"The Square”, czyli dlaczego biedni ludzie nie lubią sztuki? [RECENZJA]

Szef sztokholmskiego muzeum sztuki nowoczesnej jest zamożny i świetnie ubrany, ale podczas wywiadu narzeka, że instytucja, którą prowadzi, jest niedoinwestowana. Bieda - Christian rozkłada ręce, po czym widzimy jak wsiada do swojej nowiutkiej Tesli. Jeszcze zabawniej robi się, gdy planuje nową instalację - tytułowy “Kwadrat” - wydzielone miejsce na placu, w którym ludzie mają sobie ufać i być dla siebie bliźnimi.

Obraz
Źródło zdjęć: © Materiały prasowe
Łukasz Knap

Reżyserem “The Square” jest Ruben Östlund, twórca głośnego “Turysty” o szwedzkiej klasie średniej: sytej, kulturalnej i podszytej lękiem, że wszystko, co ma, może zniknąć w sekundę, jakby znikąd miała pojawić się lawina, która pochłonie cały jej dobytek i rodzinę. Christian (świetny Claes Bang) musi czuć podobnie.

W jednej z pierwszych scen jest świadkiem napastowania na ulicy. Reaguje na przemoc, ale w tym samym momencie ktoś kradnie mu portfel i telefon. Kradzież nie daje mu spokoju. Postanawia odnaleźć sprawcę, a w międzyczasie wpada na pomysł nowej instalacji pod tytułem "Kwadrat", która ma skłaniać do "twórczego" namysłu nad podziałami i brakiem zaufania.

Ale gdy przyjrzeć się bliżej Christianowi, deklarującemu otwartość na innych i solidarność z biednymi, okazuje się, że jest hipokrytą. Raz za razem oblewa egzaminy z wartości, którym hołduje jako szef poważnej instytucji kultury. W tym kontekście widzimy tu kapitalne sceny komediowe. Najzabawniejsza jest scena seksu, gdy nawołujący do zaufania Christian po seksie podejrzewa swoją kochankę (Elisabeth Moss) o to, że chce wykorzystać jego nasienie do inseminacji. Milczącym świadkiem ich sporu jest małpa dziewczyny. Gdyby tylko umiała mówić...

W innej najbardziej pamiętnej scenie Christian organizuje uroczystą kolację dla przyjaciół muzeum. W ramach performance'u zaprosił na nią aktora, który udaje goryla. Człowiek-małpa wywołuje lawinę śmiechu, ale w pewnym momencie jego gra przekracza granice przedstawienia. Staje się agresywny, wydaje dzikie odgłosy i przegania przerażonych gości z imprezy. Tak się kończy tęsknota kulturalnych ludzi za odrobiną "szaleństwa".

Trudno oglądać "The Square” i nie pomyśleć o pustych symbolach i gestach produkowanych hurtowo przez wiele instytucji kulturalnych. Film Östlunda parodiuje świat sztuki współczesnej, ale nie podważa sensu jej istnienia. Skłania raczej do zastanowienia, czemu służy czasami bardzo skomplikowany kod, stosowany przez artystów. Dlaczego biedni ludzie nie chodzą do galerii? W "The Square" można odnaleźć wiele niepokojących pytań, na które widz musi odpowiedzieć sam. "The Square" nie był faworytem, ale Złota Palma dla tego filmu to miła niespodzianka.

Ocena 7/10

Z Cannes Łukasz Knap

Wybrane dla Ciebie

8 Oscarów, kasowy hit. Arcydzieło Formana znów w kinach
8 Oscarów, kasowy hit. Arcydzieło Formana znów w kinach
To były wczesne objawy demencji. Żona Bruce'a zauważyła, jak się zmienił
To były wczesne objawy demencji. Żona Bruce'a zauważyła, jak się zmienił
Ostatni film kultowego duetu. Zdjęcia z nowego filmu Pasikowskiego w plenerze
Ostatni film kultowego duetu. Zdjęcia z nowego filmu Pasikowskiego w plenerze
Hit do obejrzenia w domu. W kinach zarobił blisko 400 mln dolarów
Hit do obejrzenia w domu. W kinach zarobił blisko 400 mln dolarów
Nie chcieli go w krakowskiej PWST. Po latach stał się najwybitniejszym aktorem swojego pokolenia
Nie chcieli go w krakowskiej PWST. Po latach stał się najwybitniejszym aktorem swojego pokolenia
"Tato miał problem z hazardem i alkoholem". Córka Jerzego Bińczyckiego nie ukrywa prawdy
"Tato miał problem z hazardem i alkoholem". Córka Jerzego Bińczyckiego nie ukrywa prawdy
Nowy przebój Netfliksa. Tak makabrycznej historii jeszcze nie pokazali
Nowy przebój Netfliksa. Tak makabrycznej historii jeszcze nie pokazali
Znów będą kontrowersje? Mocny zwiastun nowego filmu Smarzowskiego
Znów będą kontrowersje? Mocny zwiastun nowego filmu Smarzowskiego
Był synonimem Nowej Fali i niepoprawnym amantem. Świat kina nie przestał go opłakiwać
Był synonimem Nowej Fali i niepoprawnym amantem. Świat kina nie przestał go opłakiwać
Dwayne Johnson o roli w "Smaching Machine". "Naprawdę tego pragnąłem"
Dwayne Johnson o roli w "Smaching Machine". "Naprawdę tego pragnąłem"
Nabrała masy mięśniowej. Niemal jak Dwayne The Rock Johnson
Nabrała masy mięśniowej. Niemal jak Dwayne The Rock Johnson
Gwiazda "Plotkary" w odważnym teledysku. Wystąpiła całkiem nago
Gwiazda "Plotkary" w odważnym teledysku. Wystąpiła całkiem nago