Roberto Rossellini

* Scenarzysta i producent włoski, który zasłynął przede wszystkim jako jeden z pionierów i twórców włoskiego neorealizmu. Głównie z tego powodu uważany jest za jednego z najwybitniejszych twórców filmowych w historii kina. Były mąż Ingrid Bergman oraz ojciec aktorki i modelki – Isabelli Rossellini.*

Urodził się 8 maja 1906 roku w Rzymie jako syn znanego włoskiego architekta.

Karierę filmowca zaczynał w latach 30-tych, od kręcenia filmów dokumentalnych wpisujących się w schyłkową fazę kina faszystowskiego.

* W 1942 roku zadebiutował jako reżyser pełnometrażowego filmu „Biały statek”, jednak prawdziwym przełomem zarówno w jego twórczości, jak i w całej historii kina był powstały przy współpracy scenariopisarskiej Felliniego obraz „Rzym, miasto otwarte” (1945). Film był pierwszym, sztandarowym dziełem rodzącego się wówczas neorealizmu włoskiego z jego paradokumentalną metodą filmowania, nielinearną narracją oraz brakiem przywiązania do wizualnej kreacji. Film uhonorowany został Wielką Nagrodą Jury w Cannes, a zaproponowana tu nowatorska forma przyjęła się i upowszechniła, znajdując - nie tylko ówcześnie - wielu naśladowców. W 1948 roku zrealizował filmy „Paisà” (nominacja do Oscara za współscenariusz, Srebrna Taśma i National Board of Review za reżyserię) i „Niemcy – rok zerowy” (nagroda za scenariusz oraz Grand Prix MFF w Locarno), tworzące – wraz z arcydziełem z 1945 roku – neorealistyczną trylogię wojenną, uważaną za szczytowe osiągnięcie artystyczne reżysera.*

W tym samym roku nakręcił też dramat „Miłość” (1948), otrzymując Nagrodę dla Najlepszego Filmu Zagranicznego od koła krytyków nowojorskich.

W latach 50-tych generalnie realizował filmy z gwiazdorskim udziałem ówczesnej żony, Ingrid Bergman (dramat społeczny „Stromboli, Ziemia Boga” 1950, nominacja do Złotego Lwa w Wenecji; „Europa’51” 1951, nominacja do Złotego Lwa oraz International Award na MFF w Wenecji; „Podróż do Włoch” 1953, muzyczny dramat historyczny „Joanna d’Arc na stosie” 1954, dramat psychologiczny „Strach” 1954). W 1953 roku nakręcił nowelowy film komediowy „Jesteśmy kobietami”, z udziałem Bergman, Alidy Valli, a także znanej z neorealistycznych dzieł reżysera Anny Magnani.

Bez udziału żony zrealizował w tym okresie biograficzny film religijny „Franciszek – kuglarz boży” (1950) oraz francusko – włoską produkcję „Siedem grzechów głównych” (1952) z udziałem takich gwiazd, jak Gérard Philipe, Françoise Rosay, Michèle Morgan i Louis de Funes.

* Deszcz nagród (Złoty Lew i nagroda OCIC w Wenecji, Srebrna Taśma za reżyserię, trzy nagrody Golden Gate na MFF w San Francisco) przyniósł mu zrealizowany w 1960 roku obraz „Generał Della Rovere” z udziałem Vittoria De Siki.*

Jego filmy z lat 60-tych i 70-tych nie cieszyły się już taką popularnością i przychylnością krytyki, jak filmy powojenne. Rossellini zrealizował wówczas m.in. dramat wojenny „Noc nad Rzymem” (1960), powstały w oparciu o powieść Stendhala dramat kostiumowy „Vanina Vanini” (1961, nominacja do Złotego Lwa) oraz film „Czarna dusza” (1962).

W ostatnim okresie życia związany był z telewizją, realizując m.in. biograficzne filmy o Sokratesie, Pascalu, Kartezjuszu.

Pożegnalnym filmem twórcy był religijny „Mesjasz” (1975).

Zmarł na atak serca, 3 czerwca 1977 roku w Rzymie.