Daria Trafankowska
W pamięci widzów najlepiej zapisała się jako siostra oddziałowa z popularnego serialu „Na dobre i na złe” oraz współprowadząca rozrywkowy program dla dzieci „Szalone liczby”. Występowała z powodzeniem w teatrze, filmie, radiu i TV. Była aktorką popularną, budzącą ogromną sympatię widzów. Jej choroba i przedwczesna śmierć poruszyła miliony Polaków. Przez kolegów – aktorów nazywana „Duśką” lub „Matką Boską Trafankowską”.
12.11.2010 11:25
Urodziła się 5 stycznia 1954 roku w Poznaniu. Jej mama była znaną poznańską aktorką i dziennikarką. Po ukończeniu szkoły średniej pracowała jako lektorka i dziennikarka radiowa w Rozgłośni Harcerskiej.
W 1979 roku ukończyła Wydział Aktorski PWSFTviT w Łodzi, na które to studia dostała się dopiero za czwartym podejściem.
Występowała w Teatrze im. A. Fredry w Gnieźnie (jako adeptka), a już po zrobieniu dyplomu była aktorką teatrów stołecznych: Narodowego (1979-81) i Powszechnego (od 1981).
** Zadebiutowała rolą maturzystki Anki w filmie Agnieszki Holland, Pawła Kędzierskiego i Jerzego Domaradzkiego „Zdjęcia próbne” (1976).**
** Rok później ponownie spotkała się z Holland na planie filmu „Coś za coś” (1977) oraz wystąpiła w popularnym serialu „Polskie drogi”, zgarniając Indywidualną Nagrodę I stopnia od Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji za rolę Kasi Kozakiewicz.**
Rok 1978 to występ w charakterze siostry szpitalnej w filmie Krzysztofa Zanussiego „Spirala”, a 1980 – rola w obrazie Ewy i Czesława Petelskich „Bołdyn” z Wirgiliuszem Gryniem w roli tytułowej.
W latach 1980-82 brała udział w innym, popularnym serialu TV – „Dom”.
W dekadzie lat 80-tych zagrała u Jerzego Gruzy w „Nocy poślubnej w biały dzień” (1982), u Roberta Glińskiego w „Niedzielnych igraszkach” (1983), Krzysztofa Tchórzewskiego w „Stanie wewnętrznym” (1983) z Krystyną Jandą.
Ponownie spotkała się z Zanussim na planie nagrodzonego Złotym Lwem w Wenecji „Roku spokojnego słońca” (1984) oraz pojawiła się w roli matki głównego bohatera w głośnym filmie dla dzieci i młodzieży „Cudowne dziecko” (1986) w reżyserii męża, Waldemara Dzikiego. W 1990 roku zagrała matkę Kolbego w filmie Zanussiego „Życie za życie. Maksymilian Kolbe” oraz dołączyła do gwiazdorskiej obsady legendarnej „Ucieczki z kina ‘Wolność’” Wojciecha Marczewskiego.
W 1991 roku wystąpiła w obrazie Feliksa Falka „Koniec gry”, na planie którego spotkała się z Januarym Brunovem, współprowadzącym program „Szalone liczby”.
Później pojawiła się na planie takich produkcji, jak: „Kraj świata”, „Pożegnanie z Marią” (oba z 1993), „Polska śmierć”(1994), „Tato” (1995), „Musisz żyć” (1997) i „Moja Angelika” (1999).
** W 1999 roku związała się z popularnym serialem „Na dobre i na złe”, gdzie wcieliła się w postać siostry oddziałowej Danuty Dębskiej, zyskując – wraz z wzrastającą, ogólnokrajową modą na film – ogromną popularność i sympatię widzów.**
W jednym z wywiadów sama przyznała, że rola w ‘Na dobre i na złe’ w pewnym sensie odmieniła jej życie. To dzięki niej przypomniano sobie o niej – więcej grała, prowadziła koncerty, teleturnieje, zaproszono ją nawet na strajk pielęgniarek.
W 2000 roku pojawiła się na planie wojennego filmu TV „Wyrok na Franciszka Kłosa” Andrzeja Wajdy, zaś jej ostatnim występem na wielkim ekranie była rola służącej Dinah w głośnej ekranizacji powieści Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” (2001).
Oprócz znanych ról filmowych, stworzyła również wiele kreacji scenicznych (m.in. Grusza w „Braciach Karamazow” Dostojewskiego, tytułowa rola w „Iwonie, księżniczce Burgunda” Gombrowicza).
Zmarła 9 kwietnia 2004 roku na raka trzustki. Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.
Hanna Karolak napisała o niej książkę „Duśka, czyli rzecz o Darii Trafankowskiej”.
