Zofia Merle
Miejsce urodzenia: | Warszawa |
Filmografia: | Rozmowy kontrolowane (1991) (Lusia Wafel) Chopin - Pragnienie miłości (2002) (Zuzanna) Cudze szczęście (1997) (archiwistka) Skradziona kolekcja (1979) (sąsiadka Podzielaka) Chłopcy z ulicy Brzozowej (1972) Fundacja Kultura (2009) (Sklepowa) Zanim nadejdzie dzień (1977) (Matka Leokadii) Tulipan () (Ciotka Ani) Ballada o Piotrowskim (2007) (Sklepowa) Ryś (2006) (Maria Wafel) Big bang (1986) (Hela Wrońska) Agnieszka 46 (1964) (Pela) Dom na głowie (1990) (Kapuścińska) Jeśli się nie odnajdziemy (1982) (Zasadowa) Kochajmy syrenki (1966) (Recepcjonistka w hotelu) Ktokolwiek wie... (1966) (Stefa, siostra zaginionej Marii Ruśniak) Piksele (2009) (żona samobójcy) Tajemnica starego ogrodu (1983) (Bobulina) Rzeczpospolita babska (1969) (sierżant Irena Molenda) Balanga (1993) (ciotka) Dama kameliowa (1995) (Adela Barion) Domena władzy (1991) (Kobieta na przyjęciu) |
Jedna z najbardziej charakterystycznych aktorek polskich, słynąca z drugoplanowych ról gosposi, służących, ciotek, sprzedawczyń, bufetowych etc., nasyconych specyficznym tylko dla Merle walorem komediowym. Typowe bohaterki grane przez Zofię Merle są gadatliwe, wścibskie, „wszystkowiedzące” i wszystkim się interesujące, a przy tym nigdy nie budzące antypatii, lecz śmiech.
Zofia Merle urodziła się 30 marca 1938 roku w Warszawie. Zadebiutowała w 1957 roku w Studenckim Teatrze Satyryków, z którym była związana aż do 1966 roku, kiedy dostała angaż w Teatrze Komedia, gdzie grała - z krótką przerwą –aż do 1990 roku. Wzięła też udział w kilkudziesięciu spektaklach Teatru TV.
Debiut filmowy wiąże się z 1961 rokiem, kiedy aktorka pojawiła się w filmie „Komedianty”. W 1965 roku wystąpiła w jednym z odcinków „Wojny domowej”, rok później zagrała pierwszą większą rolę w „Ktokolwiek wie...” oraz w „Szyfrach” Wojciecha Jerzego Hasa, a w 1967 roku – jako pracownica sklepu w „Komedii pomyłek”.
W 1969 roku zagrała panią sierżant Irenę Molendę w znanej komedii „Rzeczpospolita babska”. Lata 1972/73 to rola Magdy Kozłowej w ekranizacji (film i serial) „Chłopów” Stanisława Reymonta w reżyserii Jana Rybkowskiego, a 1975/1977 – udział w „Nocach i dniach” Elizy Orzeszkowej w reżyserii Jerzego Antczaka (także jako film i serial).
Zasłynęła jako aktorka w komediach Stanisława Barei („Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?” 1978, „Miś” 1980, „Alternatywy 4” 1984, „Zmiennicy” 1986). W 1988 roku pojawiła się w produkcji dla młodzieży „Pan Kleks w kosmosie”, później z kolei grała służącą Adelę w serialu dla młodzieży „Janka” (1989-90).
W 1991 roku pojawiła się w roli służącej w „Pannach i wdowach” oraz w „Rozmowach kontrolowanych” Sylwestra Chęcińskiego i Stanisława Tyma, z którym nieraz spotykała się wcześniej na estradzie i na planie filmów Barei. W 2007 roku brawurowo zagrała Marię Wafel w wyreżyserowanej przez Tyma komedii „Ryś”.
* Pojawiła się w „Sławie i chwale” Kutza (1997), w znaczących epizodach u Marka Koterskiego(„Dzień świra”, „Wszyscy jesteśmy Chrystusami”), ponownie u Jerzego Antczaka w filmie „Chopin-pragnienie miłości” oraz gościnnie w takich serialach, jak „Graczykowie”, „Złotopolscy” (rola Cyganki na dworcu centralnym), czy „Świat według Kiepskich”. Na dłużej związała się z „Klanem”, gdzie gra panią Stenię,* gosposię Lubiczów, oraz z „Na dobre i na złe”, w którym wcieliła się w rolę bufetowej Burczykowej. W 2009 roku zagrała w filmie "Piksele" oraz "Fundacja Kultura".
W 1987 roku Zofia Merle otrzymała odznaczenie Zasłużony Działacz Kultury, a w 2001 - Nagrodę dla Najlepszej Aktorki na Festiwalu Dobrego Humoru w Trójmieście. W 2009 roku otrzymała nagrodę za całokształt twórczości na X Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku.
Od lat przyjaźni się i współpracuje – zarówno w filmie, jak i na estradzie - ze Stanisławem Tymem. Jest żoną Jana Mayzla.
Komentarze