Michael Caine
Znany i ceniony aktor brytyjski i amerykański, jeden z najbardziej wszechstronnych i najbardziej zajętych aktorów w historii kina – wystąpił w ponad stu produkcjach, w których miał okazję wykazać się skalą swoich aktorskich możliwości. Zdobywca dwóch Oscarów, trzech Złotych Globów i BAFTA.
Urodził się 14 marca 1933 roku w Londynie, jako Maurice Joseph Micklewhite. Nie miał aktorskiego wykształcenia i nigdy go nie zdobył.
Jako młody mężczyzna służył w brytyjskiej armii podczas wojny w Korei. Po powrocie zadebiutował w komedii „Strzeż się, marynarzu” (1956).
Przez kolejną dekadę znajdował stałe zatrudnienie w filmie, telewizji i teatrze, jednak sławę zdobył dopiero w latach 60-tych.
** Pierwszym ważnym i pierwszoplanowym występem Caine’a była rola porucznika w wojennym dramacie historycznym „Zulu” (1964), drugim o niebagatelnym znaczeniu - nagrodzona nominacją do BAFTA kreacja w thrillerze politycznym „Ipcress File” (1965).**
Kolejne występy: w sensacyjnym thrillerze Guya Hamiltona „Pogrzeb w Berlinie” (1966) i tytułowa rola w komedii „Alfie” Lewisa Gilberta (1966, nominacja do Oscara, BAFTA i Złotego Globu), uczyniły z niego gwiazdę i umożliwiły debiut w USA (komedia „Gambit” z Shirley MacLaine 1966, nominacja do Złotego Globu).
W 1967 roku zagrał u Otto Premingera w sensacyjnym „Szybkim zmierzchu” oraz u Vittorio De Siki w filmie „Siedem razy kobieta”. Zasłynął jako odtwórca ról w filmach szpiegowskich („Mózg za bilion dolarów” 1968 Kena Russella) oraz wojennych („Bitwa o Anglię” 1969, „O jeden most za daleko” 1977 Richarda Attenborough).
** W 1972 roku zagrał w doskonałym duecie aktorskim z Laurencem Olivierem w adaptacji sztuki Anthony’ego Schaffera „Sleuth” (nominacja do Oscara i Złotego Globu) w reżyserii Josepha L. Mankiewicza.**
35 lata później wystąpił w roli granej tutaj przez Oliviera w nowej wersji „Sleuth” w reżyserii Kennetha Branagha z Judem Law (2007).
W 1975 roku zagrał u Johna Hustona w filmie przygodowym „Człowiek, który chciał być królem” z Seanem Connerym oraz u Josepha Loseya w komediowej „Romantycznej Angielce”.
** Kolejne nominacje do Nagrody Akademii oraz pierwszy Złoty Glob i jedyną BAFTA przyniosła mu kreacja w „Edukacji Rity” (1983) Lewisa Gilberta. Oscara (nieodebranego osobiście) oraz nominacje do BAFTA i Złotego Globu – drugoplanowa rola w komedii Woody’ego Allena „Hannah i jej siostry” (1987) z Mią Farrow i Maxem von Sydowem.**
W 1986 roku zagrał w pierwszym głośnym filmie Neila Jordana „Mona Lisa” oraz u boku Sigourney Weaver w thrillerze „Ulica Półksiężyca”, w 1988 roku dostał nominację do Złotego Globu za występ w „Parszywych draniach”, a w 1990 partnerował Rogerowi Moore’owi na planie komedii „Strzał w dziesiątkę”.
W dekadzie lat 90-tych dał wiele znaczących występów telewizyjnych: w „Kubie Rozpruwaczu” (1988, Złoty Glob), podwójnej roli „Jekylla i Hyde’a” (1990, nominacja do Emmy i Złotego Globu), jako Stalin w „Gigantach drugiej wojny światowej” (1994, nominacja do Emmy) oraz w biograficznym filmie „Mandela i De Klerk” z Sidneyem Poitier (1997, nominacja do Emmy i Złotego Globu).
** Występ w komedii „O mały włos” (1998) przyniósł mu kolejny Złoty Glob oraz nominację do BIFA i BAFTA, a drugoplanowa rola w filmie Lasse Hallströma „Wbrew regułom” z Charlize Theron (1999) – drugiego Oscara, nominację do Złotego Globu i BAFTA.**
W ostatnich latach, mimo 70-tki na karku, stale obecny jest na ekranie, pojawiając się w bardzo znanych produkcjach: w 2000 roku zagrał z Sandrą Bullock w komedii kryminalnej „Miss Agent” oraz z Geoffreyem Rushem i Kate Winslet w dramacie kostiumowym „Zatrute pióro” Phillipa Kaufmana; rok 2001 to udział w filmie Freda Schepisi „Ostatnia prośba” (nominacja do Europejskiej Nagrody Filmowej oraz NBR Award dla całego zespołu aktorskiego), a w 2002 – w głównej roli u Phillipa Noyce’a w adaptacji powieści Grahama Greene’a „Spokojny Amerykanin” (nagroda Satellite, nominacja do Oscara, Złotego Globu i BAFTA).
Po występach w komediach: „Prognoza na życie” (2005) z Nicolasem Cagem i „Czarownica” (2005) z Nicole Kidman, Willem Ferrellem i Shirley MacLaine, po raz pierwszy zagrał u Christophera Nolana w głośnym sequelu „Batman – Początek” (2005).
W 2008 roku powrócił do roli Alfreda w „Mrocznym rycerzu” (2008) Nolana, w międzyczasie pojawiając się u reżysera w thrillerze „Prestiż” (2006) z Hugh Jackmanem i Chirstianem Balem. W 2009 roku zagrał w filmie “Harry Brown”, a rok później w “Incepcji” u boku Leonardo DiCaprio.
** W 1990 roku otrzymał Honorową Britannia Award, a w 2000 roku - Specjalną BAFTA - Academy Fellowship oraz Nagrodę za Całokształt na MFF w San Sebastián. Od 2000 roku posiada zaszczytny, szlachecki tytuł „Sir”, nadany przez królową Elżbietę.**
Michael Caine
