Ethan Coen

Brat Joela Coena, z którym razem podpisują się pod projektami filmowymi (mimo, że to Joel częściej sam reżyseruje), i jako tacy, uznawani są za jednych z najciekawszych i najoryginalniejszych przedstawicieli współczesnego kina amerykańskiego. Reżyser, scenarzysta, producent, montażysta, najbardziej znany jako jeden z „braci Coen”.

Urodził się 21 września 1957 roku w Minneapolis w rodzinie inteligenckiej – ojciec był profesorem ekonomii na uniwersytecie, matka – profesorem historii. Mimo, że jest o trzy lata młodszy od swojego brata, Joela, początki zainteresowania filmem dzielił wraz z nim. Pieniądze na pierwszą kamerę zebrali razem kosząc trawniki jako nastoletni chłopcy, realizując później za jej pomocą remake’i znanych filmów (na przykład film o Lassiem), jak również własne pomysły.

Pierwsze poważne filmy zaczęli robić razem po studiach, na czas których musieli się rozdzielić – nie tylko ze względu na różnicę wieku, ale też inne wybory kierunków studiów i uczelni. Ethan studiował filozofię na Uniwersytecie w Princeton i dopiero jako świeżo upieczony absolwent, na początku lat 80-tych dołączył do zamieszkałego w Nowym Jorku brata, który już wówczas miał za sobą studia reżyserskie, jak również pierwsze poważne związki z realizacją filmów.

Bracia razem napisali scenariusz do filmu „Śmiertelnie proste” (1983) i, choć reżyserem był Joel, całość podpisali wspólnie. Film zdobył Grand Prix festiwalu w Sundance i zapowiadał późniejszy styl twórców, ze swoim absurdalnym humorem, wplątanym w ociekające przemocą sceny, na czele.

W realizacji pierwszych pomysłów pomagali zdolnym filmowcom byli współpracownicy Joela: reżyser Sam Raimi, operator Barry Sonnenfeld oraz żona Joela, aktorka Frances McDormand.

W 1987 roku zasiadł wraz z bratem nad kolejnym projektem – „Arizona Junior” (1987) z Holly Hunter i Nicolasem Cagem. Ta przewrotna komedia akcji zawierała w sobie już wszystkie cechy kojarzone z twórczością braci, takie jak: absurd, czarny humor, zabawę gatunkiem, przełamywanie konwencji i utartych rozwiązań, groteskowość. Wszystkie one nadały filmowi formę swoistej gry z widzem i jego przyzwyczajeniami. Gry przez widzów podjętej, przez wielu uwielbianej, gry stosowanej przez braci do dziś – za pomocą rozmaitych środków i różnych konfiguracji stałych elementów stylistycznych.

W 1990 roku zrealizowali wraz z bratem kryminał/thriller „Ścieżka strachu” (1990), na planie którego po raz pierwszy pojawili się ich późniejsi „nadworni” aktorzy: John Turturro i Steve Buscemi.

Rok 1991 to pierwszy wielki sukces braci Coen, za sprawą nagrodzonego Złotą Palmą oraz nagrodą za reżyserię w Cannes filmu „Barton Fink” z Johnem Turturro w roli tytułowej.

Po realizacji mniej znanego obrazu, który był jednak pierwszym wysokobudżetowym projektem braci - „The Hudsucker Proxy” (1994) w reżyserii Joela, z Johnem Goodmanem, Samem Raimim, Paulem Newmanem i Buscemim, wspólnie wyreżyserowali głośną komedię kryminalną „Fargo” (1996), razem zgarniając Oscara za scenariusz oraz nominacje do Oscara za montaż i reżyserię, BAFTA i nagrodę na MFF w Cannes za reżyserię, nagrody Independent Spirit za scenariusz i reżyserię oraz pierwsze nominacje do Złotego Globu w tych samych kategoriach.

Następne filmy nadal realizowali razem, podpisując je tradycyjnie jako zgrany rodzinny tandem, od tej pory jednak to niemal wyłącznie Joel pojawiał się jako reżyser wspólnie napisanych projektów. Kolejny film braci odbił się nie mniejszym echem, zyskując w niektórych kręgach miano kultowego – mowa o „Big Lebowskim” (1998, nominacja do Złotego Niedźwiedzia i Europejskiej Nagrody Filmowej) z Jeffem Bridgesem.

W 2000 roku bracia po raz pierwszy zaprosili do współpracy George’a Clooneya, który wystąpił w głównej roli w muzyczno-przygodowym obrazie „Bracie, gdzie jesteś?” (2000), ponownie w reżyserii samego Joela, ale - jak zawsze – według scenariusza obu braci (za który otrzymali nominację do Oscara i BAFTA).

W 2001 roku Ethan współtworzył scenariusz do stylizowanego na lata 40-te, wyreżyserowanego przez brata kryminału „Człowiek, którego nie było”. W latach 2003-2004 bracia wspólnie zrealizowali mniej doceniane przez krytykę filmy: „Okrucieństwo nie do przyjęcia” z Clooneyem i Catherine Zetą-Jones oraz remake czarnej komedii z lat 50-tych „Ladykillers, czyli zabójczy kwintet” z Tomem Hanksem.

Po realizacji jednej z nowelek do filmu „Zakochany Paryż” (2006), powrócili w wielkim stylu, tworząc dzieło „To nie jest kraj dla starych ludzi” (2007). Thriller nominowany został do Oscara w ośmiu kategoriach (m.in. za Najlepszy Film, Najlepszą Reżyserię, Scenariusz i Montaż), otrzymał BAFTA za reżyserię oraz Złoty Glob za scenariusz.

Najnowszym, wspólnym projektem braci jest obraz „Zniszczyć po przeczytaniu!” (2008) z Tildą Swinton, Bradem Pittem, Georgem Clooneyem i Johnem Malkovichem. Ethan Coen, wraz z bratem byli producentami debiutu reżyserskiego jednego ze „swoich” aktorów – Johna Turturro - zatytułowanego „Romance&Cigarettes” (2005).

W 2007 roku Ethan samodzielnie zrealizował jedną z etiud zawartych w projekcie „Każdy ma swoje kino”, powstałym z okazji 60-tych urodzin festiwalu w Cannes. W 2009 roku wspólnie z bratem wyreżyserował film "Poważny człowiek". W 2010 roku stworzyli obraz "Prawdziwe męstwo".

Jego żona - Tricia Cooke, często zajmuje się montażem filmów Ethana i Joela.