"W starym streamie": szczęśliwa dziesiątka 2011 r. Zobaczysz ją w domu

”Artysta” – do obejrzenia w CINEMAN.pl

Na początku tego roku podczas ceremonii wręczenia Oscarów doszło do historycznego wydarzenia. Członkowie Amerykańskiej Akademii Filmowej główną nagrodę po raz pierwszy przyznali nieanglojęzycznej produkcji ("Parasite"). Takim tytułem osiem lat wcześniej mógł się już stać "Artysta", gdyby nie był filmem… niemym. Francusko-belgijska koprodukcja przenosi nas do lat dwudziestych ubiegłego wieku, a dokładnie do przełomowego momentu, kiedy rodziło się kino dźwiękowe. Jest pięknym hołdem złożonym filmowej tradycji, ale także zabawną, wzruszającą i inteligentną rozrywką.

Czarnobiały i niemy "Artysta" zachwyca przede wszystkim od strony formalnej. Słynna scena, w której bohater dowiaduje się, że jego studio przestawia się na produkcje z dźwiękiem – wówczas raz jeden pojawia się w filmie dźwięk… odgłos szklanki stawianej na blacie, który słyszy także, szczerze zdziwiony, bohater. Co ciekawe, europejska produkcja stała się trzecim w historii niemym filmem wyróżnionym Oscarem w głównej kategorii. Dwa wcześniejsze to tytuły zrealizowane w 1927 roku "Skrzydła" oraz "Wschód słońca", zwycięzcy dwóch pierwszych ceremonii wręczenia Oscarów. Później nastała już era kina dźwiękowego…

"Żelazna Dama" – do obejrzenia w CHILI TV, VOD.pl, PLAYER.pl oraz iTunes

Wybitna kreacja Meryl Streep… Czy można powiedzieć coś bardziej banalnego? Niemal każda rola słynnej aktorki określana była bowiem jako wybitna. Czasami może nawet ciut na wyrost. Streep ma na koncie rekordową pośród aktorów i aktorek liczbę nominacji do Oscara. Od 1978 roku ("Łowca Jeleni") do 2016 roku ("Czwarta władza") została wyróżniona aż 21 nominacjami. Trzy z nich przyniosły jej Oscara – drugoplanowa rola w "Sprawie Kramerów" (1979) i pierwszoplanowe w "Wyborze Zofii" (1981) oraz w "Żelaznej Damie" (2011). Jak łatwo obliczyć różnica pomiędzy drugą a trzecią nagrodą wyniosła aż 30 lat.

Meryl Streep to żywa legenda Hollywood i światowego kina. Zawsze warto przypomnieć sobie jej najciekawsze role. Od "Żelaznej Damy" można rozpocząć, a potem zacząć powoli cofać się w czasie. Uczciwie trzeba jednak przyznać, ze sam film – w przeciwieństwie do aktorskiej kreacji – nie jest wybitny. Jak w prawdziwym życiu, tak i na ekranie Margaret Thatcher nie pozostawiła zbyt wiele wolnej przestrzeni innym osobom. Uwaga twórców skoncentrowana jest wyłącznie na legendzie polityki. To zarazem zaleta, jak i słabość filmu.

"O północy w Paryżu" – do obejrzenia na NETFLIKSIE oraz w CHILI TV, VOD.pl i PLAYER.pl

Na 84. ceremonii wręczenia Oscarów trzecią w karierze statuetkę otrzymał także Woody Allen. Pierwszą zdobył ze reżyserię "Annie Hall" (1977), kolejne za scenariusze do "Hannah i jej siostry" (1986) oraz "O północy w Paryżu". W sumie nowojorczyk ma na koncie aż 24 oscarowe nominacje (jedną z pierwszoplanową rolę, siedem za reżyserię i szesnaście za scenariusz oryginalny). Rekordowy dorobek pośród filmowców.

Produkcją z 2011 roku Allen kontynuuje swoje europejskie tournée rozpoczęte sześć lat wcześniej w Londynie ("Wszystko gra"). Tym razem nie tylko zaprasza widzów do stolicy Francji, ale także przenosi w czasie do Paryża lat dwudziestych. Niesamowite, ale najstarszy w historii człowiek nagrodzony Oscarem za scenariusz (w dniu otrzymania nagrody Allen miał 77 lat) potrafił stworzyć zaskakujące, fabularnie nowatorskie dzieło. A o to coraz przecież trudniej. "O północy w Paryżu" stał się jednym z największych przebojów w karierze nowojorczyka. Co ciekawe, najwyżej na liście kinowych przebojów tytuł ten znalazł się w naszym kraju. Był to okres, w którym polscy widzowie kochali filmy Woody’ego Allena…

"Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II" – do obejrzenia na NETFLIKSIE oraz w CHILI TV, RAKUTEN TV, PLAYER.pl, iTunes i HBO GO

Największy kinowy przebój w 2011 roku – 1 341 511 219 dol. wpływów na całym świecie. Historia czarodzieja z Hogwartu to obok "Gwiezdnych wojen" i filmów z komiksowego uniwersum Marvela najbardziej kasowy cykl w historii kina. Osiem produkcji opartych na książkach J.K. Rowling osiągnęło dochód w wysokości 7,4 mld dol. (średnia na film blisko 970 mln). Niektóre z nich były lepsze, niektóre trochę gorsze, ale wszystkie stawały się wielkimi przebojami, zawsze klasyfikowane były w czołowej trójce najpopularniejszych tytułów sezonu.

"Insygnia Śmierci: Część II" zwieńczyły dzieło przekraczając, jako jedyny film z tej serii, miliardowy pułap. "Harry Potter" towarzyszył widzom przez ponad dziesięć lat (2001-2011). Dzieciaki dorastały wraz z bohaterami filmu, zmieniał się charakter, klimat kolejnych części, zmieniali się reżyserzy i scenarzyści. Nigdy jednak nie zabrakło magii, którą wyczarowała w swoich powieściach Rowling, ani uczucia jakim obdarowała Harry’ego, Rona i Hermionę.

"Transformers 3"– do obejrzenia na NETFLIKSIE oraz w CHILI TV, RAKUTEN TV i iTunes

Drugi najpopularniejszy tytuł 2011 roku – 1,124 mld dol. wpływów. Nie ma co ukrywać, ten film znalazł się w szczęśliwej dziesiątce głównie za sprawą "grubego portfela". Choć trzeba przyznać, że na tle kolejnych dwóch części (w których Shia LaBeouf został zastąpiony Markiem Wahlbergiem) to jeszcze jest solidna, komercyjna robota. Jak to się ładnie lub brzydko mówi… fajna odmóżdżająca rozrywka.

Zaletą pierwszych trzech części cyklu "Transformers" jest luz, humor, przymrużone oko. Twórcy nie wciskają widzom kitu. Robią film dla zabawy i dla pieniędzy. Ich intencje uwiarygadniają świetni aktorzy zatrudnieni do drugoplanowych ról. Frances McDormand, John Malkovich i John Torturro za tłuściutkie zapewne honoraria dodają filmowi klasy, ale także jasno komunikują, że nie jest to film robiony na serio. Bo kino, żeby istnieć musi składać się także z takich komercyjnych produkcji. Gorzej, gdy są one tworzone ze śmiertelną powagą.

"Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach" – do obejrzenia w CHILI TV, RAKUTEN TV, VOD.pl oraz iTunes

Trzeci najpopularniejszy tytuł 2011 roku – 1,046 mld dol. wpływów. W sukces tego filmu nikt nie wątpił, ale osiem lat wcześniej, gdy pojawiła się w kinach "Klątwa Czarnej Perły" sytuacja wyglądała inaczej. Potrzeba było bowiem wiele odwagi, żeby nie powiedzieć szaleństwa, aby 140 mln dol. przeznaczyć na film o piratach. Tego typu produkcje przez lata kojarzyły się bowiem bardzo źle. Wystarczy wymienić dwa filmy – "Piratów" Romana Polańskiego oraz "Wyspę piratów" Renny’ego Harlina. Ten drugi tytuł doprowadził do bankructwa Corolco Pictures, bardzo prężnie działającą niezależną wytwórnię filmową, która zbiła fortunę na takich kultowych produkcjach, jak "Terminator 2", "Pamięć absolutna", "Nagi instynkt" czy pierwsze trzy części "Rambo". Jej majątek okazał się jednak niewystarczający, aby przetrwać przygodę z piratami.

Niemniej, twórcy "Piratów z Karaibów' nie kryli, że ich głównym źródłem inspiracji był film Polańskiego. Co łatwo zauważyć porównując chociażby postacie Kapitana Reda (Walter Matthau) i Jacka Sparrowa (Johnny Depp).

"Listy do M." – do obejrzenia w PLAYER.pl

W naszym kraju największe hollywoodzkie przeboje musiały jednak uznać wyższość rodzimych produkcji, z których aż trzy znalazły się w czołowej piątce sezonu. Najpopularniejszą spośród nich okazały się "Listy do M.", które obejrzało 2,56 mln osób. Był to wówczas 5. najpopularniejszy polski film po 1989 roku. Nawet zagorzały przeciwnik rodzimych komedii romantycznych powinien przyznać, że pierwsza część "Listów do M." to kawał solidnego kina rozrywkowego.

I cóż to przeszkadza, że jest to zarazem gorsza wersja brytyjskiej komedii świątecznej "To właśnie miłość" (2003). Ważne, że wielowątkowa historia trzyma dobry poziom. Zgodnie z przepisem niektóre opowieści są zabawne, inne romantyczne, wzruszające lub pouczające. "Listy do M." śmiało można je uznać za udany bożonarodzeniowy prezent, który można rozpakować także w gorący, letni wieczór.

”Nietykalni” – do obejrzenia w CINEMAN.pl

W 2011 roku najpopularniejszym tytułem wyprodukowanym poza Hollywood stała się francuska komedia "Nietykalni". Przy niespełna 11 mln dol. budżetu film zarobił aż 416 mln dol., stając się przy tym najbardziej kasowym tytułem w historii pośród nieanglojęzycznych produkcji. W rodzimym kraju obejrzało go ponad 30 mln widzów, co oznacza, że aż 44 proc. mieszkańców Francji wybrało się na ten film do kina. Gdyby "Listy do M." miały podobny współczynnik zgromadziłby w Polsce blisko 17 mln widzów (a było niewiele ponad 2,5 mln).

"Nietykalni" to oparta na prawdziwych wydarzeniach historia przyjaźni bogatego, sparaliżowanego człowieka z wyższych sfer z młodym, czarnoskórym mężczyzną z paryskiego blokowiska. Niewiele ich łączy, ale bohaterowie zaczną czerpać korzyści z tego, co ich dzieli. Dzięki sobie nauczą się patrzeć na świat z innej perspektywy. Jeden odzyska radość życia, drugi dostrzeże jego głębszy seans. Piękne przesłanie podane w komediowej formie najwyższej próby.

"W ciemności" – do obejrzenia na NETFLIKSIE oraz w VOD.pl

Pośród tytułów nominowanych do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny zabrakło miejsca dla "Nietykalnych" (co nie świadczy zbyt dobrze o członkach Akademii Filmowej). W gronie wybrańców znalazła się natomiast polska produkcja "W ciemności" (co akurat świadczy dobrze). Cztery lata wcześniej nominację do Oscara otrzymał "Katyń".

Było to pierwsze tego typu wyróżnienie dla polskiego filmu po 26 latach przerwy! Za sprawą Andrzeja Wajdy i Agnieszki Holland nasza kinematografia powróciła na światowe salony filmowe. Przetarty został również szlak dla nowego pokolenia polskich reżyserów. Trzy lata później Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny otrzymała "Ida" Pawła Pawlikowskiego, a kolejne dwie nominacje wpadły w 2018 i 2019 roku za sprawą "Zimnej wojny" Pawlikowskiego i "Bożego Ciała" Jana Komasy.

"Contagion - Epidemia strachu" – do obejrzenia na NETFLIKSIE oraz w CHILI TV, RAKUTEN TV, PLAYER.pl, iTunes i HBO GO

W 2011 roku film wyreżyserowany przez Stevena Soderbergha nie zrobił wielkiej furory. Owszem był wysoko oceniany zarówno przez krytyków, jak i widzów, tyle, że tych widzów w kinach było mało. Teraz jest przebojem na platformach streamingowym. Dziewięć lat temu, dla zdecydowanej większości osób "Contagion" mógł się wydawać kolejną hollywoodzką historyjką o apokaliptycznej tematyce. Niestety, wydarzenia ostatnich miesięcy sprawiły, że "Epidemia strachu" zyskała na wartości. I to bardzo.

Soderbergh przedstawi bowiem wizję pandemii niemal jak prorok, jasnowidz, a może po prostu człowiek, który zdobył wiedzę i potrafił wyciągnąć z niej odpowiednie wnioski. Dziewięć lat temu mogły nas śmieszyć mądrości wygłaszane przez bohaterów filmu, typu "najprostszym sposobem na zarażenie się chorobą jest dotykanie dłonią twarzy". Teraz już nas nie śmieszą. Przynajmniej nie powinny. Skala pandemii przedstawiona przez Stevena Soderbergha przerasta tą, z którą obecnie zmaga się świat. Chociaż mieszkańcy Lombardii czy Brazylii mogą być innego zdania… Miejmy nadzieję, że przynajmniej w tej kwestii reżyser nie był zbyt precyzyjny.