Jan Peszek

Polski aktor teatralny i filmowy, laureat licznych nagród za występy sceniczne, które przez lata kreował na deskach teatrów w całej Polsce (Warszawa, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań) oraz w spektaklach Teatru TV. Tytułowy „Ubu król” w filmie Piotra Szulkina i Raskolnikow w „Ucieczce z kina ‘Wolność’” Wojciecha Marczewskiego. Ojciec aktorki i piosenkarki Marii Peszek oraz aktora, Błażeja Peszka.

Obraz

Urodził się 13 lutego 1944 roku w Szreńsku. Studiował w krakowskiej PWST, którą ukończył w 1966 roku, w tym samym czasie debiutując na scenie wrocławskiego Teatru Polskiego w „Karierze Artura Ui” Bertolda Brechta.

Po dziewięciu sezonach spędzonych w tym teatrze przeniósł się do Łodzi, gdzie występował w tamtejszych teatrach: Nowym (1975-79) oraz Jaracza (1979-81). Po dwóch sezonach na scenie Teatru Polskiego w Poznaniu związał się na 10 lat ze sceną krakowską, będąc aktorem Teatru Słowackiego (1982-86) i Starego (1986-92). Od 1997 roku należy do zespołu warszawskiego Teatru Narodowego.

** Debiutował w filmie „Znaki na drodze” (1969) Andrzeja Jerzego Piotrowskiego, dwa lata później pojawiając się u tego samego reżysera w „Szerokiej drogi, kochanie” (1971).**

Nieco większe role filmowe stworzył na przełomie dekad w filmie Antoniego Krauze „Podróż do Arabii” (1979) oraz u Feliksa Falka w znanym obrazie „Był jazz” (1981).

W 1984 roku zagrał u Wojciecha Jerzego Hasa w „Pismaku”, a w latach 1986-87 wystąpił kolejno w dwóch sensacyjnych produkcjach Wojciecha Wójcika: „Prywatne śledztwo” i „Trójkąt Bermudzki”.

** Rok 1988 to pierwsza pierwszoplanowa kreacja filmowa w komedii Roberta Glińskiego „Łabędzi śpiew” (nagroda Fundacji Kultury Polskiej na FPFF w Gdyni) oraz występ w filmie Andrzeja Domalika „Schodami w górę schodami w dół”, 1989 – rola u Filipa Bajona w „Barze na dworcu w Koluszkach”, a 1990 – aż sześć istotnych kreacji filmowych: Maxa Bauera w „Korczaku” Wajdy, hrabiego Jędrusia Łohoyskiego w „Pożegnaniu jesieni” Mariusza Trelińskiego (nominacja do nagrody za drugoplanową rolę męską na FPFF w Gdyni), pisarza w zagranicznej produkcji „Prominent” Johna Irvina z Donaldem Sutherlandem, Raskolnikowa w „Ucieczce z kina ‘Wolność’” Wojciecha Marczewskiego, dyrektora tytułowego „Zakładu” w filmie Teresy Kotlarczyk oraz zakonnika w biograficznej produkcji Krzysztofa Zanussiego „Życie za życie. Maksymilian Kolbe”.**

W 1991 roku zagrał Młodziaka w ekranizacji „Ferdydurke” Jerzego Skolimowskiego, aktora Stanisława Chmurkę w filmie i serialu TV „Panny i wdowy” Janusza Zaorskiego oraz ministra spraw zagranicznych w sensacyjnym filmie Juliusza Machulskiego „V.I.P.”.

W 1993 roku wystąpił u Kazimierza Kutza w komedii „Straszny sen dzidziusia Górkiewicza”, ponownie spotykając się z reżyserem rok później na planie głośnego dramatu „Śmierć jak kromka chleba” (1994), gdzie wcielił się w postać majora WP, oraz w 1997 roku na planie serialu TV „Sława i chwała”.

W międzyczasie dał znaczące, w większości pierwszoplanowe występy – jako dziekan w „Spisie cudzołożnic” (1994) Jerzego Stuhra, lekarz w adaptacji „Łagodnej” (1995) Mariusza Trelińskiego, Jan w „Dniu wielkiej ryby” (1996) Andrzeja Barańskiego, producent narkotyków w „Nocnym Graffiti” (1996) Macieja Dutkiewicza oraz jako Juliusz w „Darmozjadzie polskim” (1997) Łukasza Wylężałka.

Z Dutkiewiczem spotkał się ponownie na planie serialu sensacyjnego „Defekt” (2003-2005), występując w roli ojca głównej bohaterki (Magdalena Cielecka). Co ciekawe, dwa lata wcześniej grał kochanka bohaterki granej przez Cielecką w „Listach miłosnych” (2001).

** W 2003 roku wystąpił w tytułowej roli w filmie Piotra Szulkina „Ubu król” z Katarzyną Figurą w roli Ubicy, otrzymując nominację do Orła.**

Rok 2004 to udział w głośnym filmie Magdaleny Piekorz „Pręgi”, 2005 – rola profesora Romahna w „Bożej podszewce” Izabelli Cywińskiej, a 2007 – występ w roli profesora Hansa Kunze w sensacyjno- wojennym serialu Adka Drabińskiego „Tajemnica twierdzy szyfrów” z Pawłem Małaszyńskim w roli głównej.

Wziął udział w realizacji polskiego dubbingu do znanego cyklu filmów „Harry Potter”, użyczając swojego głosu postaci Syriusza Blacka w filmach: „Harry Potter i więzień Azkabanu” (2004), „Harry Potter i Czara Ognia” (2006) i wreszcie „Harry Potter i Zakon Feniksa” (2007).

Jako aktor teatralny grał u tak znamienitych twórców, jak Kazimierz Dejmek, Jerzy Grzegorzewski, Jerzy Jarocki, Andrzej Wajda, Krystian Lupa, czy Grzegorz Jarzyna. Najbardziej cenione kreacje stworzył u Mikołaja Grabowskiego, występując u niego w roli Gonzala w „Trans- Atlantyku” Gombrowicza (Srebrny Pierścień) oraz w inscenizacjach sztuk Bogusława Schaeffera: „Kwartet” (nagroda specjalna Ministra Kultury i Sztuki dla całego zespołu), a przede wszystkim „Scenariusz dla trzech aktorów” (nagroda im. Zelwerowicza, nagroda na Festiwalu Sztuk Wschodnioeuropejskich w Nowym Jorku, nagroda główna na KST w Kaliszu oraz na Przeglądzie Teatralnym Małych Form w Szczecinie).

Wiele wyróżnień przyniosła mu też rola w „Republice marzeń” Brunona Schulza w reżyserii Rudolfa Zioło.

Jan Peszek

Źródło artykułu: WP Film

Wybrane dla Ciebie

8 Oscarów, kasowy hit. Arcydzieło Formana znów w kinach
8 Oscarów, kasowy hit. Arcydzieło Formana znów w kinach
To były wczesne objawy demencji. Żona Bruce'a zauważyła, jak się zmienił
To były wczesne objawy demencji. Żona Bruce'a zauważyła, jak się zmienił
Ostatni film kultowego duetu. Zdjęcia z nowego filmu Pasikowskiego w plenerze
Ostatni film kultowego duetu. Zdjęcia z nowego filmu Pasikowskiego w plenerze
Hit do obejrzenia w domu. W kinach zarobił blisko 400 mln dolarów
Hit do obejrzenia w domu. W kinach zarobił blisko 400 mln dolarów
Nie chcieli go w krakowskiej PWST. Po latach stał się najwybitniejszym aktorem swojego pokolenia
Nie chcieli go w krakowskiej PWST. Po latach stał się najwybitniejszym aktorem swojego pokolenia
"Tato miał problem z hazardem i alkoholem". Córka Jerzego Bińczyckiego nie ukrywa prawdy
"Tato miał problem z hazardem i alkoholem". Córka Jerzego Bińczyckiego nie ukrywa prawdy
Nowy przebój Netfliksa. Tak makabrycznej historii jeszcze nie pokazali
Nowy przebój Netfliksa. Tak makabrycznej historii jeszcze nie pokazali
Znów będą kontrowersje? Mocny zwiastun nowego filmu Smarzowskiego
Znów będą kontrowersje? Mocny zwiastun nowego filmu Smarzowskiego
Był synonimem Nowej Fali i niepoprawnym amantem. Świat kina nie przestał go opłakiwać
Był synonimem Nowej Fali i niepoprawnym amantem. Świat kina nie przestał go opłakiwać
Dwayne Johnson o roli w "Smaching Machine". "Naprawdę tego pragnąłem"
Dwayne Johnson o roli w "Smaching Machine". "Naprawdę tego pragnąłem"
Nabrała masy mięśniowej. Niemal jak Dwayne The Rock Johnson
Nabrała masy mięśniowej. Niemal jak Dwayne The Rock Johnson
Gwiazda "Plotkary" w odważnym teledysku. Wystąpiła całkiem nago
Gwiazda "Plotkary" w odważnym teledysku. Wystąpiła całkiem nago