Olgierd Łukaszewicz
Znany polski aktor filmowy i teatralny, który w masowej wyobraźni zapisał się przede wszystkim jako Albert z „Seksmisji”. Ma na swoim koncie wiele ról, będących owocem współpracy z takimi reżyserami, jak m.in. Kazimierz Kutz, Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Agnieszka Holland, Juliusz Machulski, Jan Jakub Kolski, czy Barbara Sass. Urodził się 7 września 1946 roku w Chorzowie jako jeden z bliźniaków. Jego brat – Jerzy, również związał się z przemysłem filmowym pracując jako reżyser i operator.
W 1968 roku ukończył PWST w Krakowie, po studiach wiążąc się na krótko z tamtejszym Teatrem Rozmaitości (1968-70), a po przeprowadzce do Warszawy występując na deskach tamtejszych teatrów” Dramatycznego, Współczesnego, Powszechnego, Studio, Narodowego i Polskiego. Z tym ostatnim związany jest do dziś.
Zadebiutował jeszcze w czasie studiów epizodem w „Jowicie” (1967) Janusza Morgensterna. W 1968 roku wystąpił w pierwszej większej roli w „Dancingu w kwaterze Hitlera” Jana Batorego.
* Miał szczęście już na początku kariery współpracować z wybitnymi twórcami – w 1969 roku zagrał główną rolę w pierwszej części śląskiego tryptyku - „Sól ziemi czarnej” Kazimierza Kutza, a w 1970 roku wystąpił obok Daniela Olbrychskiego w ekranizacji „Brzeziny” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Świetne początki przyniosły mu w 1971 roku prestiżową nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego.*
Powracał do współpracy zarówno z Kutzem („Perła w koronie” 1971, „Znikąd donikąd” 1975, „Sława i chwała” 1997), jak i z Wajdą („Wesele” 1972, „Katyń” 2007).
W dekadzie lat 70-tych zagrał jeszcze m.in. w „Romantycznych” (1970) Stanisława Różewicza, ekranizacjach „Dziejów grzechu” (1975) w reżyserii Waleriana Borowczyka oraz „Nocy i dni” Jerzego Antczaka, u Janusza Majewskiego w „Straconej nocy” (1973) i w „Lekcji martwego języka” (1979), u Henryka Kluby w „Sowizdrzale świętokrzyskim” (1978) z Beatą Tyszkiewicz oraz u Jerzego Gruzy - w komedii „Przeprowadzka” (1972) z Wojciechem Pszoniakiem i w „Przyjęciu na dziesięć osób plus trzy” (1973).
Kolejną dekadę otworzył występem u Agnieszki Holland w „Gorączce” (1980). Poza pamiętną kreacją u boku Jerzego Stuhra w głośnej „Seksmisji” (1982) Juliusza Machulskiego, zagrał także w innych, znaczących produkcjach tamtego czasu: jako Henryk III Walezy w „Klejnocie wolnego sumienia” (1981) Grzegorza Królikiewicza oraz jako Józef Odrowąż w ekranizacji „Wiernej rzeki” w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego (1983). Ponownie spotkał się z Majewskim na planie komedii „C.K. dezerterzy” (1985) oraz z Machulskim na planie „Kingsajz” (1987). Wystąpił w jednych z najważniejszych i najbardziej znanych produkcji polskich tamtej dekady.
Oprócz wyżej wymienionych pojawił się w słynnym „półkowniku” Ryszarda Bugajskiego „Przesłuchanie” (1982) z Krystyną Jandą, u boku Jana Nowickiego w „Magnacie” (1986) Filipa Bajona oraz w „Krótkim filmie o zabijaniu” (1987) Krzysztofa Kieślowskiego.
Współpracował z Markiem Nowickim („Ślepy bokser” 1981, „Widziadło” 1983), Jackiem Bromskim („Zabij mnie, glino” 1987, „Sztuka kochania” 1989) i Wiesławem Saniewskim („Dotknięci” 1988), a w 1986 roku dołączył do obsady radzieckiej adaptacji „Borysa Godunowa” w reżyserii Siergieja Bondarczuka.
Rok 1993 to rola Dziada w słynnym filmie Jana Jakuba Kolskiego „Jańcio Wodnik” z Franciszkiem Pieczką w roli głównej, 1995 – pamiętna kreacja księdza w „Pokuszeniu” Barbary Sass z Magdaleną Cielecką, rola ojca Basi w filmowej i telewizyjnej adaptacji „Awantury o Basię” (1995, 1996) Kazimierza Tarnasa oraz pierwszoplanowy występ w wojennym melodramacie „Deborah” Ryszarda Brylskiego.
W 1998 roku raz jeszcze zagrał u Majewskiego w serialu „Siedlisko”, w 2000 ponownie wystąpił u Kolskiego w dramacie „Daleko od okna”, a w 2002 po raz kolejny spotkał się z Bromskim na planie „Kariery Nikosia Dyzmy”.
Pojawił się w roli czarodzieja Stregobora w filmowej i telewizyjnej wersji „Wiedźmina” (2001-2002) Marka Brodzkiego, jako rotmistrz Bardior w „Ubu Król” Piotra Szulkina (2003) oraz jako ojciec Karola Wojtyły w biograficznym filmie „Karol. Człowiek, który został papieżem” (2004).
Jego ostatnimi rolami filmowymi są: występ w filmie TV „Jutro idziemy do kina” Michała Kwiecińskiego oraz rola kapelana w „Katyniu” Andrzeja Wajdy (oba z 2007 roku).
Przez lata scenicznej kariery, Łukaszewicz zdążył dać wiele znaczących występów dramatycznych. Największą chyba sławą okryła się jego podwójna interpretacja postaci Franza Kafki w sztuce „Pułapka” Tadeusza Różewicza: w 1984 roku na scenie warszawskiego Teatru Studio w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego oraz sześć lat później w spektaklu Teatru TV w reżyserii Stanisława Różewicza.
* Został uhonorowany Srebrnym Krzyżem Zasługi (1979) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000).*
Komentarze