Ben Kingsley
Znany i ceniony brytyjski aktor filmowy i teatralny pochodzenia hinduskiego, zdobywca Oscara, BAFTA i Złotego Globu za tytułową rolę Mahatmy Gandhiego w biograficznym filmie Richarda Attenborough. Jego znakiem rozpoznawczym są wyraźnie orientalne rysy, śniada karnacja i łysina.
Urodził się jako Krishna Bhanji 31 grudnia 1943 roku w Scarborough, w brytyjskim hrabstwie Yorkshire.
Jego matka, Anne Lyna Goodman była angielską aktorką i modelką, ojciec – hinduskim lekarzem wyznania muzułmańskiego. Nigdy nie skończył studiów aktorskich.
Karierę zaczynał w drugiej połowie lat 60-tych, od występów na londyńskiej scenie i, mimo braku wykształcenia, dość szybko dołączył do prestiżowego Royal Shakespeare Company, gdzie w 1975 roku zagrał nawet „Hamleta”. Wkrótce potem postanowił zmienić egzotyczne nazwisko na nieco bardziej przystępne, nie związane bezpośrednio z rodowodem aktora, aczkolwiek mające swoje uzasadnienie w daleko sięgającej historii rodzinnej.
* Debiutem filmowym Kingsleya była drugoplanowa rola w thrillerze „Siła strachu” (1972).*
W przeciwieństwie do teatralnej, jego kariera filmowa powoli nabierała tempa i przez kolejne 10 lat nie napawała optymizmem – występował w mało znaczących, głównie telewizyjnych produkcjach, raczej w podrzędnych rolach.
* Wielki przełom nastąpił w 1982 roku, za sprawą biograficznego filmu o słynnym hinduskim przywódcy - „Gandhim” w reżyserii Richarda Attenborough. Ta znakomita kreacja stworzona przez nikomu nie znanego (choć teoretycznie obecnemu w show-biznesie od dekady) aktora przyniosła mu Oscara, dwie statuetki Złotego Globu i BAFTA (dla Najlepszego Aktora i dla Najlepszego Debiutanta w roli pierwszoplanowej) oraz liczne nagrody krytyków.*
W 1988 roku miał kolejną okazję wcielenia się w historyczną postać, tym razem muzyka Dymitra Szostakowicza w filmie „Testament” Tony’ego Palmera.
Wcześniej wystąpił m.in. u Jamesa Ivory’ego w „Maurycym” (1987) i Johna Irvina w „Dzienniku żółwia” (1985). Rola w filmie TV „Silas Marner: The Weaver of Raveloe” (1985) przyniosła mu nominację do BAFTA TV, a kreacja w filmie TV „Murderers Among Us: The Simon Wiesenthal Story” (1989) – nominacje do Złotego Globu i telewizyjnej nagrody Emmy.
* W 1991 roku zagrał u boku Warrena Beatty, Harveya Keitela i Annette Bening w znanym gangsterskim filmie Barry’ego Levinsona „Bugsy”, otrzymując jedną z kolejnych nominacji do Oscara i Złotego Globu, a w 1993 roku wystąpił jako Itzhak Stern w „Liście Schindlera” Stevena Spielberga (nominacja do BAFTA).*
Później zagrał m.in. u Romana Polańskiego w thrillerze psychologicznym „Śmierć i dziewczyna” z Sigourney Weaver (1994), w biblijnych filmach TV „Józef” (1995, nominacja do Emmy) i „Mojżesz” (1995), oraz słynnej amerykańskiej produkcji sci-fi „Gatunek” (1996).
W 1998 roku wystąpił też jako tytułowy Sweeney Todd w czarnej komedii TV „Rzeźnik Todd” Johna Schlesingera.
* Szerokim echem odbił się jego występ w kryminalnym filmie Jonathana Glazera „Sexy Beast” (2000). Za rolę u boku Raya Winstone’a otrzymał Europejską Nagrodę Filmową, nagrodę BIFA, Golden Satellite Award oraz nominację do Oscara i Złotego Globu. Nominacje do Złotego Globu i Emmy otrzymał jeszcze za telewizyjne występy w filmach TV: „Anna Frank: cała prawda” (2001) oraz „Pani Harris” z Annette Bening i Ellen Burstyn (2005), a ostatnią nominację do Nagrody Akademii oraz do Independent Spirit Award i Złotego Globu przyniósł mu występ w „Domu z piasku i mgły” z Jennifer Connelly (2003).*
Ponadto, w ostatniej dekadzie raz jeszcze spotkał się z Polańskim, grając Fagina w jego ekranizacji „Olivera Twista” (2005), wystąpił w komediach kryminalnych: „Zabójczy numer” (2006) i „Mokra robota” (2007) oraz wojennej produkcji „Ostatni legion” z Colinem Firthem (2007).
Jednym z jego licznych projektów, zrealizowanych w ostatnim czasie jest występ u boku Penélope Cruz w dramacie Isabele Coixet „Elegia” (2008).
Słynie z pięknej barwy głosu, w związku z czym często pojawia się w filmach jako narrator. Jedną ze słynniejszych realizacji tego typu, była produkcja Stevena Spielberga „A.I. Sztuczna Inteligencja” (2001).
W 1998 roku był przewodniczącym jury MFF w Berlinie.
* W 2001 roku otrzymał Honorowy Tytuł Szlachecki od brytyjskiej Królowej Elżbiety II.*
Komentarze