Tak było rok temu: "Rysa" na początek festiwalu w Gdyni 2008

Dramat psychologiczny "Rysa" w reżyserii Michała Rosy, z Krzysztofem Stroińskim i Jadwigą Jankowską-Cieślak, otworzył 33. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Na konferencję prasową poświęconą obrazowi "Rysa" przybyli twórcy filmu, a wśród nich reżyser Michał Rosa oraz odtwarzająca główną rolę Jadwiga Jankowska-Cieślak. W Gdyni zabrakło niestety Krzystofa Stroińskiego, filmowego męża aktorki.

Michał Rosa, reżyser, o którym ostatnio głośno było w 2005 z powodu filmu „Co słonko widziało?” i wielu nagród, którymi uhonorowana była produkcja, przedstawił na gdyńskim festiwalu swoje najnowsze dzieło "Rysa".

Rysa to poruszająca psychodrama rodzinna nawiązująca klimatem do filmów Ingmara Bergmana. Joanna (Jadwiga Jankowska-Cieślak) i Jan (Krzysztof Stroiński) są kochającym małżeństwem z wieloletnim stażem.

Pewnego dnia Joanna dostaje od "życzliwego nieznajomego" informacje o rzekomej podłości, której dopuścił się w przeszłości jej mąż. Niepotwierdzone podejrzenia stopniowo kładą się cieniem na ich związku.

W czasie konferencji prasowej reżyser filmu zdecydowanie podkreślał, że "Rysa" to nie film polityczny. Opowiada on w prawdzie o małżeństwie, którego szczęście burzy informacja, że mąż współpracował z SB i donosił na swojego teścia, ale Rosa skoncentrował się na przedstawieniu relacji między partnerami, na ich emocjach, motyw historyczny pozostawiając w tle.

Dziennikarze zarzucali Michałowi Rosie pewnego rodzaju niekonsekwencję. Nie kryje on bowiem własnych poglądów na temat lustracji, podkreślając to, że jego zdaniem już w 1989 roku archiwa powinny były zostać otwarte. Film jednak nie jest tak jednoznaczny.

Marcin Koszałka, autor zdjęć do filmu, opowiadając o pracy na planie, podkreślał wielkie umiejętności plastyczne reżysera. Michał Rosa ukończył architekturę, co pomogło mu we współpracy z operatorem.

Jadwiga Jankowska - Cieślak nazwała Rosę jednym z najwybitniejszych polskich reżyserów.

Kolejny wydarzeniem pierwszego festiwalowego dnia była konferencja prasowa z udziałem organizatorów oraz jurorów 33. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych.

Mirosław Bork, dyrektor artystyczny tłumaczył, że festiwal w tym roku jest wyjątkowy, ponieważ po raz pierwszy odbyła się preselekcja filmów startujących w konkursie głównym.

Tymczasem Sławomir Fabicki przewodniczący jury konkursu kina niezależnego podkreślał, że w tym roku liczy na wolność twórców i brak skrępowania.

"Jak na razie jest ciekawie"- zaznaczył Fabicki.

Nie zabrakło pytań o filmy, które startują w konkursie głównym oraz kryteria ich wyboru. Zgromadzonych w sali kinowej dziennikarzy interesowała obecność takich produkcji jak "Lejdis" czy "Ranczo Wilkowyje".

Mirosław Bork wyjaśnił taki ruch selekcjonujących produkcje jako "ukłon" w stronę kina popularnego, które na narodowym festiwalu musi być obecne.

Organizatorzy zdradzili też tajemnice festiwalowe związane z gratyfikacjami finansowymi dla zwycięzców.

330 tys. zł w puli nagród, 50 tys. dla najlepszego filmu oraz samochód dla najlepszego reżysera. Takie nagrody oprócz statuetek przewidziano w tym roku na festiwalu.

Dodatkowo oprócz prestiżu laureaci Złotych i Srebrnych Lwów mają szansę na znaczne dofinansowanie ze strony Państwowego Instytutu Sztuki Filmowej.

Pojawiły się kwestie związane z kondycją polskiego kina, które prowokował min. bojkot festiwalu przez Łukasza Barszczyka.

Wszyscy byli zgodni co do jednego: Jest publiczność, która oczekuje nowych dobrych polskich produkcji, ogląda je na festiwalach w Polsce i warto dla niej tworzyć nowe filmy.

Jednym z pierwszych filmów jaki obejrzała w ramach 33 FPFF gdyńska publiczność był "Niezawodny system" debiutantki *Izabeli Szylko z *Aliną Janowską w roli głównej.

"Niezawodny system" to obyczajowa, wzruszająca i ciepła opowieść o tym co w życiu najważniejsze.

Główną siłą filmu jest jego nieskomplikowana formuła eksponująca delikatną historię pani Marii, kobiety u schyłku swoich lat, która stara się naprawić błąd z czasów młodości.

"Niezawodny System" subtelnie opowiada o poczynaniach starszej pani, o jej wpływie na przypadkowo poznanych ludzi oraz tajemniczym systemie, dzięki któremu bohaterka nocami dorabia do skromnej emerytury.

Chociaż tytuł filmu, tak samo jak "nocne życie" pani Marii mogą sugerować co innego, nie dajcie się zwieść. Produkcja Izabeli Szylko bynajmniej nie jest kryminałem, zaś tytułowy, niezawodny system to coś więcej niż tylko dobry sposób na wygraną w ruletkę...

W filmie poza Aliną Janowską wystąpili: Wojciech Siemion, Szymon Bobrowski, Katarzyna Cynke, Piotr Fronczewski, Władysław Kowalski i Ewa Kwiatkowska.