochockiego w adaptacji „Lalki” (1968). W 1969 roku zagrał obok Zofii Merle w znanej komedii Hieronima Przybyła „Rzeczpospolita babska”.

Grał u Stanisława Lenartowicza („Daleka jest droga” 1963, „Upiór” 1968), Janusza Majewskiego („Sublokator” 1967, serial „Królowa Bona” 1980, „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” 1982), Jana Rybkowskiego („Dziś w nocy umrze miasto” 1961, „Album polski” 1970),* Janusza Kijowskiego („Indeks” 1977)*.

W 1981 roku po raz pierwszy wystąpił w filmie swojego syna, Juliusza Machulskiego i to od razu w legendarnej roli Henryka Kwinto w komedii kryminalnej „Vabank”. Film miał swój sequel w 1984 roku, aktor zaś stał się – co zrozumiałe – czołowym wykonawcą różnego rodzaju ról w komediowych, z reguły produkcjach syna. Wystąpił u niego w „Kingsajz” (1987), „Deja vu” (1990), „Szwadronie” (1992), serialu „Matki, żony i kochanki” (1995 i 1998), „Kilerze” (1997 i 1999), „Superprodukcji” (2002), „Vincim” 2004.

Jednocześnie brał udział także w innych projektach: Jacka Bromskiego („Zabij mnie glino” 1987), Marka Koterskiego („Życie wewnętrzne” 1986), Władysława Pasikowskiego („Psy” 1992 i 1994).

Zasłynął także u młodej widowni jako pan Tomasz „Samochodzik” w „Wyspie złoczyńców” (1965) Stanisława Jędryki i u tego samego reżyseria w filmie „Podróż za jeden uśmiech” (1972), u Zbigniewa Chmielewskiego w „Tabliczce marzenia” (1968), czy wreszcie u Waldemara Dzikiego w „Cudownym dziecku” (1986).

Występował w polskich serialach, m.in. „Fitness Club” (1994-95), „Ekstradycja”, „Miasteczko” (2000-2001), i gościnnie na planie „Na dobre i na złe”, czy „Miodowych lat”.

Zagrał w sumie około 70 ról teatralnych oraz 45 filmowych. W latach 70-tych i 80-tych zrealizował szereg ambitnych projektów reżyserskich (często z żoną, Haliną) w Teatrze Ochota. Reżyserował klasykę dramatu („Antygona”, „Hamlet”, „Sen nocy letniej”), ale też – z czasem – sztuki własnego autorstwa („Lęk”, „Niebezpieczne zabawy”).

W 2002 roku podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd, zaś W 2003 –otrzymał nagrodę dla polskiego aktora podczas festiwalu Camerimage w Łodzi. Ponadto został uhonorowany wieloma nagrodami za dokonania teatralne.

Jednym z ostatnich występów Jana Machulskiego była rola u Michała Rosy w filmie „Co słonko widziało” (2005) oraz główna rola w niezależnej produkcji w reżyserii Rafała Buksa i Pawła Czarzastego „1409. Afera na zamku Bartenstein”. Prowadził prywatną szkołę aktorską (od 1999 roku).

Zmarł 20 listopada 2008 roku na zawał serca w warszawskim Szpitalu Bielańskim w wieku 80 lat. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Komentarze

Trwa ładowanie