Henryk Talar

Urodził się 25 czerwca 1945 roku w Kozach, w powiecie bielskim. Studiował w krakowskiej PWST, którą ukończył w 1969 roku – tym samym, w którym zadebiutował na scenie i w filmie. Nie był jednak związany z teatrami Krakowa.Przez pierwsze dwa lata grał w Teatrze Dramatycznym w Szczecinie, kolejne trzy spędził w zespole Teatru im. Bogusławskiego w Kaliszu, a następnie związał się z warszawskimi teatrami: Ateneum (1976-82 i 1985-97) i Studio (1982-85). W latach 1994-97 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie, a w latach 1997-99 pełnił te same funkcje w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.

** Zadebiutował jako jeden z powstańców w znanym filmie Kazimierza Kutza „Sól ziemi czarnej” (1969).** Po pięciu latach przerwy od występów na ekranie, wziął udział w wojennym filmie Henryka Kluby „Opowieść w czerwieniu (1974). Później zagrał proboszcza polskiej parafii w Chicago w trzeciej części komediowego tryptyku Sylwestra Chęcińskiego „Kochaj albo rzuć” i gestapowca w biograficznym filmie wojennym „Ostatnie okrążenie” Krzysztofa Rogulskiego (oba 1977), wziął udział w serialach: „Polskie drogi” Janusza Morgensterna (1976-77) i „Układ krążenia” Andrzeja Titkowa (1977-78) oraz nawiązał współpracę z Tadeuszem Kijańskim, pojawiając się u niego w: „Przepłyniesz rzekę” (1976) i w przeznaczonym dla dzieci i młodzieży „Okrągłym tygodniu” (1977).

Lata 1978-80 to trzy pierwszoplanowe kreacje w wojennych filmach: „Umarli rzucają cień” Juliana Dziedziny (1979) i, jako inwalida na wózku, w „Dniu Wisły” Kijańskiego (1980), oraz w kryminalnym „Promie do Szwecji” Włodzimierza Haupe. Występował przede wszystkim w filmach wojennych („Bołdyn” Ewy i Czesława Petelskich 1981, „Umarłem, aby żyć” 1984, „Po własnym pogrzebie” i „Urodzony po raz trzeci” 1989 Stanisława Jędryki, „Dłużnicy śmierci” Włodzimierza Gołaszewskiego 1985, „Virtuti” Jacka Butrymowicza 1989, polsko-francuskie „Dzieci wojny” 1991), historycznych („Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy” Jerzego Sztwiertni 1981, „Republika nadziei” Zbigniewa Kuźmińskiego 1986), sensacyjnych (główna rola kapitana Adama Iwińskiego w „Kim jest ten człowiek” Ewy i Czesława Petelskich 1984, „Kameleon” Janusza Kijowskiego 2001), politycznych („Stan strachu” Kijowskiego 1989) i kryminalnych („Zabij mnie glino” Jacka Bromskiego 1987).

Grał u Zbigniewa Kuźmińskiego („Okolice spokojnego morza” 1981, „Co dzień bliżej nieba” 1983), Andrzeja Żuławskiego („Na srebrnym globie” 1987), Feliksa Falka („Daleko od siebie” 1995, serial „Twarze i maski” 2000), Jerzego Kawalerowicza („Za co?”1995), Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego („Po upadku” 1989, serial „Marszałek Piłsudski” 2001) i Izabelli Cywińskiej (serial „Boża podszewka” 1997).

** Stworzył bardzo charakterystyczną kreację jako tytułowy bohater filmu Krzysztofa Wojciechowskiego „Historia o proroku Eliaszu z Wierszalina” (1997).** Później pojawił się m.in. w roli Bolesława Bieruta w głośnym filmie Teresy Kotlarczyk „Prymas. Trzy lata z tysiąca” (2000), jako Eldar de Casteberg w słynnej ekranizacji „Wiedźmina” Marka Brodzkiego (2001, serial w 2002), „komendant” w thrillerze „Palimpsest” Konrada Niewolskiego (2006) i „Szef” w komedii Jerzego Gruzy „Yyyrek!!! Kosmiczna nominacja” (2002).

Wystąpił w kilku zagranicznych koprodukcjach (chociażby jako minister w polsko-francuskim „Doktorze Semmelweis” 1995) i w udanych debiutach reżyserskich (rola właściciela sex - shopu w „Torowisku” Urszuli Urbaniak 1999, występ u boku Krzysztofa Pieczyńskiego w filmie „Jutro będzie niebo” Jarosława Marszewskiego 2001).

W ostatnim czasie nieco częściej obecny był na małym ekranie, pojawiając się w mniejszych lub większych rolach w takich produkcjach, jak: „Miasteczko” (2000-2001), „M jak miłość” (2000-2003), „Egzamin z życia” (2005-2006), „Pensjonat pod różą” (2005-2006), „Kryminalni” (2008), czy „Hotel pod żyrafą i nosorożcem” (2008).

** Talar stworzył wiele znaczących kreacji teatralnych, w tym również w spektaklach Teatru TV. Był wielokrotnie nagradzany za twórczość sceniczną, obejmującą zarówno występy aktorskie, jak i reżyserię spektakli. Jest laureatem nagrody Prezesa Komitetu d/s PR i TV za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze TV (1986), nagrody SPATiF-u za rolę Czeladnika w „Szewcach” (1971), Złotego Ekranu za kreacje w sztukacj: „Selekcja” i „Potrójny nelson” (1986) i Złotej Maski - za reżyserię „Zemsty” i występ w inscenizacji „Lotu nad kukułczym gniazdem” (1997). W 1988 roku uhonorowany został odznaczeniem „Zasłużony Działacz Kultury”.**