Klaus Kinski

Charyzmatyczny aktor niemiecki oraz jedna z najbardziej wyrazistych osobowości europejskiego kina i sceny. Powszechnie kojarzony z kreacją wampira Nosferatu w horrorze Wernera Herzoga oraz jako stały odtwórca ról u reżysera, z którym współpraca obrosła legendą jako jeden z najbardziej fascynujących duetów reżyser-operator w historii kina. Był trudnym aktorem i takimże człowiekiem - nierzadko określa się go mianem „szaleńca” i „potwora”, często wspominając również o jego niepohamowanych atakach agresji i skandalicznych ekscesach seksualnych. Ojciec aktorki Nastassji Kinski.

Urodził się 18 października 1926 roku w Sopocie (wówczas był to teren Wolnego Miasta Gdańska), dorastał w Berlinie. Pochodził z biednej rodziny – jednej z tych, które trudno określić jako jednoznacznie polskie lub niemieckie, chociaż jego „ojczystym” językiem był niemiecki. W czasie wojny, najpierw służył w polskiej armii, później został na siłę wcielony do Wehrmachtu, a pierwsze próby aktorskie podjął podobno jako więzień angielskiego obozu dla jeńców wojennych.

Po wojnie, w wyniku której stracił niemal całą rodzinę, wiódł włóczęgowski tryb życia, wstąpiwszy do jednej z wędrownych trup teatralnych. Był aktorem-samoukiem, miał wrodzony talent, a jego sugestywna, skrajnie ekspresyjna gra stanowiła naturalną emanację jego burzliwego, szalonego charakteru.

* Pod koniec lat 40-tych trafił do filmu, debiutując w niewielkiej roli więźnia w dramacie „Morituri” (1948). Od początku kariery grał sporo, choć początkowo były to niewielkie rólki, głównie w niemieckich, włoskich, ale i amerykańskich produkcjach (jak „Decyzja przed świtem” Anatole’a Litvaka 1950).*

W sumie, w ciągu 40 lat kariery wystąpił w ponad 130 produkcjach filmowych. Popularność i rozpoznawalność zdobył w latach 60-tych, dzięki licznym występom w popularnych, masowo produkowanych kryminałach/thrillerach, powstałych w oparciu o prozę Edgara Wallace’a (m.in. „Zagadka czerwonej orchidei” z Christopherem Lee 1962, „Die Blaue Hand” 1967). To wówczas właśnie, początkowo nieznany z nazwiska Kinski w ciągu kilku lat stał się główną gwiazdą tego typu produkcji. Prócz filmów grozy, w których się wyspecjalizował, często pojawiał się na planie włoskich spaghetti - westernów, co zapoczątkowane zostało dzięki występowi w słynnym filmie Sergio Leone „Za kilka dolarów więcej” z Clintem Eastwoodem (1965). W tym samym roku wystąpił też u boku innych, znanych gwiazd – Omara Sharifa, Julie Christie i Geraldine Chaplin w głośnej ekranizacji powieści Borysa Pasternaka „Doktor Żywago” w reżyserii Davida Leana.

* Współpracę z Wernerem Herzogiem rozpoczął od głównej roli w filmie „Aguirre, gniew Boży” (1972). W sumie zrealizowali wspólnie pięć filmów – „Wozyeck” (1979), „Fitzcarraldo” (1982), „Cobra Verde” (1987) oraz głośny horror „Nosferatu – wampir”, bezpośrednio odnoszący się do pierwowzoru z 1922 roku, w postaci słynnego dzieła niemieckiego ekspresjonizmu w reżyserii Murnaua. Kinski, każdorazowo operując ekstremalnymi środkami wyrazu, na granicy histerii i szaleństwa, kreował postaci bohaterów zbuntowanych przeciwko, lub funkcjonujących poza porządkiem tego świata. Rola Nosferatu przyniosła mu pierwsze i jedyne nagrody filmowe w karierze - German Film Award in Gold, San Jordi Award i Złoty Pelikan na FF w kolumbijskiej Cartagenie.*

Spośród pozostałych ról Kinskiego, wymienić można owoce współpracy z Jesusem Franco (tytułowe role w dramacie erotycznym „Markiz de Sade” 1969 i „Kubie Rozpruwaczu” 1976), rolę u Andrzeja Żuławskiego (dramat „Najważniejsze to kochać z Romy Schneider 1975), Billy’ego Wildera (komedia „Najlepszy kumpel” z Jackiem Lemmonem i Walterem Matthauem 1981), George’a Roya Hilla („Mała doboszka” z Diane Keaton 1984), czy tytułowy występ we francuskiego ekranizacji „Pieśni o Rolandzie” Franka Cassentiego (1978).

W 1988 roku raz jeszcze wcielił się w postać słynnego wampira w mało znanym, włoskim horrorze „Nosferatu w Wenecji”, podczas realizacji którego próbował swoich sił również jako współreżyser. Rok później zrealizował samodzielny debiut reżyserko-scenariopisarski oraz zagrał główną rolę w, surrealistycznym w formie, dramacie „Kinski Paganini” z udziałem syna, Nikolaia (1989). Film okazał się klapą pod każdym względem, na zawsze zostanie zapamiętany jednak jako ostatni obraz z udziałem Kinskiego.

Aktor zmarł na atak serca, 23 listopada 1991 roku w Lagunitas, w Kalifornii. Spośród bliskich obecnych na ceremonii pogrzebowej, znalazł się jedynie syn Nikolai – jedyny, z którym aktor utrzymywał kontakty za życia.

Był bohaterem dokumentalnego filmu Wernera Herzoga „Mój ukochany wróg” (1999). W 2008 roku premierę miał film Petera Geyera, będący zapisem autorskiego spektaklu aktora z 1971 roku, zatytułowany „Jezus Chrystus Zbawiciel”.

Jest autorem skandalizującej autobiografii „Ja chcę miłości”.