Quattro volte, Le
Michelangelo Frammartino opowiada o wiosce Caulonia w górzystej Kalabrii, skąd pochodzi cała jego rodzina. By pokazać jej surowe piękno wykorzystuje minimalistyczny styl bliski Robertowi Bressonowi, czy Raymondowi Depardonowi, jak również Argentyńczykom, przedstawicielom poetyckiego naturalizmu.
Wydaje się, że głównym bohaterem Le quattro volte jest stary, schorowany pasterz, który leczy się kurzem zebranym z kościelnej podłogi, wypijając go z codzienną porcją wody. Ale pozbawiony dialogu film Frammartino, chcąc odejść od antropocentrycznej wizji kina, bohaterem czyni raczej duszę, która w symbolicznym procesie reinkarnacji przemieszcza się w czasie, zatrzymuje w różnych istotach, roślinach czy przedmiotach. Frammartino w wywiadach podkreśla też „polityczny” charakter swojego filmu. Jego zdaniem widz powinien posiadać wybór w procesie konstruowania znaczenia: reżyser daje widzowi wybór na przekór przyzwyczajeniu, które umacnia władzę wytwórcy obrazów nad ich odbiorcą.
Akcja filmu rozwija się zgodnie z naturalnym kalendarzem, wciąga w krąg zmian, obrzędów, regulowanych odwiecznym cyklem. Film balansuje pomiędzy etnograficznym dokumentem, a filozoficznym esejem o relacji człowieka z naturą. Pitagorejskie cztery życia zostają spełnione w postaciach czterech bohaterów: pasterza, młodej kozy, drzewa ściętego przez mieszkańców wioski, wykorzystanego podczas ludowego święta i kawałka węgla drzewnego, wytwarzanego tradycyjną metodą.
Frammartino lokuje swój film pomiędzy światami, pomiędzy konwencjami, skupia się na przekraczaniu granic. Dlatego jednym z bohaterów uczynił pasterza, który również tkwi na granicy, z jednej strony otoczony zwierzętami, zdawałoby się odsunięty od społeczności, z drugiej - zachowujący żywą relację z otoczeniem. Przemiana życia w śmierć, drewna w węgiel, rosnącego na zboczu drzewa w rytualne drzewo życia, dorastanie kozy ma wymiar symboliczny. Frammartino powołuje się na inspirujące go, tradycyjne traktowanie wzajemnie przenikających się przestrzeni prywatnej i publicznej, wewnętrznej i zewnętrznej, codziennej i mitycznej.
„W Kalabrii drzwi domów nie są zamykane na klucz, gdy chcesz wejść do środka, otwierasz je i dopiero wtedy pytasz o pozwolenie” - opowiada reżyser. Często powołuje się też na fascynujące go, charakterystyczne dla kina Andrieja Tarkowskiego budowanie przestrzeni, pochodzących z różnych porządków.
Tytuł oryginalny | Quattro volte, Le |
Gatunek | dramat |
Kraj produkcji | Włochy |
Rok produkcji | 2010 |
Data światowej premiery | 18.02.2011 |
Czas trwania | 88 min. |
Obsada |
Podziel się opinią
Komentarze