Jerzy Hoffman

Polski reżyser, scenarzysta i producent. Popularność przyniosły mu zwłaszcza ekranizacje popularnych powieści historycznych, z Sienkiewiczowską trylogią na czele.

Urodził się 15 marca 1935 roku w Krakowie. Pochodzi z rodziny lekarskiej. Jako dziecko przeżył zesłanie na Syberię – do kraju powrócił po zakończeniu wojny. Studiował reżyserię w słynnym moskiewskim WGIK-u, którą ukończył w 1955 roku. Początkowo dał się poznać jako dokumentalista.

Współpracował z Edwardem Skórzewskim, z którym zrealizował w ciągu 10 lat współpracy, 27 filmów dokumentalnych. Ich wspólnym debiutem był film „Czy jesteś wśród nich?” z 1954 roku. Później zrealizowali jeszcze m.in. głośne filmy „Uwaga chuligani!” (1955), „Dzieci oskarżają”, „Sopot 1957”, czy „Pamiątka z Kalwarii” (1958, Nagroda na festiwalu w Oberhausen).

Wspólne dokumenty dwójki filmowców były też nagradzane m.in. w Krakowie, Florencji, Moskwie i Mannheim. Hoffman i Skórzewski wspólnie zadebiutowali także w filmie fabularnym, komedią satyryczną „Gangsterzy i filantropi” (1962, Nagroda Mnistra Kultury i Sztuki). Później zrealizowali razem jeszcze dwie fabuły (polski „western” „Prawo i pięść” 1964 oraz film „Trzy kroki po ziemi” 1965 – Srebrny Medal na MFF w Moskwie i Nagroda Ministra Kultury i Sztuki), po czym drogi twórców rozeszły się.

Pierwszym w pełni samodzielnym filmem Hoffmana był krótkometrażowy film „Ojciec” (1967, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki, Złoty Ekran). W dwa lata później zrealizował (scenariusz i reżyseria) adaptację „Pana Wołodyjowskiego” Henryka Sienkiewicza z doskonałym Tadeuszem Łomnickim w roli tytułowej.

Film zdobył uznanie (Złota Kaczka, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki) i ogromną popularność oraz wytyczył kierunek działań twórczych reżysera, który od tej pory będzie specjalizował się w tworzeniu wielkich widowisk historycznych i raczej komercyjnych przedsięwzięć, opartych o teksty literackie.

* W 1974 roku powstała doskonała adaptacja „Potopu” z pamiętną rolą Daniela Olbrychskiego jako Kmicica. Film został laureatem Złotych Lwów Gdańskich i nagrody publiczności na FPFF w Gdyni, otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki oraz był nominowany do nagrody Oskara*. Niestety, na realizację trzeciej (w kolejności chronologicznej: pierwszej) części Trylogii, reżyser musiał czekać aż 25 lat.

W 1976 roku Hoffman zrealizował adaptację kiczowatej, ale bardzo popularnej powieści Heleny Mniszkówny „Trędowata” z Elżbietą Starostecką i Leszkiem Teleszyńskim w rolach głównych, w dwa lata później wyreżyserował z kolei film wojenny „Do krwi ostatniej” (Nagroda Specjalna Jury FPFF). Rok 1981 to realizacja bardzo popularnej adaptacji powieści „Znachor”, z pamiętną rolą Jerzego Bińczyckiego w roli tytułowej, rok 1983 to z kolei realizacja polsko-niemieckiego filmu wojennego „Wedle wyroków twoich...”. W latach 1983-87 pełnił funkcję zastępcy prezesa SFP.

Po prawie dziesięcioletniej przerwie, Hoffman powrócił, debiutując jako producent, a także reżyserując film „Piękna nieznajoma” (1992), z Grażyną Szapołowską i Beatą Tyszkiewicz. W 1999 roku udało się reżyserowi zebrać fundusze na realizację trzeciej części trylogii Sienkiewicza - „Ogniem i mieczem” (serial w 2000).

Reżyser zdobył nagrodę Orła jako producent filmu, był też nominowany do tej nagrody za reżyserię. Film zdobył dwie nagrody na FPFF w Gdyni: Nagrodę specjalną Jury za „twórcze zamknięcie Sienkiewiczowskiej epopei” oraz Nagrodę Prezesa Zarządu Telewizji Polskiej. Film otrzymał też Nagrodę na MFF Słowiańskich i Prawosławnych oraz Złotą Kaczkę dla Najlepszego Filmu.

Kolejnymi projektami reżysera (produkcja, reżyseria, scenariusz) są: adaptacja „Starej baśni” Kraszewskiego z 2003 roku (serial w 2004) oraz dokumentalny film „Ukraina” (2006, pierwsza z części kolejnej trylogii). W 2011 roku wyreżyserował film historyczny pt. "1920 Bitwa Warszawska".

Hoffman otrzymał kilka Nagród za Całokształt Twórczości: Super Wiktora’99, Nagrodę na FF w Kijowie, nagrodę przyznawaną podczas rozdania Telekamer - Złote Spinki 2006 oraz Orła w 2006 roku. W 1999 roku na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi odsłonięto gwiazdę Hoffmana w Alei Gwiazd. Od 1997 roku jest współwłaścicielem spółki „Zodiak Jerzy Hoffman Production”. Był członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w Polsce 2005.

Jerzy Hoffman był dwukrotnie żonaty. Drugą żoną była Walentyna (zmarła 20.12.1998 roku).