Paul Giamatti

Amerykański aktor z grupy tzw. aktorów charakterystycznych, kojarzony głównie z rolami życiowych nieudaczników, typowych fajtłap, którzy – choć nie radzą sobie z życiem i egzystują na jego marginesie (a może właśnie z tego powodu), budzą sympatię widzów.

Urodził się 6 czerwca 1967 roku w New Haven w Connecticut w USA. Jego ojciec, Bartlett Giamatti, był profesorem literatury na Uniwersytecie Yale, gdzie przez pewien czas pełnił też ważne funkcje na szczeblu administracyjnym. To tam przyszły gwiazdor ukończył studia teatralne. Jego matka, Toni Smith, była aktorką, zanim poślubiła profesora Giamattiego. Młodszy brat Paula również podążył w ślady matki i brata.

Za przełom w karierze aktora uważa się rolę w filmie „Części intymne” z 1997 roku, jednak debiut filmowy Giamattiego nastąpił pięć lat wcześniej, dzięki roli w „Samotnikach” Camerona Crowe’a.

Wcześniej, bo w 1990 roku zadebiutował w telewizyjnym filmie „She’ll Take Romance”, gdzie wystąpił obok Glenn Close.

Grywał u Woody’ego Allena („Jej wysokość Afrodyta” 1995, „Przejrzeć Harry’ego” 1997), Sydney Pollacka („Sabrina” 1995), Stevena Spielberga („Szeregowiec Ryan” 1998), Miloša Formana („Człowiek z księżyca” 1999), Petera Weira („Truman Show” 1998), Toda Solondza („Opowiadanie” 2001), czy Tima Burtona („Planeta małp” 2001).

Brał udział w tak znanych produkcjach, jak kryminał „Donnie Brasco” (1997), komedia romantyczna „Mój chłopak się żeni” (1997), komedia familijna „Dr Dolittle” (1998), komedia „Agent XXL”, thriller „Negocjator (1999), czy kryminalny „Przekręt doskonały” (2004).

Pojawiał się w produkcjach z gwiazdorską obsadą, zaś jego specyficzna fizjonomia i typy postaci, jakie grał, szybko zapewniły mu rozpoznawalność, jeśli nawet nie z nazwiska, to na pewno „z twarzy”.

Rzadko grywał role pierwszoplanowe, stąd za kolejną przełomową kreację Giamattiego uważa się główną rolę przegranego życiowo, niezrealizowanego zawodowo pisarza i znawcy wina w nagradzanym i głośnym obrazie „Bezdroża” (2004). Za tę rolę aktor otrzymał liczne nagrody od stowarzyszeń krytyków (m.in. w Toronto, San Francisco, Chicago), Independent Spirit Award oraz nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora.

Kolejną nominację do Złotego Globu oraz pierwszą i jedyną do tej pory nominację do Oscara otrzymał za rolę w filmie Rona Howarda „Człowiek ringu” (2005).

Później aktor wystąpił jeszcze w „Iluzjoniście” Neila Burgera (2006), zagrał też główną rolę w dramacie fantasy „Kobieta w błękitnej wodzie” (2006) oraz w filmie akcji „Tylko strzelaj” (2007), gdzie partnerowali mu m.in. Monica Bellucci i Clive Owen.

Aktor kilkakrotnie brał udział w dubbingu do filmów animowanych, takich jak m.in. „Roboty” (2005) i „Po rozum do mrówek” (2006). W 2009 roku zagrał w filmie "Bez duszy", "Gra dla dwojga" oraz "Ostatnia stacja". Rok 2011 to rola w filmie "Kac Vegas w Bangkoku", "Żelazny rycerz" oraz "Wszyscy wygrywają".

Paul Giamatti ma żonę Elizabeth Cohen (od 13.10.1997) oraz syna Samuela (ur. 2001).