Polska tradycja. W święta pijemy więcej i mocniej

Nie piję miesiąc. Nie wiem, ile razy w tym czasie usłyszałem: "kieliszek ci nie zaszkodzi". Jako abstynent widzę, że nie umiemy bawić się bez alkoholu. Teraz przygotowuję argumenty, które pozwolą mi przetrwać święta - Polacy piją wtedy najwięcej.

W “Cichej nocy” święta przeradzają się w libację
Źródło zdjęć: © Materiały prasowe
Łukasz Knap

Nie ma polskich świąt bez alkoholu. Prawie nie ma też polskich filmów bez sceny picia. Nie wylewają za kołnierz bohaterowie ostatnich produkcji Wojciecha Smarzowskiego, Patryka Vegi i Małgorzaty Szumowskiej. - W kinie dużo się pije, bo dużo pije się w życiu - mówi Piotr Domalewski, reżyser filmu “Cicha noc”, w którym świąteczna kolacja przeradza się w ciężką libację.

“Cicha noc”, która triumfowała w tym tygodniu na Orłach (i w plebiscycie czytelników WP), opowiada o tej naszej zakrapiane tradycji wyjątkowo dobitnie. Każdy, kto widział ten film, potwierdzi chyba, że Domalewski nie pokazuje niczego nowego, bo wszyscy jakiś wariant jego historii widzieliśmy w życiu.

Wódka w “Cichej nocy” pojawia się na stole wbrew matce głównego bohatera Adama, która dobrze wie, że jak jej mąż-alkoholik (Arkadiusz Jakubik)
sięgnie po kieliszek, to skończy pod stołem. Ale Adam spodziewa się dziecka, oponuje szwagier, trzeba się napić.

Idę o zakład, że nie ma dorosłego Polaka, który nie usłyszałby tego koronnego argumentu. Stoi za nim przekonanie, o którym pisała Iwona Kurz w Dwutygodniku, że alkohol jest “narzędziem budowania więzi społecznych, szukania integracji tam, gdzie przeszkadzało jej obce państwo, zagrożenie czy gwałtowne przeobrażenia społeczne”.

W “Cichej nocy” bohaterom w komunikacji przeszkadza, że mimo to, że ich rodzinne więzi przecięła przymusowa bądź dobrowolna emigracja. - Alkohol jest katalizatorem prawdziwych emocji. Czasami ciężko się przełamać, żeby o czymś szczerze porozmawiać, alkohol skraca dystans, wyzwala z lęku przed konfrontacją z członkiem rodziny - mówi mi Piotr Domalewski.

W krótkiej rozmowie reżyser “Cichej nocy” przyznaje, że sam od jakiegoś czasu nie pije alkoholu. - Alkohol zazwyczaj jest obecny w miejscach, w których się pojawiam i zawsze i potrzebuję mocnych argumentów, żeby się wytłumaczyć z abstynencji. A ja swoje wypiłem i alkohol przestał mnie bawić. Pod wpływem procentów czas ucieka szybciej. Dziś wolę unikać sytuacji, w których wiem, że będę namawiany do picia - mówi szczerze reżyser. - Alkohol jest za mocno obecny w naszym życiu - dodaje.

Według raportu WHO Polska w 2017 r. zajęła 12. miejsce pod względem rocznego spożycia alkoholu, czyli nie przewodzimy już w rankingu konsumpcji trunków wyskokowych, poza tym coraz częściej sięgamy po alkohole lżejsze, ale gdy dzwonię do izby wytrzeźwień, słyszę nieoficjalnie, że w święta szczególnie nie lubimy wylewać za kołnierz.

Obraz
© Materiały prasowe

Nawet jeśli pijemy mniej, to Polska wciąż jest krajem zmagającym się z poważnym problemem alkoholizmu. Aby sobie uświadomić skalę problemu, wystarczy wziać pod rozwagę fakt, że w Polsce żyje blisko pięć milionów ludzi z syndromem Dorosłych Dzieci Alkoholików, czyli wychowanych w rodzinie, w której któryś z opiekunów pił nałogowo. Pięć milionów!

O tym, że alkoholizm jest chorobą demokratyczną, na którą chorują wszyscy bez względu na wiek i płeć, przypomniała nam niedawno śmierć aktorki Agnieszki Kotulanki. Zmniejszają się różnice w piciu kobiet i mężczyzn. Po alkohol coraz częściej sięgają młodzi i nie ma na horyzoncie sygnałów wskazujących, że czeka nas rewolucja obyczajowa, taka jak ta związana z paleniem, które dziś jest po prostu passe.

Nie ma oczywiście niczego złego, jeśli zabawie i świętom towarzyszy alkohol, ale zwyczajnie szkodliwa jest tradycja, która nie pozwala nam cieszyć się swoim towarzystwem bez wyzwalaczy. I trzeźwo myśląc, lepsze święta bez rodziny niż święta, podczas których obecność rodziny trzeba odreagowywać.

Wybrane dla Ciebie

Płomienne słowa Agnieszki Holland na scenie. "Przemoc i gwałt rozlewają się po świecie"
Płomienne słowa Agnieszki Holland na scenie. "Przemoc i gwałt rozlewają się po świecie"
Prezes TVP wyszedł na scenę. Złożył deklarację ws. tantiem
Prezes TVP wyszedł na scenę. Złożył deklarację ws. tantiem
Złote Lwy przyznane. Film o ministrantach triumfuje
Złote Lwy przyznane. Film o ministrantach triumfuje
"Wielka Warszawska" do ziewania. Miał być galop, jest spacerek
"Wielka Warszawska" do ziewania. Miał być galop, jest spacerek
Agnieszka Holland do dziennikarzy: "Ja wiem, że odmawia mi się polskości"
Agnieszka Holland do dziennikarzy: "Ja wiem, że odmawia mi się polskości"
Tego się nie da oglądać. "Poczujecie się oszukani i znudzeni"
Tego się nie da oglądać. "Poczujecie się oszukani i znudzeni"
Po morderstwie aktywisty Apple TV+ wstrzymuje premierę serialu. Aktorka zabiera głos
Po morderstwie aktywisty Apple TV+ wstrzymuje premierę serialu. Aktorka zabiera głos
Ciąg dalszy jednak nastąpił. "Wow, to naprawdę świetny film"
Ciąg dalszy jednak nastąpił. "Wow, to naprawdę świetny film"
Grał kochanka Kidman. Teraz mówi o reakcjach fanów. "Nie uwierzysz, co robiłam, oglądając ten film"
Grał kochanka Kidman. Teraz mówi o reakcjach fanów. "Nie uwierzysz, co robiłam, oglądając ten film"
Pobudza najniższe instynkty. "Nadmierna brutalność, ekranowy sadyzm"
Pobudza najniższe instynkty. "Nadmierna brutalność, ekranowy sadyzm"
Zwierzęca krwawa zemsta. Feministyczny horror pokazuje rogi
Zwierzęca krwawa zemsta. Feministyczny horror pokazuje rogi
Emma Watson o relacji z J.K. Rowling po jej transfobicznych komentarzach. "Chcę kochać ludzi"
Emma Watson o relacji z J.K. Rowling po jej transfobicznych komentarzach. "Chcę kochać ludzi"