John Cleese
Brytyjski aktor, scenarzysta, autor skeczów i producent, w pierwszej kolejności znany i kojarzony z działalności w słynnej grupie Monty Pythona i z realizacji, utrzymanego w podobnym tonie serialu „Hotel Zacisze”. Jest niewątpliwie najbardziej popularną i najlepiej rozpoznawalną twarzą „Monty Pythona” i jednym z najbardziej znanych komików w historii kina i telewizji.
28.11.2010 | aktual.: 10.04.2019 14:28
Urodził się 27 października 1939 roku w Weston-Super-Mare w Anglii. Studiował prawo na prestiżowym uniwersytecie Cambridge, już w tamtym okresie, lwią część czasu poświęcając na przygotowanie i udział w komediowych przedstawieniach. Niektóre z nich (szczególnie to znane pod nazwą „Cambridge Circus”) osiągnęły niemały sukces w Anglii, jak również poza jej granicami. Po studiach, zaraz na początku lat 60. zaczął pracować dla BBC, jako autor scenariuszy i skeczów do programów rozrywkowych, a w 1964 roku odbył zagraniczne tournée z Cambridge Circus, odwiedzając Nową Zelandię i USA. W Ameryce poznał swoją pierwszą żonę i wieloletnią partnerkę na planie, Connie Booth.
Po powrocie do kraju kontynuował pracę dla stacji telewizyjnych, w latach 1967-68 dając pierwszej występy na małym ekranie, na planie różnych, telewizyjnych cyklów komediowych (m.in. „The Frost Report”, „Nareszcie Show 1948”, film TV„Jak wkurzać ludzi”).
** Jego debiutem na dużym ekranie była epizodyczna rola urzędnika pocztowego w komedii „The Bliss of Mrs. Blossom” z Shirley MacLaine i Richardem Attenborough (1968), zaś absolutnym przełomem w karierze - współrealizacja i udział w jednym z najsłynniejszych, telewizyjnych show komediowych – słynącej ze specyficznego, absurdalnego humoru, produkcji „Latający Cyrk Monty Pythona” (1969-74, dwie nominacje do BAFTA TV za Najlepszą Rolę i Osobowość Telewizyjną). W późniejszych latach, Cleese wielokrotnie spotykał się ze stałą ekipą twórców na planie pełnometrażowych filmów: „A teraz coś z zupełnie innej beczki” (1971), „Monty Python i Święty Graal” (1975), „Żywot Briana” (1979), „Monty Python w Hollywood” (1982) i „Sens życia według Monty Pythona” (1983). Jego monolog przeciwko Rzymianom z „Żywotu Briana” uznawany jest często za najśmieszniejszą scenę filmową wszech czasów.**
W międzyczasie podjął kilka działań na własną rękę, dla własnych projektów poświęcając nawet udział w ostatnim sezonie „Latającego Cyrku”. Zadebiutował jako scenarzysta pełnometrażowej komedii „The Rise and Rise of Michael Rimmer” Kevina Billingtona (1970), założył własną firmę produkcyjną Video Arts Limited (1971), był współscenarzystą popularnego serialu komediowego „The Two Ronnies” (1971-74), wziął udział w kilku angielskich komediach (m.in. „The Statue” 1971), zaś przede wszystkim zasłynął jako twórca słynnego, utrzymanego w montypythonowskiej konwencji serialu „Hotel Zacisze” z udziałem żony, Connie Booth i swoim własnym (1975-79, jedna nagroda i jedna nominacja do BAFTA TV za Najlepszą Rolę).
Największym sukcesem Cleese’a dekady lat 80. była produkcja wykonawcza, współscenariusz i występ u boku Jamie Lee Curtis i Kevina Kline’a w słynnej komedii „Rybka zwana Wandą” Charlesa Crichtona (1988, BAFTA i nominacja do Złotego Globu dla Najlepszego Aktora oraz David, nominacja do Oskara i BAFTA za scenariusz).
Ponadto został on laureatem Peter Sellers Award for Comedy za gwiazdorski występ w brytyjskiej komedii „Jak w zegarku” (1986) i otrzymał telewizyjną nagrodę Emmy za gościnny występ w serialu „Zdrówko” (1987).
W ciągu ostatniej dekady nastąpił swoisty comeback aktora, dzięki charakterystycznym występom w tak głośnych produkcjach, jak: dwa kolejne filmy o Bondzie „Świat to za mało” (1999) i „Śmierć nadejdzie jutro” (2002), dwie pierwsze części słynnego cyklu – „Harry Potter i Kamień Filozoficzny” (2001) i „Harry Potter i Komnata Tajemnic” (2002), sequel komedii akcji „Aniołki Charliego: Zawrotna szybkość” z Lucy Liu, Cameron Diaz i Drew Barrymore (2003), czy komedia przygodowa „W 80 dni dookoła świata” z Jackie Chanem (2004).
Bardzo często użycza głosu znanym postaciom filmów animowanych. Najsłynniejszą „rolą” tego typu jest król Harold w „Shreku” (2004, 2007).
Jednym z ostatnich projektów filmowych z jego udziałem jest, dla odmiany, dramat sci-fi „Dzień, w którym zatrzymała się ziemia” z Keanu Reevesem (2008).