Kevin Smith

Amerykański reżyser, scenarzysta i aktor, który największą popularność zdobył jako twórca kultowych „Clerks - Sprzedawców” i kontrowersyjnej „Dogmy”. Znany z miłości do New Jersey, fascynacji sztuką komiksu i specyficznego typu humoru, których kwintesencję stanowią osoby Jaya i, granego przez samego reżysera, Cichego Boba – filmowej pary bohaterów, przewijającej się przez całą, komediową twórczość Smitha.

Urodził się 2 sierpnia 1970 roku w Red Bank w stanie New Jersey. Miejsce jego urodzenia i dorastania będzie miało niebagatelne znaczenie w całej jego późniejszej twórczości, każdorazowo odwołującej się w mniejszym lub większym stopniu, właśnie do „prywatnej ojczyzny” reżysera.

Przez krótki czas uczęszczał do artystyczno-filmowych szkół w Nowym Jorku (1988-89) i Vancouverze (1990), każdorazowo jednak wyrzucano go za złe sprawowanie. Po powrocie do New Jersey, niepewny przyszłości, zatrudnił się w jednym z tamtejszych sklepików. Impulsem do podjęcia pracy nad realizacją debiutanckiego filmu, był podobno obejrzany w 1991 roku film Richarda Linklatera „Slacker”.

Zapalony do nakręcenia niskobudżetowej produkcji, zabrał się za pisanie scenariusza i zebranie minimum funduszy potrzebnych do realizacji. Po miesiącach przygotowań, z pomocą szkolnego kolegi, Scotta Mosiera i jego rodziców, za sumę 27,5 tys.$, w ciągu 3 tygodni zrealizował film, który wkrótce okazał się międzynarodowym hitem.

* „Sprzedawcy”, bo o nich mowa, najpierw zdobyli nagrodę Filmmakers Trophy festiwalu Sundance w 1994 roku, później – nagrodę publiczności FF Deauville oraz dwie nagrody na MFF w Cannes - Mercedes-Benz Award i Award of the Youth, a w 1995 roku, również dwie nominacje do Independent Spirit Awards.*

Ta żartobliwa, oparta w dużej mierze na błyskotliwych dialogach, na poły autobiograficzna opowieść, wiele lat później doczekała się kontynuacji, w postaci sequela „Clerks - Sprzedawcy 2” z Rosario Dawson i, znanymi z pierwszej części odtwórcami ról Dantego i Randala: Brianem O’Halloranem i Jeffem Andersonem (2006, nagroda publiczności na MFF w Edynburgu, filmowa nagroda MTV w kategorii Dirtiest Mouth Moment).

Po sukcesie debiutanckiego filmu, Smith otrzymał możliwość współpracy z wytwórnią Paramount, dla której zrealizował komedię „Szczury z supermarketu” z Shannen Doherty i Claire Forlani (1995) i nieco odmienny w tonie, melodramatyczny obraz „W pogoni za Amy” z Benem Affleckiem, Jasonem Lee i Joey Lauren Adams (1997, Independent Spirit Award za scenariusz), zgodnie uznawany przez krytyków za jeden z najlepszych filmów twórcy.

W 1999 roku wyreżyserował, wzbudzającą liczne kontrowersje „Dogmę” z Salmą Hayek, Benem Affleckiem, Mattem Damonem, Alanem Rickmanem Lindą Fiorentino i piosenkarką Alanis Morissette w roli boga (nominacja do Independent Spirit Award). Film ujęty był w formę alegorii i wyśmiewał się z dogmatycznie pojmowanej religii katolickiej, stąd jego skandalizująca otoczka.

Smith udzielał się jako współproducent, scenarzysta i twórca dubbingu do animowanej produkcji „Sprzedawcy – Zagubiona scena” (2000-2001), w 2001 roku zrealizował niezbyt udaną komedię „Jay i Cichy Bob kontratakują”, w całości poświęconą znanej parze zabawnych bohaterów, granych przez Jasona Mewesa i samego reżysera, natomiast w 2004 roku nakręcił komedię romantyczną „Dziewczyna z Jersey” z Liv Tyler i Benem Affleckiem, otrzymując brytyjską nagrodę Empire Award (2005).

Oprócz występów w legendarnej roli Cichego Boba w swoich, i nie tylko swoich produkcjach („Krzyk 3” Wesa Cravena 2000), Smith pojawił się również na planie takich filmów, jak m.in. „Dardevil” (2003), „Koniec świata” (2006), czy „Szklana pułapka 4.0” (2007).

Ostatnią realizacją Smitha jest komedia „Zack i Miri kręcą porno” (2008).

Smith jest twórcą uważanym za swego rodzaju guru dla młodych, niezależnych filmowców. Ma stałą grupę odbiorców swojej twórczości, a jej spójność i silny rys autorski sprawiają, że w pewnych kręgach nazywany jest często twórcą kultowym. Jest właścicielem sklepu z komiksami, zlokalizowanego w miejscowości Red Bank, w New Jersey.

Uważa film za dzieło wszystkich zaangażowanych w jego powstanie osób i stara się, by o wyreżyserowanych przez niego komediach, nie mówiono, że są „filmami Kevina Smitha”.