Danny Elfman

Amerykański muzyk i kompozytor muzyki filmowej, autor tematów muzycznych bez mała stu filmów. Popularność zyskał przede wszystkim dzięki współpracy z Timem Burtonem – pisał muzykę do prawie wszystkich jego filmów, m.in. „Batmana” i „Edwarda Nożycorękiego”.

Danny przyszedł na świat w maju 1953 roku w rodzinie Miltona i Blossom Elfman, znanej autorki książek dla dzieci. Jego starszym bratem jest Richard Elfman, reżyser i scenarzysta. Kiedy Danny skończył 18 lat wraz z bratem opuścił Los Angeles, gdzie wówczas mieszkała rodzina, aby osiąść na kilka lat w Paryżu. Pobyt w europejskiej stolicy kultury umożliwił przyszłemu kompozytorowi nawiązanie kontaktów z muzykami i aktorami paryskich scen. Wiedziony nieposkromioną ciekawością artystyczną Elfman przeniósł się do Afryki, aby chłonąć inspiracje muzyczne płynące z rytmów i melodii Czarnego Lądu. Wpływy te słychać zresztą w jego dojrzałej twórczości. Do powrotu do Stanów zmusiła go dopiero malaria, na którą zapadł pod koniec lat 70-tych.

W 1980 roku jego brat Richard zaprezentował światu swój debiutancki film - „Forbidden zone”, współtworzony przez obu braci zespół The Mystic Knights of the Oingo Boingo nagrał muzykę do tego obrazu, sam Danny z kolei zagrał w nim postać Szatana. W tym samym czasie Oingo Boingo zmienił nieco styl, z dramatyczno-kabaretowego w kierunku muzyki new wave.

Zespół zyskiwał popularność, zaś utwór „Gratitude” z wydanego w 1984 roku albumu „So-Lo” znalazł się na ścieżce dźwiękowej szalonej komedii z Eddiem Murphym – „Gliniarz z Beverly Hills”.

Kariera Elfmana przyspieszyła w 1985 roku, kiedy do napisania muzyki do swojego debiutanckiego filmu pełnometrażowego „Pee-wee's Big Adventure” zaprosił go Tim Burton, wówczas wierny słuchacz Oingo Boingo. Tak zaczęła się owocna współpraca obu twórców, dzięki której powstały ścieżki do takich filmów jak „Sok z żuka” (1988), „Batman” (1989), „Edward Nożycoręki” (1990), „Marsjanie atakują” (1996), „Planeta małp” (2001) czy „Charlie i fabryka czekolady” (2005). Elfman stworzył muzykę do wszystkich filmów Burtona oprócz obrazu „Ed Wood”. Jednomyślność Tima i Danny'ego, wielokrotnie potwierdzana w publicznych wypowiedziach, przyniosła widzom kompozycje, które na stałe wpisały się do kanonu muzyki filmowej, niektóre słusznie upominają się o status kultowych (na przykład motyw przewodni z „Batmana”).

* Już po pierwszych sukcesach z Burtonem, Elfman stał się w Hollywood popularny, można nawet było mówić o pewnego rodzaju modzie na jego twórczość, co więcej, moda ta zdaje się nie słabnąć z czasem. Napisał muzykę do kolejnych części „Teksańskiej masakry piłą mechaniczną” i kilku innych obrazów z pogranicza horroru i thrillera oraz – jakby dla złamania tego przywiązania – do romantycznego dramatu Jona Amiela „Sommersby” (1993). Festiwal hitów kinowych z muzyką Elfmana rozpoczęła „Mission Impossible” Briana de Palmy z 1996 roku, potem byli „Faceci w czerni”, „Buntownik z wyboru” i „Krzyk 2” (wszystkie z 1997 roku).*

Dla wielu zrozumiałe było to, że kolejne, modne w tamtym okresie, ekranizacje komiksowych historii nie mogły obejść się bez muzyki Elfmana (pomni sukcesu „Batmana” reżyserzy woleli nie ryzykować i stawiali na sprawdzone rozwiązanie).

Kolejno na ekrany wchodziły okraszone muzyką Elfmana przeboje: „Spiderman” (2002), „Hulk” (2003), „Spiderman 2” (2004) czy druga część przygód mrocznego „Hellboya” (2008).

* Jednym ze sporych osiągnięć Elfmana z tego okresu pozostaje udział w tworzeniu muzyki do „Chicago” Roba Marshalla wraz z Johnem Kanderem i Fredem Ebbem. Album z soundtrackiem otrzymał Grammy w 2004 roku i sięgnął po czołowe miejsca amerykańskich list przebojów.*

Końca lat 80-tych sięga korzeniami przygoda Elfmana z telewizją, stworzył muzykę do kilku „mrocznych” serii jak chociażby „Niesamowite historie”, „Alfred Hitchcock przedstawia”, czy (nieco później) „Opowieści z krypty”.

Tymczasem nominację do Emmy otrzymał za muzykę do „Simpsonów”. Elfman doczekał się statuetki Emmy dopiero w 2005 roku za muzykę do „Gotowych na wszystko”. Wielokrotnie nagradzany w ramach rozmaitych systemów na najważniejszą statuetkę – Oskara wciąż czeka (nominowany był trzykrotnie: dwa razy w 1998 roku – za „Facetów w czerni” i „Buntownika z wyboru”, ponadto w 2004 za film „Duża ryba”). Na koncie ma również dwie nominacje do Złotych Globów (za muzykę do „Miasteczka Halloween” i do „Dużej ryby”), jedną do BAFTA (jako współautor muzyki do „Chicago”), pięć nagród Saturna i ponad dwadzieścia statuetek BMI Film & TV Music Awards.