Piotr Dumała: Las istnieje poza czasem

Źródło zdjęć: © PISF

18 lutego 2010, 13:42

Z *Piotrem Dumałą o filmie „Las" rozmawia Jan Bończa-Szabłowski.*

- Co wybitnego twórcę kina animowanego popchnęło w kierunku fabuły?

- Na pewno ciekawość. Ale też fakt, że filmy animowane robi się strasznie powoli. W moim przypadku godzinny film wymagałby 10 lat pracy. Jest wiele tematów, z którymi jako reżyser chciałbym się zmierzyć. A czas ucieka...

- Na początku zapowiadał pan, że „Las" będzie kompilacją fabuły i animacji. W konsekwencji te proporcje są mocno zaburzone. W niemal półtoragodzinnym obrazie animacja stanowi zaledwie kilka minut...

- W rysunkowym scenopisie właściwie nie uwzględniłem animacji. Uznałem, że pojawi się ona po nakręceniu zdjęć aktorskich. Okazało się jednak, że całość fabularna była na tyle spójna, że uzupełnienie jej animacją w sposób, jaki wyobrażałem sobie wcześniej byłoby czymś sztucznym i szkodliwym dla filmu. Zdecydowałem się wiec jedynie na animowany prolog.

- „Las" wydaje się filmem bardzo osobistym, być może nawet rozliczeniowym. Próbą ukazania skomplikowanych relacji ojciec syn...

- Nie wiem, czy chciałem się nim rozliczyć z czegokolwiek. Raczej podzielić doświadczeniem na temat bliskości śmierci. Przekraczania granicy. Bycia blisko kogoś, kto umiera i opowiedzenia własnych odczuć. Ale nie jest to film autobiograficzny. Raczej ogólniejsza refleksja na temat śmierci, poprzez sytuację, której doświadczyłem osobiście, poznałem i poczułem jej dotknięcie. Chciałem się tym podzielić, a nie ukazywać kim był mój ojciec, kim byłem ja, co nas łączyło. Ta strefa jest w filmie całkowicie fikcyjna.

Zobacz także:

**[

ALE WPADKA! PIJANA NA PODIUM ]( http://film.wp.pl/mariah-carey-kompletnie-pijana-odbiera-nagrode-6025283748565633g ) * *[

DZIENNIKARKA UBLIŻYŁA NIEPEŁNOSPRAWNEJ ]( http://film.wp.pl/polsat-zaplaci-za-wyskoki-kazimiery-szczuki-6025283571462785g ) * *[

SŁYNNA POLKA NAGUSIEŃKO ]( http://film.wp.pl/pawlakowna-o-zlotym-sercu-6025283556319873g ) * *[

CICHOPEK ZATRUDNIŁA SOBOWTÓRA?! ]( http://aleseriale.pl/gid,5895,img,219267,fototemat.html ) ** - Można w tej opowieści znaleźć wiele odniesień do Biblii...

- Najbardziej widoczna dotyczy ofiary Abrahama, ale szukałem inspiracji także w mitach i rytuałach inicjacyjnych, np. u plemion indiańskich. Patrzyłem, co u nich oznacza wędrówka przez las. Konstrukcja filmu jest - jak zauważono - na tyle luźna, że sensy i świadome lub nieświadome inspiracje można podkładać, z zachowaniem pewnych granic, w dużej mierze samemu.

- Sam las okazał się w tym filmie pojęciem bardzo pojemnym...

- To zawsze była niezwykła i tajemnicza kraina. Tam - jak wierzono - zamieszkują duchy zwierząt, duchy przodków. Będąc w lesie tracimy pojęcie czasu, bo las właściwie istnieje poza czasem. Jest też rzeka, będąca odpowiednikiem tego, czego w tej opowieści brakuje, czyli kobiety. A para głównych bohaterów to ludzie żyjący w szczególnej zależności. I nie chodziło mi tylko o ukazanie relacji ojciec:syn. W moich myślach byli tez Don Kichote i Sancho Pansa, John Dee i Edward Kelley a nawet Flip i Flap.

- Młodszy bohater grany przez Mariusza Bonaszewskiego bardzo przypomina Pana. Stąd pojawiły się przypuszczenia, że „Las" jest rodzajem opowieści tak osobistej jak „33 sceny z życia" Małgorzaty Szumowskiej...

- Film Małgorzaty Szumowskiej, w którym tak mocno eksponowany był temat śmierci najbliższych, pojawił się nieco wcześniej niż mój. Autorka nie odżegnywała się od wątków autobiograficznych. „Las" mógł sugerować coś podobnego. A jednak to nie do końca prawda. Ważne były dla mnie kwestie czysto formalne. Ten film jest wyrazem miłości do języka kina, które najbardziej kocham, czyli niemego. Kina obrazu. I mam wrażenie, że mi się to udało. To film, jakich nie robi się dzisiaj, jakby archiwalny, eksperymentujący tez z obrazem, tempem narracji i przez to na swój sposób awangardowy. Na taki trop odczytywania "Lasu" może naprowadzać animowany prolog.

- Drugi wątek filmu, kiedy syn pielęgnuje zniedołężniałego, umierającego ojca rozgrywa się w starym mieszkaniu, w którym spędził pan dzieciństwo i młodość. Ma się wrażenie, że to symboliczne pożegnanie z dawnym, odchodzącym światem...

- Sceneria starego mieszkania, w którym kiedyś spędziłem wiele lat, od dzieciństwa miała w sobie autentyzm i nastrój, jakich nie znalazłbym nigdzie indziej. Było to chyba najbardziej moje pożegnanie z tym miejscem. Kiedy tydzień po zakończeniu zdjęć oddałem klucze, zamurowano okna. Opuszczony juz przez wszystkich lokatorów dom-widmo przy Wolskiej 6 nadal czeka na rozbiórkę. Uratował go kryzys światowy. A ojciec, matka, świat dzieciństwa - z tym się nie można rozstać, to mamy w genach.

Film „Las" Piotra Dumały wejdzie na ekrany kin 26 lutego.