"Możemy go utracić bezpowrotnie". Negatyw wybitnego filmu Kazimierza Kutza jest w fatalnym stanie

Uchodzi za twórcę kontrowersyjnego, odważnego, pobudzającego do dyskusji, niebojącego się głośno wyrażać swojego zdania. Nigdy nie chciał być nijaki, gardził przeciętnością.

W dorobku Kutza jest między innymi przełomowy film „Sól Ziemi Czarnej”, który zdaniem Olgierda Łukaszewicza musi zostać uratowany.Wybitny aktor i prezes ZASP-u niedawno wystosował apel, w którym mówi o konieczności przeprowadzenia pilnej rekonstrukcji tego dzieła.

Kazimierz Kutz, który obchodzi w lutym 88. urodziny, od dawna zmaga się poważnymi z chorobami, ale nawet na chwilę nie traci woli walki. Nie daje się pokonać starości. Powtarza, że życie jest zbyt krótkie i ma zamiar w pełni je wykorzystać.

Pochodzi ze Śląska i nigdy nie krył, że to miejsce jest mu wyjątkowo bliskie. Urodził się w rodzinie górniczej. Przez jakiś czas nosił nazwisko „Kuc”.

Rodzice spodziewali się, że po szkole zacznie pracę w kopalni, ale on nie chciał. Uważał, że to nie jest życie dla niego. Nie było mu łatwo walczyć z oczekiwaniami społecznymi.

- Wybrałem inny świat, musiałem się napocić, żeby w tej kopalni nie skończyć – dodawał w „Twoim Stylu”. - Startowałem z samego dołu, pierwszy śląski film zrobiłem dobrze po czterdziestce. Minęło trochę czasu, zanim do czegoś doszedłem.

Pytany, które filmy ze swojego dorobku ceni najbardziej, odpowiadał bez wahania: „Nikt nie woła” i „Sól ziemi czarnej”. Podkreślał jednak, że równie ważna była dla niego książka „Piąta strona świata”, którą nazywał swoim „artystycznym pożegnaniem”. Cieszył się za każdym razem, kiedy mógł włożyć kij w mrowisko, zmusić swoim dziełem do dyskusji.

- Ja wciąż jestem postrachem dla wielu z powodu mojego ciętego języka – mówił w wywiadzie dla „Twojego Stylu”.

- I będę. Trzeba ludzi prowokować do myślenia. To dla mnie rodzaj gry, przyjemności. Nie ma dla mnie nic gorszego niż obojętność, wzruszenie ramion, znaczy, że człowiek nie trafia w tarczę.

Z czasem Kazimierz Kutz zainteresował się również polityką.

Nie martwił się, że przysporzy sobie nowych wrogów. Z krytyką spotykał się od lat i był na nią przygotowany.

- Nigdy w życiu nie jest tak, że wszyscy kochają wszystkich. A ja nigdy nie byłem i nie chciałem być nijaki. Ponoszę konsekwencje swojego zachowania – mówił.

Później przyznawał jednak, że polityka go rozczarowała i odszedł z partii, mocno urażony niespełnionymi obietnicami wyborczymi.

Kutz dał się poznać nie tylko jako wybitny reżyser i bezkompromisowy mówca, ale również jako płomienny kochanek. Wiele mówiło się o jego romansach - reżyser zresztą śmiał się, że wzmożone zainteresowanie kobietami to jego wstydliwa ułomność.

Dodał również, że jego zawód sprzyjał romansowaniu.

- Obok mnie mieszkał Has. W Wytwórni w tym samym czasie pracowały po trzy ekipy. Na Wystawowej toczyło się całe życie. Mieszkaliśmy tam ze swoimi dziewczynami, tu odbywały się bankiety, orgie... cudowne rzeczy – wyznawał w wywiadzie dla portalu Dolnośląskość.

Żenił się trzykrotnie, ale dopiero u boku trzeciej małżonki (na zdjęciu) odnalazł szczęście i skończył z romansami.

- Reżyser jest bardzo zajętym człowiekiem, a jednocześnie pracuje z kobietami. Rzadko która żona to wytrzymuje. Na dobrą sprawę młody reżyser nie powinien mieć żony, dlatego reżyserzy przeważnie mają bardzo dużo kochanek. I tak powinno być – opowiadał na portalu Dolnośląskość, tłumacząc, dlaczego jego poprzednie związki nie przetrwały.

- Natomiast ja się tym różniłem, że nigdy nie uwodziłem i nie spałem z aktorkami, które grały w moich filmach. No, do czasu zakończenia zdjęć przynajmniej. To się rozstrzygało, jak skończyliśmy zabawę na planie. Film z natury ma w sobie rodzaj erotyzmu, takiego podniecenia. Tego nie wolno zmarnować, nie wolno tego przekuć w trakcie zdjęć.

- Reżyser to zawód nieco rozpustny, tym bardziej jeśli ma się skłonności do rozpusty, albo jest się wrażliwym na wdzięki kobiet – tłumaczył później w „Dzienniku Zachodnim”.

To właśnie Kutz – po jednej z imprez, na której gościło mnóstwo skąpo ubranych pięknych pań – stał się inspiracją dla Kabaretu Starszych Panów.*

- Dzięki tobie wpadł nam do głowy pomysł na piosenkę – obwieścił reżyserowi Jeremi Przybora i napisał „Kaziu, zakochaj się”.

Nawet kolejne choroby nie zmusiły podupadającego na zdrowiu Kutza do usunięcia się w cień.

Dodawał również, że nie zamierza się poddawać, chce walczyć, póki starczy mu sił.

- Wielu ludzi jest zdziwionych, że ja jeszcze żyję. Ale ja wiem swoje: nie mogę się zatrzymać. Mam zaawansowanego raka i mam to w dupie – powtarzał. - Chorobom mówię: "gońcie się".

Czy czegoś żałuje? Zapewnia, że nie, bo starał się korzystać ze wszystkich szans, jakie dawał mu los.

- Chodzi o to, by nie zawracać innym głowy, nie robić ze swojej choroby terroru *– dodawał w „Twoim Stylu”. *- Żeby nie mendzić. Trzeba uczyć się znoszenia cierpienia w samotności, ale nie z powodu chwały. Naprawdę, jest dobrze. Wszystko już mam.

Kilka dni przed 88. urodzinami Kazimierza Kutza na blogu Olgierda Łukaszewicza (na zdjęciu), wybitnego aktora i prezesa Związków Artystów Scen Polskich, pojawił się apel zatytułowany: „Czy ocalimy 'filmy śląskie' Kazimierza Kutza?”.

Łukaszewicz zwraca uwagę na katastrofalny stan negatywu filmu i apeluje o interwencję wszystkich możliwych urzędów. Według jego ustaleń PISF nie otrzymał jeszcze środków na renowację tego filmu z Ministerstwa Cyfryzacji, mimo że obiecywano to zrobić na wiosnę 2016 roku. Prezes ZASP-u pragnie, by w najbliższym czasie pojawiły się wiążące deklaracje odpowiednich urzędów na forum publicznym.