Bożena Dykiel
Jedna z najpopularniejszych i najbardziej charakterystycznych polskich aktorek telewizyjnych i filmowych. Jej wyrazista osobowość aktorska oraz stała obecność na małym ekranie sprawia, że od wielu lat jest również jedną z najlepiej rozpoznawalnych postaci polskiego show-biznesu.
13.10.2011 23:00
Urodziła się 26 sierpnia 1948 roku w Grabowie. Studiowała na warszawskiej PWST, którą ukończyła w 1971 roku.
Jeszcze w czasie studiów (lata 1970-72) występowała w STS-ie (Studencki Teatr Satyryków), później z kolei (1972-85) była aktorką Teatru Narodowego w Warszawie.
Na ekranie debiutowała w 1972 roku pojawiając się u Janusza Morgensterna w filmie „Trzeba zabić tę miłość”. W tym samym roku po raz pierwszy zagrała u Andrzeja Wajdy, tworząc pamiętną kreację Kaśki w „Weselu”.
U Wajdy zagrała jeszcze wielokrotnie: w 1974 roku wystąpiła w roli Mady Muller w „Ziemi obiecanej”, w 1976 – w polsko brytyjskiej adaptacji „Smugi cienia” Conrada, w 1981 – w „Człowieku z żelaza”, w 1988 – we francusko – polskiej adaptacji „Biesów” z Isabelle Huppert i Omarem Sharifem, a w 1995 roku – w „Wielkim tygodniu”.
Poza tym, wystąpiła w tak znaczących produkcjach, jak „Kontrakt” (1980) Krzysztofa Zanussiego, „Przesłuchanie” (1982) Ryszarda Bugajskiego i „Dekalog” (1988) Krzysztofa Kieślowskiego.
Zagrała u Jerzego Hoffmana w znanej adaptacji „Znachora” (1981) Tadeusza Dołęgi-Mostowicza z Jerzym Bińczyckim w roli głównej, w japońsko- polskiej produkcji „Ognie są jeszcze żywe” (1976) oraz w filmie fantastycznym „Wojna światów – następne stulecie” (1981) Piotra Szulkina.
Ponadto zasłynęła z licznych występów komediowych, m.in. w filmach Stanisława Barei („Brunet wieczorową porą” 1976, „Alternatywy 4” 1983), Janusza Zaorskiego („Awans” 1974 z Marianem Opanią), Jerzego Gruzy (serial „40’ latek” 1974-75, „Motylem jestem, czyli romans 40-latka” 1976), Jacka Bromskiego („Sztuka kochania” 1989), Romana Załuskiego („Wyjście awaryjne” 1982), czy w głośnym filmie „Rozmowy kontrolowane” (1991) Sylwestra Chęcińskiego.
Wystąpiła w znanych dziełach Marka Koterskiego: jako dentystka w „Nic śmiesznego” (1995), sąsiadka Adasia w „Dniu świra” (2002) i „Wszyscy jesteśmy Chrystusami” (2006).
Rolę sąsiadki Dykiel zagrała również w filmie Jacka Bromskiego „To ja złodziej” (2000) z Januszem Gajosem w roli głównej.
Poza wyżej wymienionymi, w ostatnich dekadach pojawiała się głównie w rolach telewizyjnych, w takich serialach, jak „Dom” (1982, 1996-97, 2000), „Bank nie z tej ziemi” (1993-94), „Jest jak jest” (1994), „Plebania” (2001-2003), „Na dobre i na złe” (2003, 2006), zaś przede wszystkim w popularnej telenoweli „Na wspólnej” (2003-2007), w której wcieliła się w postać Marii Zięby. W 2009 roku zagrała w filmie “Mniejsze zło”.
Często kreuje postacie aktywnych, zdecydowanych, czasami „pyskatych” kobiet – ma na swoim koncie role urzędniczek, kadrowej, naczelniczki gminy, kierowniczki, dozorczyni. Ponadto, jej specyficzna ekspresja aktorska sprawia, że świetnie sprawdza się jako odtwórczyni ról „kobiet z sąsiedztwa”, gadatliwych barmanek, gospodyń, sklepowych.
W 1979 roku została odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi. W 2002 roku, podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd.
Znana jest ze swojej pasji kulinarnej - prowadziła autorski program telewizyjny o gotowaniu. Jest autorką humorystycznego poradnika „Moje sekrety kulinarne, czyli jak robić, żeby się nie narobić”.
