Zbigniew Zamachowski
Lubiany przez publiczność i uznany przez krytykę, polski aktor filmowy i teatralny, także kompozytor. Mimo stosunkowo młodego wieku, ma na swoim koncie wiele ról zarówno w filmie, jak i w teatrze. Jest aktorem bardzo wszechstronnym, sprawdzającym się w każdym repertuarze.
Urodził się 17 lipca 1961 roku w Brzezinach. Skończył technikum ekonomiczne i szkołę muzyczną. Studiował w PWSFTViT w Łodzi, którą ukończył w 1985 roku. W filmie występował już jednak wcześniej.
<br. Debiutował jako 19-latek, w roli Ryśka Kołonta w filmie „Wielka majówka” (1981). Później wystąpił jako Latac w „Popielcu” (1982) Ryszarda Bera, książę Bulbo w „Pierścieniu i róży” (1986), jako brat Henia w serialu Barei „Zmiennicy” (1986). Uznanie zyskał dzięki roli w „Ucieczce” (1986, Wyróżnienie na FPFF w Gdańsku) z cyklu „Kroniki domowe”, gdzie zagrał obok Adrianny Biedrzyńskiej.
Grał u Wajdy („Biesy” 1988, „Korczak” 1990), Wiesława Saniewskiego („Dotknięci” 1988), Jacka Bromskiego („Zabij mnie, glino” 1987, „Sztuka kochania” 1989), Wojciecha Marczewskiego („Ucieczka z kina ‘Wolność’” 1990 – nominacja do nagrody dla najlepszego drugoplanowego aktora podczas FPFF w Gdyni; „Weiser” 2000 – nominacja do Orła za rolę drugoplanową) i Romana Polańskiego („Pianista” 2002). Dwukrotnie wystąpił u Krzysztofa Kieślowskiego: w „Dekalogu X” (1988) oraz obok Julie Delpy w głównej roli Karola Karola w filmie „Biały” (1993).
Pamiętnymi występami aktora są także: rola Tomasza Siwka w „Zawróconym” Kazimierza Kutza (1994, Nagroda na FPFF w Gdyni za Pierwszoplanową Rolę Męską), Dudka w komedii Kutza „Pułkownik Kwiatkowski” (1995), kaprala „Houdiniego” w „Demonach wojny według Goyi” (1998) Władysława Pasikowskiego, Michała Wołodyjowskiego w „Ogniem i mieczem” (1999) Jerzego Hoffmana, niepełnosprawnego alkoholika Edzia w „Cześć, Tereska” Roberta Glińskiego (2000, Nagroda Orła dla Najlepszego Aktora), księdza Skorodeckiego w „Prymasie” (2000, nominacja do Nagrody Orła), Jaskra w „Wiedźminie” (2001), Dymeckiego w filmie sensacyjnym Piotra Wereśniaka „Stacja” (2001), Adasia w komedii „Ciało” (2003), Jaśka w „Zmruż oczy” (2003, Nagroda Orła dla Najlepszego Aktora), Matuszka w „Żurku” (2003, nominacja do Orła za rolę drugoplanową), „Klamy” w sensacyjnym „Czasie surferów”, Gustawa Mytnika w komedii „Zróbmy sobie wnuka” i w wielu, wielu innych. Już przy pobieżnym przeglądzie filmowych kreacji aktorskich Zamachowskiego można
zauważyć rozpiętość tematyczną ról, w jakie z powodzeniem się wciela.
Aktor wykreował też wiele postaci w inscenizacjach teatralnych. Jeszcze w czasie studiów współpracował* z łódzkim Teatrem Studyjnym’83, gdzie debiutował jako kompozytor (muzyka do „Balu manekinów”)*, a także po raz pierwszy wcielił się w tytułową rolę w „Płatonowie” Czechowa.
Później współpracował z Teatrem Studio (1985-97), Narodowym (od 1997) i Teatrem TV. Wystąpił w wielu przedstawieniach w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego („Opera za trzy grosze” 1986, „Wujaszek Wania” 1993, „Don Juan” 1996, rola Ignacego w „Ślubie” Gombrowicza 1998, jako Poeta w „Weselu” 2000), ponadto w teatrze grał m.in. u Adama Hanuszkiewicza („Działanie uboczne” Woody’ego Allena 1988) i Kazimierza Kutza („Kartoteka” Różewicza 1999). Do bardziej znanych ról Teatru TV należy na pewno tytułowa rola w „Płatonowie” (1992) Andrzeja Domalika, czy rola Mozarta w „Amadeuszu” w reżyserii Macieja Wojtyszki (1993).
Zamachowski od początku związany był z estradą – w czasie studiów występował z poznańskim kabaretem TEY, w 1980 roku dzięki swojemu własnemu programowi, zdobył II nagrodę na festiwalu w Opolu, występował na Festiwalu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Wykonywał piosenki z repertuaru Kabaretu Starszych Panów, piosenki Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty,a także swoje własne kompozycje do tekstów autorskich. W 1989 roku zagrał w muzycznym przedstawieniu Magdy Umer i Jeremiego Przybory „Zimy żal”, zaś w 1993 roku występował w Teatrze Buffo z popularnym spektaklem muzycznym „Big Zbig Show”.
Zamachowski jest laureatem Nagrody Aktorskiej im. Zbyszka Cybulskiego (1990), trzech Wiktorów (1992, 1993, 1996) oraz dwóch Złotych Kaczek (1995, 2002).
Wielokrotnie użyczał swojego głosu głównym postaciom filmów animowanych w polskich wersjach językowych filmów („wystąpił” w tej roli jako Stuart Malutki, Shrek, Garfield).
Pojawił się w znaczącej roli w komedii sensacyjnej „Dublerzy” (2006), jako Henio w głośnym filmie „Skazany na bluesa” (2005) oraz w filmie powstałym z cyklu „Święta polskie”, zatytułowanym „Przybyli ułani” Sylwestra Chęcińskiego, za rolę w którym otrzymał nagrodę za Najlepszą Główną Rolę Męską na FPFF w Gdyni.
W 2008 roku zagrał w "Boisku bezdomnych". W 2009 roku wystąpił w filmach: "Popiełuszko. Wolność jest w nas", "Operacja Dunaj", "Randka w ciemno", "Wichry Kołymy". W 2010 roku zagrał w obrazie "Projekt dziecko, czyli ojciec potrzebny od zaraz" oraz "Święta krowa". W tym samym roku użyczył głosu tytułowemu bohaterowi w animacji "Shrek Forever".
Zbigniew Zamachowski był mężem Anny Komornickiej, para rozwiodła się. Aktualnie jest mężem Aleksandry Justy i ojcem czwórki dzieci: Marii (ur. 1994), Antoniego (ur. 1997), Tadeusza (ur. 2000) i Bronisławy (ur. 2002).
Komentarze