Generał Nil - dziś rocznica śmierci legendy

Dokładnie 56 lat temu, 24 lutego 1953 roku, decyzją komunistów, po sfingowanym procesie został stracony legendarny dowódca Kierownictwa Dywersji AK i zastępca Komendanta Głównego Armii Krajowej, generał August Emil Fieldorf, pseudonim "Nil". Człowiek, który podczas okupacji kierował całością walki prowadzonej przez AK (sabotażem i dywersją). Komunistom udało się niemal całkowicie zatrzeć pamięć o tym ważnym dla polskiej historii bohaterze.

Jego sylwetkę postanowił przywołać Ryszard Bugajski, reżyser słynnego "Przesłuchania". W swoim najnowszym filmie, zatytułowanym "Generał Nil", który w kinach ukaże się17 kwietnia br., podejmuje próbę rekonstrukcji ostatnich lat życia Fieldorfa. Opowieść rozpoczyna się w momencie jego powrotu do Polski z zesłania na Ural, na który trafił po aresztowaniu w 1945 przez NKWD.

Obrazowi towarzyszą retrospekcje z okresu okupacji i konspiracyjnej działalności generała, szczególnie zamach na kata Warszawy, dowódcę SS i policji niemieckiej na dystrykt warszawski, Franza Kutscherę. W postać generała "Nila" wcielił się wybitny polski aktor Olgierd Łukaszewicz.

„Generał Nil” jest okazją do przypomnienia sylwetki zapomnianego bohatera, polskiego patrioty, ofiary komunistycznych rządów PRL. August Emil Fieldorf był legionistą Piłsudskiego, jako żołnierz 12. Dywizji Piechoty walczył w kampanii wrześniowej. Stopień generała brygady otrzymał w 1944 r. Był też pierwszym komendantem organizacji NIE – kadrowej kontynuacji AK, której celem była kontynuacja walki o niepodległość w warunkach sowieckiej okupacji. Był wielokrotnie odznaczany przez władze Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości (1932), Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta (1937) oraz złotym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944).

Trzy lata po powrocie z zesłania do kraju - 10 listopada 1950 roku - został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Mimo nacisków nie zgodził się na współpracę z reżimem. Został fałszywie oskarżony o wydanie rozkazu rozstrzeliwania przez AK lewicowych działaczy i partyzantów radzieckich. 16 kwietnia 1952 Sąd Wojewódzki dla miasta Warszawy skazał go na śmierć jako „zdrajcę narodu polskiego”.

Prośba o ułaskawienie została odrzucona, prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Wyrok przez powieszenie wykonano 24 lutego 1953 roku w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Do dziś nie wiadomo, gdzie pochowano jego ciało.

Dopiero w 1989 roku August Emil Fieldorf został rehabilitowany,uznano że „nie popełnił zarzucanego mu czynu”. 30 lipca 2006 roku prezydent Polski Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego.

"Generał Nil" w kinach od 17 kwietnia.