Stanisław Bareja

Jeden z najpopularniejszych twórców filmowych, którego filmy, w absurdalny sposób odnoszące się do PRL-owskiej rzeczywistości, zaliczane są do grona tzw. „kultowych” i po dziś dzień znajdują amatorów wśród kolejnego pokolenia widzów.

Obraz

Bareja urodził się 5 grudnia 1929 roku w Warszawie. W 1954 roku ukończył studia na Wydziale Reżyserii łódzkiej PWSFTviT, dyplom zrobił jednak dopiero w 1974. Jego talent najpełniej wyraził się w gatunku komediowym. Jak sam powiedział: „Chyba w ogóle dlatego zostałem reżyserem, by móc robić komedie”.

W latach 50-tych kilkakrotnie pojawił się jako asystent reżysera; występował też w obsadzie kilku filmów (m.in. w „Eroice” Andrzeja Munka).** Jako samodzielny reżyser debiutował w 1960 roku komedią „Mąż swojej żony”**. Rok później wyreżyserował film kryminalny według scenariusza Aleksandra Ścibora-Rylskiego „Dotknięcie nocy”, a w 1965 – serial kryminalny „Kapitan Sowa na tropie”.

W latach 60-tych zrealizował jeszcze komedię „Żona dla Australijczyka” (1963) z Wiesławem Gołasem i Elżbietą Czyżewską oraz komedię muzyczną „Małżeństwo z rozsądku” (1966). Wszystkie trzy filmy to farsy o tematyce „matrymonialnej”, z których zwłaszcza ostatni wyróżnia się cechą kontynuowaną w filmach z lat 70-tych, mianowicie zacięciem obserwatorskim, mającym na celu odzwierciedlenie pewnych specyficznych zjawisk społecznych.

Kolejne filmy osadzone są już we współczesności, która u Barei jawi się jako na wskroś absurdalna. Wraz z Jackiem Fedorowiczem (współtwórca dialogów i scenariusza, odtwórca ról) zrealizował komedie: „Poszukiwany, poszukiwana” (1972) i „Nie ma róży bez ognia” (1974). Począwszy od „Bruneta wieczorową porą” (1976) współtwórcą dialogów i scenariuszy filmów Barei (a także odtwórcą ról) był z kolei Stanisław Tym. Zrealizowali ze sobą takie filmy jak „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?” (1978) i jedną z najbardziej znanych komedii polskich okresu PRL – „Miś” (1980). Tym zagrał tam prezesa KS „Tęcza”, Ryszarda Ochódzkiego, do którego postaci powrócił później w „Rozmowach kontrolowanych” (1991) w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego oraz w komedii „Ryś” (2007), którą sam wyreżyserował. Oba filmy zrealizowane są z udziałem aktorów znanych z „Misia” i wyraźnie nawiązują do legendarnego pierwowzoru.

Oprócz Tyma i Fedorowicza, Bareja stale współpracował z takimi aktorami, jak m.in. Wojciech Pokora, Wiesław Gołas, Krzysztof Kowalewski, Zofia Merle, Jan Kobuszewski. Sam również pojawiał się z reguły w drobnych rolach w swoich filmach.

W latach 80-tych Bareja z powodzeniem zrealizował 2 seriale telewizyjne: „Alternatywy 4” (1983) oraz „Zmienników” (1986). Zmarł w 1987 roku w Essen, w Niemczech. Filmy Stanisława Barei nigdy nie były naprawdę docenione przez krytykę, brak ten rekompensowała jednak w pełni wierność i sympatia ze strony publiczności. Zarówno cytaty z komedii Barei, jak i samo powiedzenie, ze coś jest, „jak z filmu/komedii Barei” na stałe weszły do powszechnego użycia.

Od 2002 roku w Jeleniej Górze (mieście, w którym reżyser uczęszczał do liceum) odbywa się BAREJADA – festiwal twórczości komediowej dla debiutujących twórców.

Stanisław Bareja

Źródło artykułu: WP Film

Wybrane dla Ciebie

8 Oscarów, kasowy hit. Arcydzieło Formana znów w kinach
8 Oscarów, kasowy hit. Arcydzieło Formana znów w kinach
To były wczesne objawy demencji. Żona Bruce'a zauważyła, jak się zmienił
To były wczesne objawy demencji. Żona Bruce'a zauważyła, jak się zmienił
Ostatni film kultowego duetu. Zdjęcia z nowego filmu Pasikowskiego w plenerze
Ostatni film kultowego duetu. Zdjęcia z nowego filmu Pasikowskiego w plenerze
Jedna scena miłosna wszystko zmieniła. Aktorzy są razem od 57 lat
Jedna scena miłosna wszystko zmieniła. Aktorzy są razem od 57 lat
Beata Kawka była królową szklanego ekranu. Starość planuje przeżyć samotnie
Beata Kawka była królową szklanego ekranu. Starość planuje przeżyć samotnie
Hit do obejrzenia w domu. W kinach zarobił blisko 400 mln dolarów
Hit do obejrzenia w domu. W kinach zarobił blisko 400 mln dolarów
Nie chcieli go w krakowskiej PWST. Po latach stał się najwybitniejszym aktorem swojego pokolenia
Nie chcieli go w krakowskiej PWST. Po latach stał się najwybitniejszym aktorem swojego pokolenia
"Tato miał problem z hazardem i alkoholem". Córka Jerzego Bińczyckiego nie ukrywa prawdy
"Tato miał problem z hazardem i alkoholem". Córka Jerzego Bińczyckiego nie ukrywa prawdy
Nowy przebój Netfliksa. Tak makabrycznej historii jeszcze nie pokazali
Nowy przebój Netfliksa. Tak makabrycznej historii jeszcze nie pokazali
Znów będą kontrowersje? Mocny zwiastun nowego filmu Smarzowskiego
Znów będą kontrowersje? Mocny zwiastun nowego filmu Smarzowskiego
Był synonimem Nowej Fali i niepoprawnym amantem. Świat kina nie przestał go opłakiwać
Był synonimem Nowej Fali i niepoprawnym amantem. Świat kina nie przestał go opłakiwać
Premiery we wrześniu 2025. Mamy nowy, serialowy hit w streamingu?
Premiery we wrześniu 2025. Mamy nowy, serialowy hit w streamingu?