Piotr Fronczewski

Jeden z najbardziej znanych i rozpoznawalnych polskich aktorów teatralnych i filmowych. Ulubieniec dziecięcej publiczności dzięki słynnej kreacji Pana Kleksa. Posiadacz charakterystycznego głosu, który usłyszeć można nie tylko w licznych produkcjach filmowych, w których pojawiał się jako narrator, bądź dubbingował innych aktorów, ale i na płytach muzycznych, które zrealizował pod pseudonimem Franek Kimono. Ostatnio zasłynął u szerokiej publiczności jako odtwórca ról w serialach TV: „Defekt”, „Magda M.”, zaś przede wszystkim – „Rodzina zastępcza”.

Urodził się 8 czerwca 1946 roku w Łodzi. W 1968 roku ukończył warszawską PWST, jednak jako aktor debiutował znacznie wcześniej, biorąc udział w przedstawieniach w Teatrze Syrena, w którym pracował jego ojciec, w spektaklach Teatru TV, gdzie już w wieku 11 lat wystąpił w „Żołnierzu królowej Madagaskaru”, oraz w filmie Stanisława Różewicza „Wolne miasto” (1958).

Był aktorem teatrów warszawskich: Narodowego (1968-69), Współczesnego (1969-73), Dramatycznego (1973-83), Studio (1984-87), a od 1991 roku – Ateneum. Spośród szeregu znaczących kreacji dramatycznych szczególnego wyróżnienia wymagają wybitne kreacje w sztukach Gombrowicza.

Swego czasu określony został nawet „aktorem gombrowiczowskiej formy” (przez Gustawa Holoubka i Macieja Prusa).

Blisko związany z estradą, był gwiazdą kabaretu Jana Pietrzaka „Pod Egidą” oraz telewizyjnego „Kabareciku Olgi Lipińskiej”, w którym wykreował postać kabotyna Pana Piotrusia.

Jego dorosły debiut filmowy również wiąże się z osobą Różewicza, u którego zagrał w wojennym filmie „Westerplatte” (1967). W kolejnych latach grał m.in. u Jerzego Gruzy w komedii „Dzięcioł” (1970) z Wiesławem Gołasem, u Zbigniewa Kuźmińskiego w „Agencie nr 1”, u Edwarda Żebrowskiego w „Ocaleniu” (1971, Nagroda za drugoplanową rolę męską w Łagowie) i Romana Załuskiego w „Sekrecie” (1973).

W 1973 roku wystąpił w głównej roli majora Greli w „Na niebie i na ziemi” Juliana Dziedziny, a rok później zachwycił krytykę epizodem w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy oraz jedną z głównych ról w „Bilansie kwartalnym” Krzysztofa Zanussiego z Mają Komorowską.

Wziął udział w licznych ekranizacjach utworów literackich, pojawiając się w: „Trędowatej” (1976) i „Znachorze” (1981) wg Dołęgi Mostowicza w reżyserii Jerzego Hoffmana, „Doktorze Judymie” (1975) na motywach powieści Żeromskiego w reżyserii Włodzimierza Haupe, serialu „Lalka” (1977) Ryszarda Bera wg słynnej powieści Bolesława Prusa oraz w wielu adaptacjach literatury dziecięcej: „Szaleństwa panny Ewy” (1983) i „Awantura o Basię” (1995, serial w 1996) wg Kornela Makuszyńskiego w reżyserii Kazimierza Tarnasa oraz w słynnej serii przygód Pana Kleksa: „Akademia Pana Kleksa” (1983, Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci), „Podróże pana Kleksa” (1985) oraz „Pan Kleks w kosmosie” (1988).

Często współpracował z Januszem Zaorskim („Partita na instrument drewniany” 1975, „Pokój z widokiem na morze”1977, „Zaległy urlop” 1978, „Baryton” 1984), Januszem Kijowskim („Kung- fu” 1979, „Głosy” 1980, „Maskarada” 1986), Januszem Rzeszewskim (tytułowa rola w komedii muzycznej „Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy” 1978, zrealizowanej wraz z Mieczysławem Jahodą; „Miłość ci wszystko wybaczy” 1981, „Lata dwudzieste...lata trzydzieste...”1983).

Dwukrotnie wystąpił u Wojciecha Marczewskiego (pamiętna „Ucieczka z kina ‘Wolność’” 1990, „Weiser” 2000), Wiesława Saniewskiego (pierwszoplanowe kreacje w filmach: „Dotknięci” 1988 i „Obcy musi fruwać” 1993) i Mirosława Borka (główna rola w sensacyjnym „Konsulu” 1989, występ w „Cudzym szczęściu” 1997). Za występ w serialu „Polskie drogi” (1976-77) Janusza Morgensterna otrzymał Nagrodę Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji (indywidualną I stopnia).

* Znaczące kreacje stworzył ponadto w takich produkcjach, jak: „Ćma” (1980) Tomasza Zygadły z Romanem Wilhelmim w roli głównej, serial Janusza Majewskiego „Królowa Bona” (1980, zespołowa nagroda I stopnia Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji), wojennym filmie historycznym „Sekret enigmy” (1979) Romana Wionczka, w „Syntezie” (1983) Macieja Wojtyszki z Krystyną Jandą, „Lawie” (1989) Tomasza Konwickiego, „Musisz żyć” (1997) Konrada Szołajskiego, sensacyjnej produkcji „Ostatnia misja” (1999) Wojciecha Wójcika oraz w „Łóżku Wierszynina” (1997, nominacja do Orła) Andrzeja Domalika, gdzie zagrał tytułową rolę.*

W ostatniej dekadzie często gościł na planie seriali telewizyjnych: „Tygrysy Europy” (1999) Jerzego Gruzy, „Sukces” (2000), „Dom” (2000), „Pensjonat pod różą” (2005), „Magda M.” (2005-2007), „Defekt” (2003-2005) Macieja Dutkiewicza z Magdaleną Cielecką, „Policjanci” (1999). Przede wszystkim jednak, od niemal 10 lat bawi telewidzów stałymi występami u boku Gabrieli Kownackiej w „Rodzinie zastępczej” (1999-2008).

W międzyczasie pojawił się na dużym ekranie w biograficznym filmie Jerzego Antczaka „Chopin. Pragnienie miłości”, jako psychiatra w komedii Marka Koterskiego „Dzień świra” oraz prezes Koniecpolski w komedii Juliusza Machulskiego „Superprodukcja” (wszystkie z 2002 roku).

W latach 90-tych zasłynął jako tytułowy „tata” w komediowym cyklu TV „Tata, a Marcin powiedział” (1993-1999). Szeroki wybór dziecięcych produkcji z jego udziałem uzupełnił występem w jednej z głównych ról w filmie przygodowym „Żegnaj Rockefeller” (1992).

* Jest laureatem licznych nagród i wyróżnień za swoją działalność artystyczną, w tym czterech Wiktorów, Złotej Kaczki, Złotego Mikrofonu, Złotego Grona, Feliksa Warszawskiego oraz Nagrody I stopnia od Przewodniczącego Komitetu do spraw Radia i Telewizji za twórczość i działalność radiową i telewizyjną; za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji z 1984 roku.*