Anna Dymna laureatką medalu "Zasłużony dla polszczyzny"

Nagrodę "Zasłużony dla polszczyzny" prezydent ustanowił, aby uhonorować osoby mające szczególne zasługi w podnoszeniu świadomości językowej Polaków. Wcześniej wyróżnienie otrzymali profesorowie Jan Miodek, Walery Pisarek i Jadwiga Puzynina.

Medal wręczono Dymnej w związku z przypadającym 21 lutego Dniem Języka Ojczystego. Datę tę wybrało UNESCO dla upamiętnienia wydarzenia z 1952 r. w mieście Dhaka (obecnej stolicy Bangladeszu). Doszło tam do demonstracji, a następnie zamordowania pięciu studentów, którzy domagali się uznania ich języka ojczystego bengalskiego za jeden z dwóch urzędowych języków ówczesnego państwa Pakistan.

- Warto pamiętać o tych czasach, kiedy język polski był w zasadzie głównym spoiwem tożsamości, wspólnoty [...] Chciałbym wyrazić satysfakcję, że nagroda prezydencka "Zasłużony dla polszczyzny" będzie wręczona w takim momencie, kiedy polszczyzna ma służyć i powinna służyć już innym celom [...] wynikającym z polskiej codzienności - powiedział prezydent.

Komorowski podkreślił, że wyróżnienie dla Dymnej to przykład tego, iż piękna polszczyzna może służyć* "komunikowaniu się z odbiorcami kultury, ale może także służyć do komunikowania rzeczy dobrych".* Jak podkreślił, nagrodzona to nie tylko wybitna aktorka, "ale człowiek, który ma ogromne zasługi poprzez komunikowanie językiem polskim, pięknym, wyniesionym z rzemiosła artystycznego rzeczy istotnych, które czynią nas troszeczkę lepszymi przez zachęcanie w pięknej polszczyźnie do robienia rzeczy dobrych na rzecz innych ludzi."

- Jestem aktorką, więc szczęśliwym człowiekiem, ponieważ całe życie posługuję się czymś bardzo ważnym - słowem. Wielcy mistrzowie nauczyli mnie, jak wymawiać słowa poprawnie, jak nimi przekazywać emocje; nauczyli, że słowo ma barwę, kształt, miękkość. Zdaję sobie sprawę, jak słowo jest ważne, szczególnie teraz, kiedy wylewa się zewsząd. Powinniśmy pamiętać, że słowo ma ogromną siłę, może uratować życie, pomóc komuś przejść najtrudniejsze chwile - mówiła Dymna. Aktorka podkreśliła, że wyróżnienie jest dla niej radością, ale i zobowiązaniem.

Minister kultury Małgorzata Omilanowska przypomniała, że dzięki programowi "Ojczysty - dodaj do ulubionych" prowadzonemu przez Narodowe Centrum Kultury pod patronatem prezydenta, wiele inicjatyw związanych z językiem znajduje finansowe wsparcie.

- Język polski ma szansę na przypomnienie o swoich walorach i wartościach. Mam nadzieję, że uda nam się pobudzić ciekawość także młodych Polaków, by zgłębiać tajniki polszczyzny - dodała minister.

Wręczeniu wyróżnień towarzyszył koncert poezji Edwarda Stachury "Wszystko jest poezją". Wzięli w nim udział m.in. Katarzyna Nosowska, Patrycja Markowska, Czesław Mozil, Wojtek Mazolewski Quintet, Katarzyna Stankiewicz, Skubas, Art Color Ballet i orkiestra rozrywkowa Politechniki Warszawskiej "The Engineers Band" z solistami.

Gala była częścią obchodów 100-lecia Odnowienia Tradycji Politechniki Warszawskiej. W 1915 r. zainaugurowano rok akademicki, podczas którego po raz pierwszy wykłady na funkcjonujących wówczas wydziałach architektury, budowy maszyn i elektrotechniki, chemicznym oraz inżynierii budowlanej i rolnej odbywały się w języku polskim.

Anna Dymna urodziła się 20 lipca 1951 r. w Legnicy jako Anna Dziadyk. Liceum kończyła w Krakowie. Tam też studiowała - w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. Podczas studiów wyszła za mąż za poetę i scenarzystę Wiesława Dymnego, współtwórcę Piwnicy pod Baranami. W 1971 r. pojawiła się na dużym ekranie w komedii "150 na godzinę". Później zagrała w "Jak daleko stąd, jak blisko" Tadeusza Konwickiego i serialu "Janosik" Jerzego Passendorfera.

Następnie wystąpiła w komediach Sylwestra Chęcińskiego "Nie ma mocnych" i "Kochaj albo rzuć". Zagrała także u Jerzego Hoffmana w "Trędowatej" i "Do krwi ostatniej". Lubiana przez widzów, uznawana była za jedną z najpiękniejszych polskich aktorek. W 1980 r. stworzyła niezapomnianą kreację Barbary Radziwiłłówny w serialu "Królowa Bona". W dorobku ma też m.in. role w filmach "Dolina Issy", "Dama kameliowa", "Śmierć jak kromka chleba" i "Skazany na bluesa" oraz w serialach "Mistrz i Małgorzata" i "Odwróceni".

Od lat 70. jest aktorką Narodowego Starego Teatru w Krakowie. Wystąpiła tam m.in. w "Dziesięciu portretach z czajką w tle" wg Antoniego Czechowa, "Republice marzeń" Brunona Schulza i "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego. Angażuje się w działania na rzecz potrzebujących. W 2003 r. założyła w Krakowie Fundację "Mimo Wszystko" pomagającą chorym i niepełnosprawnym.

fot. AKPA

Dymna jest laureatką wielu nagród i wyróżnień, m.in. kilku Złotych Masek dla najpopularniejszej aktorki krakowskiej, Nagrody Honorowej krakowskiej filii Fundacji Kultury Polskiej za zasługi dla kultury polskiej i tytułu Mistrza Mowy Polskiej.