Willem Dafoe
Popularny i łatwo rozpoznawalny amerykański aktor charakterystyczny, często wcielający się w role czarnych charakterów. Szerokiej widowni znany jako Zielony Goblin ze „Spider-Mana”, tej bardziej wyrafinowanej – jako odtwórca ról u Lyncha, Stone’a, Wendersa i von Triera. Pamiętny w roli Jezusa w kontrowersyjnym filmie Martina Scorsesego.
Urodził się 22 lipca 1955 roku w Appleton w stanie Wisconsin w USA jako William Dafoe Jr. Podobno zmienił imię, gdyż nie chciał, aby mówiono do niego zdrobnieniem „Billy”. Jego licealne przezwisko, Willem, przylgnęło więc do niego na dobre.
Do filmu trafił jako weteran eksperymentalnego teatru, od występów w którym zaczynał swoją karierę. Studiował aktorstwo na University of Wisconsin - Milwaukee, jednak rzucił studia, by w 1977 roku przeprowadzić się do Nowego Jorku i na kilka lat związać się ze sceną teatralną.
* Zadebiutował w 1982 roku w filmie „The Loveless”, a zasłynął jako odtwórca roli zimnego mordercy w znanym kryminale sensacyjnym „Żyć i umrzeć w Los Angeles” (1985) Williama Friedkina.*
Za kreację sierżanta Eliasa w „Plutonie” (1986) Olivera Stone’a otrzymał nominację do Oscara.
W 1988 roku zagrał Jezusa we wspomnianym, kontrowersyjnym obrazie Martina Scorsese „Ostatnie kuszenie Chrystusa”, a rok później ponownie spotkał się z reżyserem na planie wojennego dramatu „Urodzony 4 lipca” (1989) z Tomem Cruisem.
W 1988 roku wystąpił w roli agenta FBI w znanym filmie sensacyjnym „Missisipi w ogniu” Alana Parkera z Genem Hackmanem.
Grał u Davida Lyncha („Dzikość serca” 1990), Wima Wendersa („Tak daleko, tak blisko” 1993), Paula Austera („Lulu na moście” 1998), Davida Cronenberga („eXistenZ” 1999), Johna Watersa („Beksa” 1990), Roberta Rodrigueza („Pewnego razu w Meksyku: Desperado 2” 2003), Larsa von Triera („Manderlay” 2005).
Wyspecjalizował się w kreacjach w filmach sensacyjnych i thrillerach („Białe piaski” 1992, „Stan zagrożenia” 1994 z Harrisonem Fordem, „Speed 2” 1997, „Prywatne piekło” 1997 Paula Schradera, „Święci z Bostonu” 1999, „Rozrachunek” 2004, „Plan doskonały” 2006 Spike’a Lee).
W 1996 roku wziął udział w nagrodzonej Oscarami produkcji „Angielski pacjent” z Ralphem Fiennesem oraz w biograficznym filmie „Basquiat - Taniec ze śmiercią”.
* W 2000 roku zagrał obok Johna Malkovicha w niezależnym horrorze „Cień wampira”, zgarniając drugą nominację do Oscara, nominację do Złotego Globu, Independent Spirit Award i nagrodę Satellite dla Najlepszego Aktora oraz liczne nagrody krytyków. Stał się tym samym jedynym aktorem w historii, który był nominowany do Nagrody Akademii za rolę wampira.*
Rok później zagrał polskiego księdza pomagającego żydowskiemu dziecku w filmie Yurka Bogayewicza „Boże skrawki” (2001), a w 2002 po raz pierwszy wcielił się w czarny charakter w „Spider-Manie” (sequele w 2004 i 2007).
W 2004 roku ponownie spotkał się z Martinem Scorsese na planie „Aviatora”, a w 2005 wystąpił i zadebiutował jako scenarzysta w filmie w reżyserii i z udziałem młodszej o 20 lat żony Giady Colagrande, zatytułowanym „Wdowa”.
Jednym z ostatnich występów Dafoe jest rola w komedii „Wakacje Jasia Fasoli” (2007) oraz gwiazdorski udział w filmach Paula Schradera: „Facet do towarzystwa” (2007) z Lauren Bacall i „Adam Resurrected” (2008). W 2009 roku zagrał w głośnym filmie pt. "Antychryst". Rok 2010 to rola w obrazie "Miral".
* W 2002 roku otrzymał Specjalną Nagrodę Operatorów za Szczególny Wkład w Rozwój Sztuki Filmowej na festiwalu Camerimage w Łodzi. Podobny wydźwięk miał laur otrzymany na festiwalu w Locarno.*
* W 2005 roku został z kolei laureatem Nagrody za Całokształt na MFF w San Sebastián.*
Komentarze