Zmarł najstarszy reżyser świata Manoel de Oliveira

Najstarszy reżyser świata, Portugalczyk *Manoel Oliveira, nie żyje. Laureat wielu międzynarodowych nagród i jeden z najbarwniejszych artystów światowej kinematografii zmarł w wieku 106 lat.*

Urodził się w Porto w Portugalii we wpływowej rodzinie kupieckiej. Bardzo wcześnie zaczął pracować w rodzinnej firmie. Interesował się sportem. Brał udział w wielu rajdach samochodowych i trenował atletykę. Szybko też zdradził zamiłowanie do kina. W 1928 wystąpił w filmie Fátima Milagrosa. Kilka lat później powstał jego debiut – krótkometrażowy film dokumentalny Hard Labor on The River Douro (1931), który sam napisał, wyprodukował, zmontował i wyreżyserował. W 1942 roku zrealizował swój pierwszy pełnometrażowy film fabularny – Aniki-Bóbó.

Mimo że film nie zdobył uznania krytyki, odniósł ogromy sukces finansowy. Zagrali w nim wyłącznie aktorzy nieprofesjonalni. Kolejny film Oliveira zrealizował dopiero w 1956. Był to 45-minutowy dokument o malarzu Antonio Cruz oraz o wpływie jego sztuki na Oporto pt. The Painter and the City. Pierwsze międzynarodowe sukcesy zaczął odnosić w latach 60., kiedy jego dwugodzinny dokument The Passion of Christ (1963) nagrodzono Grand Prix Festiwalu Filmowego w Sienie. W latach 70. i 80. jego obrazy przyciągnęły międzynarodową publiczność i zaczęły regularnie gościć na festiwalach filmowych, m.in. w Cannes, Berlinie i Wenecji. Chociaż wiele z jego obrazów to adaptacje literatury obca jest im jakakolwiek teatralizacja. De Oliveira uchodził za mistrza montażu, bardzo dobrze rozumiał język kina. W swoich filmach, w których nigdy nie brakowało odrobiny humoru, atakował ludzką próżność, ale mówił także o związkach uczuciowych. Olivera wyrażał siebie i swoje poglądy używając sylogizmów i figur retorycznych. Mówi się o nim
„reżyser filozof”.

Oliveira wprowadził niedawno do kin swój najnowszy film - "Starca z Restelo", w którym obsadził m.in. swojego wnuka Ricardo Trepę. - "Starzec z Restelo" to film o współczesnych czasach. Wprawdzie pojawiają się w nim znane postacie literackie z odległej czasem przeszłości, ale dzieło to jednak opowiada o teraźniejszości - powiedział Trepa.

Starzec z Restelo to fikcyjna postać wymyślona w XVI w. przez narodowego wieszcza Portugalczyków Luisa de Camoesa. W epopei "Luzjady" ("Os Lusiadas") symbolizuje ona konserwatystów i pesymistów nie wierzących w powodzenie wyprawy Vasco da Gamy do Indii, która ostatecznie zakończyła się sukcesem.

W grudniu 2014 Oliveira został odznaczony w Porto francuskim orderem Legii Honorowej. Ambasador Francji w Portugalii Jean-Francois Blarel uzasadnił przyznanie wyróżnienia "oryginalną karierą artystyczną" reżysera.