Jerzy Radziwiłowicz
Miejsce urodzenia: | Warszawa |
Filmografia: | Człowiek z żelaza (1981) (Maciek Tomczyk) Człowiek z marmuru (1976) (Mateusz Birkut) Biesy (1988) (Szatow) Pokłosie (2012) (Proboszcz) W zawieszeniu (1986) (Marcel) Bez końca (1984) (Zyro) Czarna plaża (2001) (Aktywista) Ognisty anioł (1985) (Ruprecht) Wino truskawkowe (2007) (Ksiądz) Glina () (nadkomisarz Andrzej Gajewski) Bez tajemnic () (Andrzej Wolski) Ryś (1981) (ksiądz Konrad) Ostatni rozdział (1997) (Daniel) |
Znany polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, który w zbiorowej wyobraźni Polaków zapisał się przede wszystkim jako Birkut z „Człowieka z marmuru” Andrzeja Wajdy. Ma na swoim koncie wiele ról w filmach polskich i zagranicznych. W ostatnich latach zasłynął jako nadkomisarz Andrzej Gajewski w serialu „Glina” Władysława Pasikowskiego.
Urodził się 8 września 1950 roku w Warszawie. W 1972 roku ukończył warszawską PWST, jeszcze w tym samym roku debiutując na scenie krakowskiego Teatru Starego, z którym związany był w latach 1972-96, a w 1998 roku przeniósł się do stołecznego Teatru Narodowego. W latach 1981-84 był prorektorem krakowskiej PWST, gdzie od lat pracuje jako pedagog.
W ciągu wszystkich lat kariery miał szczęście współpracować z wybitnymi osobistościami świata teatru: Konradem Swinarskim („Dziady”, niedoszła rola tytułowa w „Hamlecie”), Jerzym Jarockim (pierwsza polska inscenizacja „Fausta” Goethego, „Rewizor” Gogola, „Ślub” Gombrowicza), Jerzym Grzegorzewskim (pan Młody w „Weselu”, przetłumaczony przez aktora „Don Juan” Moliera) i Andrzejem Wajdą (książę Myszkin w „Nastazji Filipownie” wg „Idioty”, Raskolnikow w „Zbrodni i karze” Dostojewskiego).
* Współpraca z Wajdą była niezwykle owocna również na planie filmowym. Dzięki pamiętnej roki Birkuta oraz jego syna w symbolicznych dla Polaków dziełach „Człowiek z marmuru” (1976, nagroda aktorska na MFF w Brukseli i Belgradzie) i „Człowiek z żelaza” (1981) sam stał się postacią - symbolem powoli odchodzącej epoki.*
W filmie debiutował trzy lata przed legendarną już rolą Birkuta, jako narzeczony Krystyny w filmie Stanisława Różewicza „Drzwi w murze” z Wandą Neumann (1973).
W 1976 roku wziął udział w polsko- norweskim filmie biograficznym „Dagny” z Danielem Olbrychskim, a w 1977 zagrał z Jadwigą Jankowską- Cieślak w filmie „Pani Bovary to ja”.
Rok później ponownie spotkał się z Wajdą na planie „Bez znieczulenia” oraz zagrał u Laco Adamika w filmie TV „Wsteczny bieg” (1978), a w 1979 roku dołączył do obsady „Klucznika” Wojciecha Marczewskiego z Tadeuszem Łomnickim i Wirgiliuszem Gryniem.
Rok 1980 to główna rola w „Drodze” Ryszarda Bera, udział w serialu Janusza Zaorskiego „Punkt widzenia” oraz występ w historycznym filmie politycznym Edwarda Żebrowskiego „W biały dzień”.
W 1981 roku ponownie spotkał się z Różewiczem na planie „Rysia”. Wracał też do współpracy z Wajdą: przy okazji zrealizowanego z Edwardem Kłosińskim serialu „Z biegiem lat, z biegiem dni...” (1980) oraz w powstałych we Francji „Biesach” (1988).
W 1981 roku zadebiutował w obcojęzycznym filmie „Le grand paysage d’Alexis Droeven”, a w 1982 roku spotkał się z Isabelle Huppert i Michelem Piccoli na planie „Pasji” w reżyserii samego Jean-Luka Godarda.
Szczęście do współpracy z mistrzami nie opuszczało go również na planie filmowym. Oprócz wyżej wymienionych, Radziwiłowicz grał też u: Krzysztofa Kieślowskiego („Bez końca” 1984), Kazimierza Kutza („Śmierć jak kromka chleba” 1994), Jacquesa Rivette’a („Secret Defense” 1998, „Histoire de Marie et Julien” 2003 z udziałem Emmanuelle Beart), Filipa Bajona („Poznań 56” 1996), Krzysztofa Zanussiego („Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową” 2000).
W 2003 roku związał się z serialem kryminalnym „Glina” Władysława Pasikowskiego, gdzie zagrał główną rolę policjanta z wydziału zabójstw.
* Jest laureatem licznych nagród za swoje kreacje dramatyczne. W 1977 roku otrzymał nagrodę imienia Leona Schillera. W 1989 roku odznaczono go rodzimym Srebrnym Krzyżem Zasługi, a w 1993 - Orderem Sztuk Pięknych i Literatury przyznawanym przez ministra kultury Francji.*
Komentarze