Tom Wilkinson
Aktor brytyjski i amerykański, któremu od lat szczęśliwie udaje się realizować pełnowymiarową karierę obfitującą w role w znanych hollywoodzkich produkcjach, niejednokrotnie nominowane do najbardziej prestiżowych nagród filmowych, oraz wieść przy tym względnie spokojne życie z dala od blichtru sławy i wszystkich męczących aspektów funkcjonowania w showbiznesie.
08.07.2012 22:12
Urodził się 12 grudnia 1948 roku w Leeds w Wielkiej Brytanii. Będąc dzieckiem mieszkał w Kanadzie wraz z rodzicami, którzy pojechali tam ze złudną nadzieją odnalezienia lepszego życia, po sześciu latach decydując się jednak na powrót do kraju ojczystego.
W Anglii otrzymał staranne wykształcenie i wychowanie zgodnie z tradycyjną etykietą. Studiował literaturę angielską i amerykańską na Uniwersytecie Kent, by w chwilę później rozpocząć studia teatralne w słynnej Royal Academy of Dramatic Art. Jako świeżo upieczony absolwent, z miejsca został zatrudniony w Nottingham Playhouse, gdzie występował w szeregu dramatów od Szekspira po Becketta.
Debiutował w 1976 roku w filmie Andrzeja Wajdy „Smuga cienia”, powstałym na podstawie prozy Josepha Conrada. Nie był to jedyny polski akcent we wczesnej karierze aktora – w 1984 roku wystąpił w telewizyjnym filmie „Squaring the Circle”, odnoszącym się do polskich realiów roku 1980-81.
Przez całe lata 80-te stale znajdował zatrudnienie, zarówno w filmie, jak i teatrze i telewizji.
Z bardziej znanych produkcji, w jakich wystąpił wymienić można obraz „Wetherby” (1985) z Judi Dench i Vanessą Redgrave, czy filmy TV „Kobieta, którą kochał” i dramat „Attic: The Hiding of Anne Frank” (oba z 1988 roku), dzięki którym po raz pierwszy zagościł na antenie amerykańskiej telewizji.
W kolejnej dekadzie dwukrotnie wystąpił obok Helen Mirren: w pierwszej części telewizyjnego thrillera kryminalnego „Główny podejrzany” (1991) oraz w dramacie historycznym „Książę Jutlandii” (1994), pojawił się jako oskarżyciel na planie „W imię ojca” Jima Sheridana (1993), jako jeden z duchownych w kontrowersyjnym dramacie „Ksiądz” (1994) oraz jako Mr Dashwood w adaptacji „Rozważnej i romantycznej” (1995) Anga Lee z Emmą Thompson, zanim nie nadszedł przełomowy rok 1997, a wraz z nim rola w niezwykle popularnej komedii „Goło i wesoło” (BAFTA dla Najlepszego Aktora Drugoplanowego).
W tym samym roku wystąpił w biograficznym obrazie „Wilde” (1997), rok później – w głośnej, Oscarowej produkcji „Zakochany Szekspir” (1998) z Gwyneth Paltrow oraz w mniej znanym melodramacie „Guwernantka”, a w 1999 roku ponownie zagrał u Anga Lee, tym razem w „Przejażdżce z diabłem”.
Za główną rolę w dramacie obyczajowym Todda Fielda „Za drzwiami sypialni” (2001) otrzymał nagrodę Independent Spirit, nominację do Oscara i BAFTA oraz nagrodę aktorską na festiwalu filmowym w Sundance.
W** 2003 roku wystąpił w znanym obrazie „Dziewczyna z perłą” ze Scarlett Johansson, a za rolę w filmie telewizyjnym „Normalny” Jane Anderson z Jessiką Lange u swego boku, otrzymał nominacje do Emmy i Złotego Globu. Rok 2004 to występ w roli zwariowanego doktora w „Zakochanym bez pamięci” z Jimem Carreyem i Kate Winslet.**
W 2005 stworzył kreację ojca Moore’a w horrorze „Egzoryzmy Emily Rose” i udział w znanej ekranizacji komiksu „Batman – Początek”, a 2007 – fantastyczna kreacja w filmie „Michael Clayton” Tony’ego Gilroya z Georgem Clooneyem w roli głównej.** Aktor otrzymał za nią drugą nominację do Oscara i Złotego Globu, nominację do BAFTA oraz liczne wyróżnienia krytyków.**
Ostatnio wystąpił u Woody’ego Allena w komedii „Sen Kasandry” (2007) oraz w najnowszym filmie Guya Ritchie „RocknRolla” (2008). Rok 2009 to rola w obrazie “Gra dla dwojga”. W 2010 roku zagrał w “Długu” i “Autorze widmo”. W 2011 roku wystąpił w filmie “Green Hornet 3D”.
