10. MFF Tofifest: Niepokorna Janda

Ta specjalna nagroda przyznawana jest przez odbywający się w Toruniu Międzynarodowy Festiwal Filmowy Tofifest największym postaciom polskiego i europejskiego kina. Jej laureatami byli już Janusz Gajos, Bogusław Linda i Jerzy Stuhr.

Krystyna Janda odbierze Złotego Anioła 25 października, podczas 10. edycji Tofifest. Potem, specjalnie dla widzów Festiwalu, zaprezentuje swój znakomity monodram teatralny „Shirley Valentine”. Ustanowiony cztery lata temu Złoty Anioł za Niepokorność Twórczą trafia, zgodnie z zamysłem dyrektorki Tofifest Kafki Jaworskiej, do twórców filmowych, którzy przez całe życie potrafili iść pod prąd i zaskakiwać odważnymi decyzjami. Taka jest też Krystyna Janda, wybitna postać światowego kina, laureatka Złotej Palmy w Cannes i Srebrnej Muszli na MFF w San Sebastian. Niepokorna, odważna aktorka filmowa i teatralna, reżyserka, dyrektorka i założycielka teatrów Polonia i OchTeatr w Warszawie, aktywnie angażująca się też w pomoc potrzebującym. „Janda to bodaj jedyna polska aktorka o statusie gwiazdy, otoczona gronem wielbicieli” napisał o niej trafnie portal culture.pl.

Wielkie znaczenie Krystyny Jandy dla kultury doceniły władze Unii Europejskiej, przyznając jej w 2006 roku Medal Karola Wielkiego za wybitny dorobek artystyczny, zaangażowanie w europejskie porozumienie między Wschodem i Zachodem oraz walkę o równouprawnienie kobiet. Była pierwszą kobietą uhonorowaną tym odznaczeniem. Jandę uhonorowana też Złotym Krzyżem Zasługi RP, Medalem im. Vittorio de Sici oraz francuskim Orderem Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych.

Jest potężną osobowością filmową. Debiutem ekranowym Jandy była legendarna już rola Agnieszki w filmie Andrzeja Wajdy „Człowiek z marmuru” z 1976, która przyniosła jej Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego. Kolejne znaczące kreacje tworzyła w filmach „Człowiek z żelaza” i „Bez znieczulenia” Wajdy, „Kochankach mojej mamy” Radosława Piwowarskiego, „Dekalogu II” Krzysztofa Kieślowskiego czy w „Stanie posiadania” Krzysztofa Zanussiego. Rola Antoniny Dziwisz w „Przesłuchaniu” Ryszarda Bugajskiego przyniosła jej Złotą Palmę na festiwalu filmowym w Cannes, zaś prestiżową Srebrną Muszlą w San Sebastian nagrodzono rolę w „Zwolnionych z życia” Waldemara Krzystka. Złote Lwy w Gdyni otrzymała za kreacje w "Przesłuchaniu" oraz w „Parę osób mały czas” Andrzeja Barańskiego.

W teatrze Janda zagrała ponad 60 ról, od antyku przez Szekspira do współczesnego repertuaru teatralnego polskiego i światowego. Na scenie współpracowała z największymi legendami: Łapickim, Holland, Wajdą czy Hübnerem. W czasie Tofifest da pokaz swojego genialnego kunsztu aktorskiego, prezentując monodram „Shirley Valentine” Williama Russella w reżyserii Macieja Wojtyszki, wystawiany z wielkimi sukcesami nieprzerwanie od dwunastu lat. Jest też założycielką pierwszej po 1945 roku prywatnej sceny teatralnej w Polsce – otwartego 2005 roku w Warszawie Teatru Polonia.

Janda nie byłaby sobą gdyby nie zaskakiwała na każdym kroku. W 35 lat po debiucie kinowym w 2011 roku „zadebiutowała” w… grze komputerowej „Uncharted3.Oszustwo Drake’a”, udzielając głosu postaci przywódczyni tajnej organizacji Katherine Marlowe.