Anna Dymna

Polska aktorka teatralna i filmowa, ostatnio znana z bardzo aktywnej działalności charytatywnej. Urodziła się 20 lipca 1951 roku w Legnicy. Studiowała w PWST w Krakowie, którą ukończyła w 1973 roku. Już w czasie studiów grała zarówno w filmie jak teatrze. Debiut teatralny nastąpił w 1969 roku (rola Isi w „Weselu” Wyspiańskiego), zaś filmowy w 1971 roku („Pięć i pół bladego Józka” Henryka Kluby wg scenariusza przyszłego męża aktorki, Wiesława Dymnego). Po studiach została zaangażowana do Starego Teatru, w którego zespole pozostaje do dziś.

Ma w dorobku blisko 250 ról teatralnych i filmowych, z których wiele wiązało się ze współpracą z najwybitniejszymi polskimi reżyserami: Andrzejem Wajdą, Konradem Swinarskim, Jerzym Hoffmanem, Izabellą Cywińską, Kazimierzem Kutzem, Teresą Kotlarczyk, Tadeuszem Konwickim i Barbarą Sass.

Uwielbienie publiczności przyniosły jej role: Ani, wnuczki Pawlaka z „Nie ma mocnych” (1974) i „Kochaj albo rzuć” (1977), rola hrabianki w „Janosiku” (1973), Melanii w adaptacji „Trędowatej” (1976) w reżyserii Jerzego Hoffmana, Barbary Radziwiłłówny w serialu Janusza Majewskiego „Królowa Bona” (1980, Nagroda Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji) oraz dramacie historycznym „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” tego samego reżysera, czy wreszcie Marysi Wilczurównej w „Znachorze” Jerzego Hoffmana (1981). Dwukrotnie zagrała u Tadeusza Konwickiego – w 1971 roku w „Jak daleko stąd, jak blisko” (jeszcze jako Anna Dziadyk) oraz w roli Magdaleny w „Dolinie Issy” (1982).

Ceniono ją za talent i za niezwykłą urodę, z której biła świeżość, naturalność, dziewczęcość i czar. Jej zdjęcia zdobiły okładki pism, zaś uroda w pewnym sensie stała się przeszkodą w możliwość kreacji bardziej dojrzałych ról, abstrahujących od zewnętrznego piękna aktorki. Możliwość tę dała jej dopiero przemiana fizyczna, jaka dokonała się w połowie lat 80-tych, po doświadczeniu macierzyństwa.

Na fali mody na filmy historyczne* wystąpiła jako Maria Kazimiera w koprodukcjii polsko- austriackiej „Na odsiecz Wiedniowi” (1983, Złoty Ekran). Pojawiła się w kostiumowym serialu przygodowym „Ostrze na ostrze” (1983) oraz w jego kontynuacji „Rycerze i rabusie”, a także w roli Malgorzaty w telewizyjnej adaptacji dzieła Bułkahowa (1988-89) „Mistrz i Małgorzata”, w reżyserii Macieja Wojtyszki i Marii Kuzemko.* Znana głównie z kreacji kobiet ciepłych i delikatnych, w filmie Barbary Sass „Tylko strach” (1993) wcieliła się w dziennikarkę telewizyjną borykającą się z nałogiem alkoholowym. Za tę rolę otrzymała nagrodę na FPFF w Gdyni.

W 1994 roku zagrała też matkę górnika w dziele Kazimierza Kutza „Śmierć jak kromka chleba”, rok później – Teresę w adaptacji „Pestki” w reżyserii Krystyny Jandy. Również w 1995 roku po raz kolejny zagrała w kostiumowej roli Prudencji Duvernoy w telewizyjnej adaptacji „Damy kameliowej” w reżyserii Jerzego Antczaka.

Grała Walunię w serialu TV Izabelli Cywińskiej „Boża podszewka” (1997), żonę głównego bohatera w „Dużym zwierzęciu” Jerzego Stuhra (2000, nominacja do Orła), Nenneke w adaptacji „Wiedźmina” (2001 film, 2002 serial TV, nominacja do Orła), Jagę w Hoffmanowskiej adaptacji Kraszewskiego – „Stara baśń – kiedy słońce było bogiem”(2003 film, 2004 serial) oraz matkę Goli w „Skazanym na bluesa” (2005, nominacja do Orła).

W 2006 roku pojawiła się w roli psychoterapeutki w debiutanckiej „Wieży” Agnieszki Trzos oraz jako matka Natalii w „S@motności w sieci” Witolda Adamka. Ostatnio występuje w serialu TV „Odwróceni”. W 2011 roku zagrała dr Druch w filmie "Lęk wysokości".

Aktorka ma na koncie wiele wybitnych ról teatralnych. Spośród wielu wyróżnić można m.in. kreację Ani w „Wiśniowym sadzie” Czechowa (1975), Kory w „Nocy listopadowej” w reżyserii Andrzeja Wajdy (1978), Podstoliny w „Zemście” (1986), Adeli w „Republice marzeń” Schulza (1987), Telimeny w „Panu Tadeuszu” (1990), Gospodyni w „Weselu” (1993), czy wybitne role w Teatrze TV, takie jak: Berta w „Wygnańcach” według Joyce’a (1988), Molly Bowser w „Palcu Bożym”, czy Anita w „Antygonie w Nowym Jorku”(1995). W 1990 roku aktorka została pedagogiem w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, gdzie pracuje do dziś.

* W 2003 roku założyła fundację „Mimo wszystko” (http://www.mimowszystko.org/)*, której ideą jest „wyrównywanie szans pomiędzy ludźmi niepełno- i pełnosprawnymi -usuwanie barier mentalnych, które istnieją między ich światami.” Za działalność społeczną została odznaczona m.in. Medalem im. Brata Alberta (2000), Medalem Województwa Małopolskiego (2006), tytułem Kobieta Roku miesięcznika Twój Styl (2007) oraz wieloma innymi wyróżnieniami.

Została uhonorowana dwoma odznaczeniami państwowymi za dokonania artystyczne: w 1989 otrzymała Srebrny Krzyż Zasługi, a w 2004 - Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. W 1995 roku została laureatką Złotej Kaczki dla Najpopularniejszej Aktorki. W 1997 roku podczas II Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 2005 roku otrzymała nagrodę SuperWiktora 2004.

Anna Dymna była trzykrotnie zamężna. Pierwszym mężem był Wiesław Dymny (1971 - 12.02.1978, jego śmierć), drugim Zbigniew Szota (1983 - 1989, rozwód) - mają syna Michała; trzecim Krzysztof Orzechowski.