Steve Buscemi

Ceniony amerykański aktor charakterystyczny. Mistrz epizodów i drugiego planu. Grał u Tarantina, Jarmuscha, braci Coen, Martina Scorsese, Tima Burtona; gwiazda serialu „Rodzina Soprano”. Jeden z mistrzów amerykańskiego dubbingu. Również: niezależny reżyser i producent. Znany z tego, że często wciela się w postaci szybko mówiących bohaterów.

Urodził się 13 grudnia 1957 roku w Nowym Jorku w rodzinie o włosko - irlandzkich korzeniach. Dzieciństwo spędził w domu zamieszkałym przez wieloosobową rodzinę (z ciotkami, wujami, kuzynostwem etc.). Stanowiła ona pierwszą widownię dla utalentowanego chłopca, który od najmłodszych lat znajdował radość w występach przed większym gronem osób. Mimo, że kontynuował to hobby później, grywając w szkolnych przedstawieniach, przez długi czas nie był do końca przekonany o tym, by zabawianiem ludzi zająć się na poważnie. Po maturze złożył podanie o pracę w nowojorskiej straży pożarnej (gdzie w efekcie pracował w latach 1980-84), a czekając aż jego nazwisko dotrze do szczytu listy ochotników, imał się różnych drobnych zajęć. W międzyczasie poczuł „zew” powołania i postanowił przeprowadzić się na Manhattan, by uczyć się aktorstwa w słynnym Instytucie Lee Strasberga.

Debiutował w 1986 roku w niezależnej produkcji „The Way It Is”. Większy i bardziej znaczący występ dał chwilę później w „Parting Glances” (1986), gdzie zagrał muzyka chorego na AIDS.

Jego kariera nabrała kolorów i tempa pod koniec lat 80-tych. W 1989 roku nie tylko zagrał w zrealizowanej przez Martina Scorsese nowelce z cyklu „Nowojorskie opowieści”, ale wystąpił też u Abla Ferrary w „Królu Nowego Jorku”, u Jima Jarmuscha w „Kawie i papierosach II” oraz – przede wszystkim – w większej roli w Jarmuschowskim dziele „Mystery Train” (nominacja do Independent Spirit Award dla Najlepszego Aktora).

W 1990 roku rozpoczął owocną współpracę z braćmi Coen, pojawiając się w niewielkim epizodzie w „Ścieżce strachu”. W kolejnym roku wystąpił u nich już w większej roli w filmie „Barton Fink”, później z kolei przyszedł czas na występy m.in. w „Fargo” (1996) i „Big Lebowskim” (1998), by wymienić bardziej znaczące dzieła znanego duetu.

Ponadto, w latach 90-tych pojawił się w dwóch filmach Quentina Tarantino – za kreację we „Wściekłych psach” (1992) otrzymał nagrodę Independent Spirit dla Najlepszego Aktora, zaś występ cameo w roli kelnera w kultowym „Pulp Fiction” (1994), chociaż niewielki, stanowi na pewno znaczący punkt w filmografii aktora. Zagrał też w głośnym „Desperado” Roberta Rodrigueza (1995), wystąpił w dość znanym filmie sensacyjnym „Rzeczy, które robisz w Denver będąc martwym” (1996) oraz w jeszcze głośniejszej produkcji katastroficznej „Armagedon” (1998) oraz rozpoczął trwającą 8 lat przygodę z popularnym serialem „Rodzina Soprano” (1999-2007, dwie nominacje do Emmy), gdzie wcielił się w postać Tony’ego Blundetto.

Również w tej dekadzie zadebiutował jako reżyser – najpierw krótkometrażówki „Co się stało Pete’owi?” (1992), później zaś pełnometrażowej niezależnej komedii „Trees Lounge” (1996, nominacja za scenariusz i dla najlepszego filmu do Independent Spirit Award), za kanwę scenariusza której posłużyło Buscemiemu osobiste doświadczenie pracy barmana.

W pierwszej dekadzie nowego tysiąclecia kontynuował reżyserskie pasje (realizując takie obrazy, jak m.in. nominowany do głównej nagrody festiwalu w Sundance obraz „Animal Factory” 2000, „Samotny Jim” 2005, „Interview” 2007), otrzymał swoją jedyną nominację do Złotego Globu i liczne nagrody krytyków za rolę w filmie „Ghost World” (2001) ze Scarlett Johannson oraz wystąpił w szeregu innych mniej lub bardziej znanych produkcji.

Zagrał m.in. w „Dużej rybie” (2003) Tima Burtona, „Małych agentach” (2002 i 2003) Rodrigueza, w obrazie „Romance & Cigarettes” (2005) Johna Turturro, ponownie u boku Johansson w głośnej „Wyspie” (2005) Michaela Baya oraz w jednej z nowelek filmu „Zakochany Paryż” (2006).

Aktor bardzo często użycza swojego głosu przy realizacji dubbingu, ze szczególnym uwzględnieniem ostatnich lat. Na tej zasadzie wziął udział w takich animacjach, jak m.in. „Rogate ranczo” (2004), „Straszny dom” (2006), „Pajęczyna Charlotty” (2006), „Igor” (2008).

Jednym z ostatnich filmowych projektów z jego udziałem jest dramat Williama H. Macy’ego „Keep coming back” (2008) z Salmą Hayek. W 2009 roku zagrał w filmie "Przystojny Harry" i "Grzeczny i grzeszny". Rok 2010 to rola Wiley'a w obrazie "Duże dzieci".

Po ataku na WTC, Buscemi wykorzystał swoje doświadczenie zawodowe anonimowo biorąc udział w akcjach ratunkowych straży pożarnej na miejscu katastrofy. Pracował na 12-godzinnych zmianach przez cały tydzień po zamachu.