Kenneth Branagh
Aktor, reżyser i scenarzysta brytyjski, znany z filmowych adaptacji sztuk Szekspira. Przez niektórych określany jako „cudowne dziecko” brytyjskiej sceny, często porównywany do wybitnego aktora – Laurence’a Oliviera.
Urodził się w Belfaście, w Irlandii Północnej, 10 grudnia 1960 roku. Do Anglii przyjechał wraz z rodziną w wieku dziesięciu lat. Studiował aktorstwo w prestiżowej Royal Academy of Dramatic Art w Londynie, którą ukończył w 1981 roku.
Od samego początku dawał się poznać jako aktor nieprzeciętnie uzdolniony. W wieku 23 lat wstąpił do Royal Shakespeare Company, gdzie zasłynął jako najmłodszy odtwórca roli Henryka V.
Od początku lat 80-tych pojawiał się w brytyjskiej telewizji, debiutując w 1981 roku w mini- serialu „Maybury”. W 1984 roku po raz pierwszy pojawił się na ekranie amerykańskiej TV w dramacie „To the Lighthouse”, nakręconym na podstawie powieści Virginii Woolf.
Później zagrał jeszcze Oswalda w telewizyjnej adaptacji sztuki Ibsena „Ghosts” (1986) z Judi Dench, w mini- serialu „Koleje wojny” (nominacja do BAFTA TV) z późniejszą żoną, Emmą Thompson, zadebiutował na dużym ekranie w komedii „Pełnia sezonu” i wystąpił w dramacie „Miesiąc na wsi” z Colinem Firthem (wszystkie trzy z 1987 roku), by w chwilę później odnieść spektakularny sukces dzięki reżyserii „Henryka V” (1989) według Szekspira, z własnym udziałem w roli tytułowej.** Film przyniósł mu dwie nominacje do Oscara (za Najlepszą Reżyserię i Najlepszą Pierwszoplanową Rolę Męską), trzy Europejskie Nagrody Filmowe (dla Najlepszego Reżysera, Najlepszego Aktora i dla Najlepszego Młodego Filmu), nagrodę BAFTA za reżyserię, nominację do BAFTA dla Najlepszego Aktora oraz liczne nagrody krytyków.**
Po realizacji nieco mniej znanych filmów: thrillera „Umrzeć powtórnie” (1991, nominacja do Złotego Niedźwiedzia) i komedii „Przyjaciele Petera” (1992) i nominowanego do Oscara, krótkometrażowego obrazu „Swan Song” (1992), powrócił do ekranizacji repertuaru szekspirowskiego, realizując adaptację sztuki „Wiele hałasu o nic” (1993) z Emmą Thompson, Kate Beckinsale, Keanu Reevesem oraz – jak zwykle – z własnym udziałem. Film nominowany był do Złotej Palmy w Cannes i doceniony dzięki nagrodom krytyków.
W 1994 roku wziął na tapetę kultową powieść Mary Shelley „Frankenstein”, realizując film w koprodukcji brytyjsko – japońsko- amerykańskiej z Robertem De Niro w roli Monstrum i ówczesną partnerką, Heleną Bonham – Carter w roli Elżbiety.
Rok później, za reżyserię komedii „W środku mrocznej zimy” (1995) otrzymał Złotą Osellę na MFF w Wenecji, a w 1996 – nominację do Oscara w kategorii Najlepszy Scenariusz Adaptowany do „Hamleta” z własnym udziałem w roli tytułowej oraz z Kate Winslet w roli Ofelii.
Rok 2000 to kolejna adaptacja Szekspira – „Stracone zachody miłości”, 2006 – francusko – brytyjska, filmowa adaptacja jednego z najsłynniejszych arcydzieł opery „Czarodziejski flet” oraz mniej głośna ekranizacja kolejnej sztuki Szekspira, zatytułowana „Jak wam się podoba”, a 2007 – realizacja thrillera „Sleuth”, filmowej gry z udziałem dwójki aktorów: Jude’a Law i Michaela Caine’a. Obraz otrzymał Specjalne Wyróżnienie - Queer Lion oraz nominację do Złotego Lwa na MFF w Wenecji.
W międzyczasie Branagh wystąpił też w kilku filmach innych reżyserów. W 1995 roku zagrał w adaptacji „Otella” z Laurencem Fishburnem, w 1998 – w „Celebrity” Woody’ego Allena, a w 1999- w znanej produkcji „Bardzo dziki Zachód” z Willem Smithem, za którą dostał nominację do Złotej Maliny za Najgorszą Drugoplanową Rolę Męską.
Rola jednego z przywódców III Rzeszy w dramacie historycznym TV „Conspiracy” (2001) przyniosła mu nagrodę Emmy oraz nominacje do Złotego Globu i BAFTA TV. Kolejne nominacje do BAFTA TV i Emmy przyniósł mu występ w historycznym filmie przygodowym „Shackleton” (2002) produkcji brytyjskiej, a nominacje do Emmy i Złotego Globu – rola prezydenta Roosevelta w amerykańskim filmie telewizyjnym „Warm Springs” (2005).
Brał udział w znanej produkcji „Harry Potter i Komnata Tajemnic” (2002).
W 2008 roku wcielił się w postać Henninga von Tresckowa w opartym na faktach wojennym filmie Bryana Singera „Walkiria” z Tomem Cruisem. Rok później zagrał w filmie “Radio na fali”. W 2011 roku zagrał w dramacie biograficznym pt. “My Week with Marilyn”. W tym samym roku wyreżyserował obraz “Thor”.
Często użycza swojego głosu jako narrator. W 1997 roku otrzymał specjalną nagrodę BAFTA im. Michaela Balcona.
