Sissy Spacek
Jedna z najbardziej znanych i cenionych aktorek amerykańskich przełomu lat 70-tych i 80-tych, sześciokrotnie nominowana do Oskara za Najlepszą Rolę Pierwszoplanową. Nagrodę Akademii oraz Złoty Glob i wiele nagród krytyków przyniosła jej rola piosenkarki muzyki country, Loretty Lynn w biograficznym filmie Michaela Apteda „Córka górnika”, zaś największą sławę – pamiętna kreacja tytułowej „Carrie” w horrorze Briana De Palmy wg powieści Stephena Kinga.
Urodziła się w Boże Narodzenie 1949 roku w Quitman w stanie Texas. Jak na prawdziwą Teksankę przystało, już od dziecięcych lat potrafiła jeździć konno. Aktorstwem zainteresowała się dzięki starszemu kuzynowi – aktorowi Ripowi Tornowi. To z jego pomocą wstąpiła do nowojorskiego oddziału Actors Studio, a następnie – do słynnego Instytutu Lee Strasberga. Jednocześnie dorabiała jako modelka i piosenkarka estradowa.
Jej debiutem filmowym była rola u boku Gene’a Hackmana i Lee Marvina w kryminalnym filmie akcji „Pierwszorzędne cięcie” (1972). Zaledwie rok później nastąpiła jej pierwsza, przełomowa rola w przygodowej produkcji „Badlands” Terrence’a Malicka (1973, nominacja do BAFTA). Kreacja u boku Martina Sheena okazała się ważna nie tylko z zawodowych względów – to na planie tego filmu poznała przyszłego męża, scenografa Jacka Fiska. Wystąpiła jeszcze w tytułowej roli w komedii romantycznej „Ginger in the Morning” (1974) oraz w paru telewizyjnych produkcjach (m.in. jako tytułowa „Katherine” 1975), zanim okryła się sławą kreując rolę tytułowej „Carrie” w horrorze Briana De Palmy, będącym ekranizacją powieści Stephena Kinga (1976).
Aktorka zyskała sporą popularność i otrzymała pierwszą z sześciu nominacji do Oskara, dołączając jednocześnie do nie tak wcale dużego grona osób nominowanych do Nagród Akademii za role w filmach z gatunku horroru.
W tym samym roku wystąpiła w dramacie „Welcome to L.A.” (1976), rok później zgarnęła pierwszą z czterech New York Film Critics Circle Awards za rolę u Roberta Altmana w „Trzech kobietach” (1977), a następnie zagrała tytułową rolę na małym ekranie, w muzycznym dramacie wojennym TV „Verna” (1978).
** Rok 1980 to obsypana nagrodami kreacja gwiazdy muzyki country – Loretty Lynn w biograficznej produkcji muzycznej „Córka górnika” Michaela Apteda. Rola u boku Tommy’ego Lee Jonesa przyniosła 31-letniej wówczas aktorce jedynego Oskara w karierze, a także pierwszy z trzech Złotych Globów, kolejną nominację do BAFTA i nagrodę New York Film Critics Circle, a także wiele innych, prestiżowych nagród amerykańskich krytyków.**
Do 1986 roku wystąpiła w ośmiu produkcjach, średnio co dwa lata zgarniając kolejne nominacje do Oskara i Złotego Globu (za kreację w „Zaginionym” z Jackiem Lemmonem 1982, rolę u boku Mela Gibsona w „Rzece” 1984 i zwieńczony Złotym Globem występ w komediowych „Zbrodniach serca” z Diane Keaton i Jessiką Lange 1986), a następnie zdecydowała się na krótką przerwę od występów na ekranie.
Powróciła dzięki roli u boku Whoopi Goldberg w dramacie „Długa droga do domu” (1990). Rok później wystąpiła obok Williama Petersona w komedii romantycznej „Niespełnione obietnice” oraz u Olivera Stone’a w „JFK” (1991), a w 1992 roku zagrała tytułową „Miss Sherri” w dramacie telewizyjnym z Aidanem Quinnem. Do końca lat 90-tych dała szereg występów na małym (dramaty: „Miejsce dla Annie” 1994, „Gdyby ściany mogły mówić” 1996, „Z potrzeby serca” 1996, westerny: „Zacni kowboje” Tommy’ego Lee Jonesa, „Streets of Laredo” 1995) i dużym ekranie (komedia familijna „Jak kupić nową mamę” 1994, „Harfa traw” z Walterem Matthauem i Piper Laurie 1995, „Prywatne piekło” z Nickiem Nolte 1997, „Atomowy amant” z Alicią Silverstone 1999), zamykając dekadę rolą Rosie Straight w głośnym filmie Davida Lyncha „Prosta historia” z Richardem Farnsworthem (1999).
** W 2001 roku dała zachwycający występ w dramacie „Za drzwiami sypialni” Todda Fielda, otrzymując trzeci z kolei Złoty Glob, kolejne do Oskara i BAFTA, a także nagrody: Independent Spirit Award, Golden Satellite Award, Special Jury Prize na FF Sundance (razem z Tomem Wilkinsonem) oraz Broadcast, Dallas, Florida, Los Angeles, Vancouver i New York Film Critics Circle Awards.**
Kolejne filmy z jej udziałem, to m.in. kryminał TV „Oskarżona” (2001), dramat TV „Last Call” z Neve Campbell i Jeremym Ironsem (2002, jedna z dwóch nominacji do Emmy), romans fantasy „Źródło młodości” z Williamem Hurtem (2002, jedna z dwóch nominacji do Saturna), dramat/romans „Dom na krańcu świata” z Colinem Farrellem (2004), horrory: „Ring 2” i „Demon – historia prawdziwa” (2005) i komedia romantyczna „Gray Matters” z Heather Graham (2006).
** W 2008 roku otrzymała siódmą z kolei nominację do Złotego Globu za rolę w telewizyjnej „Historii Hollis Woods” oraz dołączyła do obsady głośnej komedii romantycznej „Cztery gwiazdki” z Reese Witherspoon, Robertem Duvallem, Vincem Vaughnem i Jonem Voightem.**
Dwukrotnie była gwiazdą filmów w reżyserii męża, Jacka Fiska: „Przybłęda” (1981, nominacja do Złotego Globu) i „Fiołki są błękitne” (1986).
