Oscary 2012: Zakazane Oscary

** Oscarowa noc tuż tuż. Już niedługo poznamy laureatów najważniejszej nagrody przemysłu filmowego.

Jednak fakt, że film, bądź specjaliści zaangażowani w jego powstanie, zostaną docenieni przez członków Amerykańskiej Akademii Filmowej, o niczym nie przesądza. Dobitnie świadczą o tym lata minione, kiedy nagrodzone lub nominowane produkcje, stawały się w niektórych państwach… ofiarami cenzury.

Oto 10 nominowanych, bądź zwycięskich, oscarowych filmów, które zostały zakazane w różnych zakątkach naszego globu.

Na pewno je znacie- wśród nich znalazły się prawdziwe arcydzieła z gwiazdorską obsadą. Dlaczego tak się stało? **

Film opowiadający historię opętanej dziewczynki, która obraca głowę o 180 stopni, wymiotuje zieloną cieczą (w tej scenie użyto grochówki!) i onanizuje się krzyżem, był ponad siły i nerwy widowni w Singapurze, Malezji i części Wielkiej Brytanii.

W związku z tym, jeden z najsłynniejszych horrorów w reżyserii Williama Friedkina, został zakazany w tamtejszych kinach.

Na szczęście diabelskie Hollywood nie było aż tak konserwatywne. „Egzorcysta” został nominowany w 10 kategoriach, w tym dla najlepszego filmu. Ostatecznie w 1974 roku zdobył dwa Oscary - za najlepszy scenariusz adaptowany oraz dźwięk.

W 2010 roku film Jamesa Camerona zgarnął Oscara w trzech kategoriach (za najlepszą scenografię, zdjęcia i efekty specjalne) oraz sześć innych nominacji.

Historia pokazuje, że nawet produkcje, które generują kolosalne zyski mogą być narażone na reperkusje ze strony cenzorów. W przypadku „Avatara” byli to chińscy urzędnicy.

Film został wycofany z tamtejszych kin, ponieważ zachodziło podejrzenie, że może wywołać antyrządowe zamieszki w odpowiedzi na wysiedlenia ludności w jednym z regionów.

Nakręcony na podstawie bestsellerowej prozy Ericha Marii Remargue'a „Na Zachodzie bez zmian” uchodzi za jeden z najlepszych filmów wojennych w historii.

W 1930 roku Amerykańska Akademia Filmowa przyznała mu dwie złote statuetki – dla najlepszego reżysera (Lewis Milestone) oraz filmu.

Arcydzieło Milestone’a było wyświetlane w przedwojennych Niemczech, jednak Naziści skutecznie sabotowali projekcje, wpuszczając do kin… szczury. W konsekwencji film zakazano za jego antywojenną wymowę.

Podobny los spotkał „Na Zachodzie bez zmian” również we Włoszech, gdzie film był zabroniony aż do 1956 roku.

W 1974 roku film w reżyserii Bernardo Bertolucciego został nominowany w dwóch oscarowych kategoriach – „Najlepszy aktor pierwszoplanowy” (Marlon Brando) i „Najlepszy reżyser”.

„Ostatnie tango w Paryżu” wywołało sporo kontrowersji, dzięki zawarciu w scenariuszu kilku odważnych scen erotycznych, m.in. tej, gdzie kochankowie używają masła, jako… lubrykantu (dzięki waszym głosom film zajął wysokie miejsce w naszym rankingu „Najlepszych erotyków wszech czasów”).

I choć dzisiaj produkcja nie wywołuje już takich sensacji, to w latach 70. sąd we włoskiej Bolonii zakazując jego wyświetlania w tamtejszych kinach argumentował, że Bertolucci posunął się za daleko i przekroczył granicę pornografii, bazując na najniższych instynktach i propagując rozwiązłość.

Podobnego zdania były Singapur, Nowa Zelandia, Korea Południowa i Portugalia.

Skandal towarzyszył również „Ostatniemu kuszeniu Chrystusa” w reżyserii Martina Scorsese, który w 1988 roku był nominowany do Oscara w kategorii „Najlepszy reżyser” (przegrał z Barrym Levinsonem).

Uczłowieczony Chrystus wzbudził protesty o podłożu religijnym w kilku stanach na południu USA. W konsekwencji film został wycofany z Georgii i Savannah. Właściciele „Blockbuster”, swego czasu największej sieci popularnych wypożyczalni, jako pierwsi odmówili umieszczenia „Ostatniego kuszenia” na półkach.

Z tych samych względów film nigdy nie doczekał się premiery kinowej w Polsce, gdzie trafił dopiero na DVD.

W 2006 roku skandalizująca historia pewnej miłości przyniosła Angowi Lee Oscara w kategorii „Najlepszy reżyser”. Oprócz tego „Tajemnica Brokeback Mountain” zdobyła nagrodę Akademii za najlepszy scenariusz i muzykę oryginalną.

Okazuje się, że w pewnych regionach świata złote statuetki nie są wystarczającą rekomendacją. Dla chińskich cenzorów film okazał się niczym innym, jak „homoseksualną propagandą” i został z miejsca zakazany.

Podobna sytuacja miała miejsce w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, gdzie uznano go za „szkodliwy i godzący w moralne wartości społeczeństwa”.

Lawina nominacji i cztery wygrane w 1964 roku statuetki nie pomogły również słynnej „Kleopatrze”.

Jeden z najkosztowniejszych filmów wszech czasów (uwzględniając inflację obraz kosztował ponad 286 milionów dolarów!) został oprotestowany w Egipcie.

Powód? Tamtejszy rząd miał dysponować niezbitymi dowodami na to, że Elizabeth Taylor była… „syjonistycznym szpiegiem”.

„Kleopatra” spotkała się również ze sprzeciwami kilku przywódców duchowych, piętnujących romans Elizabeth Taylor z Richardem Burtonem, którzy w filmie również byli kochankami.

Słynny, wzbudzającym kontrowersje, obraz Stanleya Kubricka to jeden z wielkich przegranych oscarowej gali z 1972 roku. Mimo nominacji w czterech kategoriach (najlepszy film, reżyseria, montaż i scenariusz adaptowany) twórcy „Mechanicznej pomarańczy” wyszli z gali z niczym.

Oczywiście nie przeszkodziło to filmowi stać się w błyskawicznym tempie obrazem kultowym i okrytym niesławą. Niestety, w niektórych krajach z obawy na zagrożenia, jakie, zdaniem urzędników, niosła fabuła, film oprotestowano i zakazano jego wyświetlania. Tak stało się w Irlandii, Singapurze, Hiszpanii, Korei Południowej i Malezji.

Po groźbach śmierci, jakie zostały skierowane pod adresem Kubricka, reżyser zdecydował się z własnej woli wycofać swoje dzieło również z Wielkiej Brytanii.

Choć dzisiaj może wydawać się to śmieszne, to sentymentalna historia skomplikowanych relacji między rozwódką, córką i jej ojczymem okazała się zbyt daleko idąca.

W latach 40. opowiadanie Jamesa M. Caina, które posłużyło za materiał wyjściowy dla scenariusza Mildred Pierce” zostało wycofane z obiegu w Bostonie. Sam film spotkał się z niechęcią organów cenzorskich w Irlandii i w konsekwencji również zakazany.

W 1946 roku Amerykańska Akademia Filmowa uhonorowała odtwórczynię głównej roli Joan Crawford Oscarem dla najlepszej aktorki. Sam film był nominowany w kategoriach „Najlepszy film”, „Najlepsza aktorka drugoplanowa”, „Najlepsze zdjęcia - filmy czarno-białe” oraz „Najlepszy scenariusz”.

Adaptacja uznanej również w Polsce prozy Güntera Grassa wygrała nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej w kategorii „Najlepszy film nieanglojęzyczny” oraz Złotą Palmę w Cannes.

Mimo to film Volkera Schlondorffa został zakazany w Kanadzie (prowincja Ontario) i Stanach Zjednoczonych (Oklahoma City) z uwagi na scenę seksu oralnego z udziałem nieletniego.
(gk/mf/kk)