Oskary - 74 rozdanie

"Piękny umysł" w reżyserii Rona Howarda zdobył nagrodę amerykańskiej Akademii Filmowej - Oscara - jako najlepszy film roku 2001. Gala wręczenia statuetek odbyła się w niedzielę wieczorem czasu lokalnego w Hollywood.

Film Piękny umysł - opowieć oparta na biografii genialnego amerykańskiego matematyka, laureata Nagrody Nobla Johna Nasha, cierpiącego na schizofrenię - zdobył także statuetki Oscara w tak ważnych kategoriach, jak reżyseria i scenariusz adaptowany. Nagrodę otrzymała ponadto odtwórczyni roli żony matematyka, Alicii, Jennifer Connelly.

Tyle samo, bo cztery Oscary zdobył Władca Piercieni, cz. I. Drużyna Piercienia Petera Jacksona - filmowa adaptacja kultowej epopei fantastycznej Johna Ronalda Reuela Tolkiena, nominowana do nagród aż w trzynastu kategoriach. Statuetki przypadły filmowi za zdjęcia, charakteryzację, efekty specjalne i muzykę - a więc w kategoriach nieco mniej prestiżowych.

Oscary za scenografię i kostiumy przypadły filmowi Moulin Rouge - musicalowi, opowiadającemu o miłoci początkującego pisarza i tancerki ze słynnego paryskiego kabaretu. Za scenariusz oryginalny nagrodzono Gosford Park Roberta Altmana - zjadliwy pamflet na arystokrację brytyjską.

Statuetek nie zdobyli Polacy. Sławomir Idziak, nominowany za zdjęcia do Helikoptera w ogniu Ridleya Scotta, przegrał z Andrew Lesniem - operatorem Władcy Piercieni. Twórcy krótkometrażowego filmu fabularnego Męska sprawa - reżyser Sławomir Fabicki i operator Bogumił Godfrejow - zdobyli mniej głosów Akademii niż autorzy obrazu "The Accountant" - Ray McKinnon i Lisa Blount.

Po raz pierwszy w historii czarnoskóra aktorka otrzymała Oscara za rolę główną: statuetka trafiła do Halle Berry za jej kreację w filmie Monster's Ball("Czekając na wyrok") Marca Fostera. Również afroamerykański aktor zdobył Oscara za główną rolę męską: Denzel Washington za Dzień próby Antoine'a Fuqua'y.

Ceremonia rozdania Oscarów stała się tym większym triumfem aktorów murzyńskich, że honorową nagrodę Akademii otrzymał 75-letni Sidney Poitier - pierwszy czarnoskóry laureat Oscara za pierwszoplanową rolę męską.

Laureatem nagrody za całokształt twórczoci został wybitny aktor Robert Redford.

Nagrodę dla najlepszego filmu zagranicznego zdobył obraz "Ziemia niczyja" (No Man's Land) z Boni i Hercegowiny, opowiadający o niedawnej wojnie w tym kraju.

Uczestnicy niedzielnej uroczystoci uczcili minutą ciszy pamięć ofiar ataku terrorystycznego 11 wrzenia. Oddano też specjalny hołd Nowemu Jorkowi - miastu będącemu drugą, po Los Angeles, stolicą amerykańskiego kina. Ceremonię prowadziła popularna czarnoskóra aktorka komediowa Whoopi Goldberg.

Komentując tegoroczne rozdanie Oscarów, filmowcy w Polsce ubolewali przede wszystkim z powodu porażki nominowanych Polaków.

Jestem niepocieszona. Idziak w pracy nad "Helikopterem w ogniu" wykazał się niezwykłą perfekcją operatorską i wydawało się, że ma duże szanse. Jest mi też żal, że nie otrzymali Oscara młodzi studenci z Łodzi - powiedziała Ewa Braun, zdobywczyni Oscara za scenografię do "Listy Schindlera". Podkreliła jednak, że już sama nominacja jest wielkim wyróżnieniem, bo przyznają ją profesjonalici z branży, i może stać się wstępem do wielkiej kariery.

Zdaniem Allana Starskiego, fakt, że nominowani do tegorocznych Oscarów Polacy nie zdobyli statuetek, nie jest porażką. Wytypowanie do Oscara pięciu filmów na całą produkcję pojawiającą się w Ameryce w ciągu roku to olbrzymie wyróżnienie. Rozmowy i dyskusje o tych filmach zwracają uwagę na istnienie polskich twórców nie tylko w Europie, ale i Ameryce - powiedział Starski, zdobywca Oscara za scenografię do "Listy Schindlera".

Jestem jednak rozczarowany, że Sławek Idziak nie dostał Oscara. Uważam, że jego zdjęcia były naprawdę wspaniałe, wręcz poruszające - dodał.

Za Sławomira Idziaka trzymała kciuki także Dorota Kędzierzawska - reżyserka m.in. głonego filmu "Wrony". Trudno rywalizować z takimi produkcjami, jak Władca Piercieni. Miałam ogromną nadzieję, że Oscara dostanie Sławomir Idziak, któremu nagroda należy się od dawna - powiedziała.

Oczywicie jest ogromny żal za Sławkiem Idziakiem. Jego osiągnięcia to przecież nie tylko ostatni film, to wielki dorobek. Doszedł do nominacji bardzo ciężką pracą. Przyznam szczerze, że gdzie tam po cichu - biorąc pod uwagę realia, a nie marzenia czy wyobrażenia - zdawało mi się, że ma szansę. Zupełnie spokojnie, bez żadnego naciągania mogło się to stać - uznał Krzysztof Piesiewicz, nominowany do Oscara za scenariusz do filmu "Trzy kolory: Czerwony" Krzysztofa Kielowskiego.

Scenarzysta dodał, że choć polski operator nie zdobył statuetki, to jednak trzeba przyznać, iż nagrodzone zdjęcia do Władcy Piercieni pod względem profesjonalnym były "znakomite". Sławek Idziak zrobił fantastyczne zdjęcia do filmu, ale powiedziałbym, że sam film był redni - zwrócił uwagę.

Szkoda, że Oscara nie zdobył nikt z nominowanych Polaków, ale to było do przewidzenia. Mylę, że Sławek Idziak nie będąc Amerykaninem w naturalny sposób miał bardzo ograniczone szanse. Wiedział to zresztą od początku. Również Męska sprawa rywalizowała z filmami po angielsku. Amerykanie są nieprzyzwyczajeni do czytania napisów i to mogło zaważyć na decyzji jurorów - powiedział wybitny polski filmowiec, Krzysztof Zanussi.

Marcel Łoziński, nominowany do Oscara za krótkometrażowy film dokumentalny "89 mm od Europy", powiedział, że żałuje, iż Fabicki i Godfrejow nie dostali nagrody. Moim zdaniem, Fabicki i Godfrejow zrobili film, który spokojnie miecił się w oscarowych standardach: znakomicie skonstruowany i z jakimi emocjami, dobrze sterowanymi; naprawdę dobry film - uznał.