Andrzej Żuławski nie żyje. Reżyser miał 75 lat

O ciężkim stanie zdrowia poinformował na Facebooku syn twórcy, reżyser Xawery Żuławski. We wpisie opublikowanym 16 lutego napisał, że ojciec był w ostatnim stadium choroby nowotworowej, „jego stan nie pozostawiał złudzeń” i przebywał na intensywnej terapii.

Treść oryginalnego wpisu poniżej:

Przyjaciele ! musze to napisac ; Andrzej Zulawski znajduje sie w ostatniej fazie choroby nowotworowej , jest w szpitalu...

Posted by Xawery Zulawski on 16 luty 2016

Ostatnim filmem w dorobku Andrzeja Żuławskiego jest adaptacja prozy Witolda Gombrowicza zatytułowana „Kosmos”, za którą na festiwalu w Locarno w 2015 roku otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera.

Andrzej Żuławski urodził się 22 listopada 1940 roku we Lwowie, jako syn pisarza Mirosława Żuławskiego. Po skończonych studiach filmowych we Francji był m.in. asystentem Andrzeja Wajdy. W 1971 roku zadebiutował "Trzecią częścią nocy" opartą na motywach prozy swojego ojca.

- „Trzecia część nocy” spadła jak meteor na kino europejskie, onieśmielała poetycką brawurą i plastyczną energią - pisał o filmie Michel Sineux.

(Małgorzata Braunek na planie "Trzeciej części nocy"/ fot. mat. dystrybutora)

Kiedy cenzura nie dopuściła do rozpowszechniania jego drugiego filmu zatytułowanego "Diabeł" (film miał swoją premierę dopiero w 1988 roku), reżyser wyemigrował do Francji. Za granicą zrealizował skandalizujące "Opętanie" z Samem Neillem i Isabelle Adjani. Przez wielu krytyków obraz utrzymany w estetyce horroru jej uważany za największe osiągniecie w karierze Żuławskiego.

(Sam Neill i Isabelle Adjani na planie "Opętania"/ fot. mat. dystrybutora)

Innymi słynnymi obrazami w jego dorobku są m.in. "Na srebrnym globie" (nad którym pracował 12 lat - produkcję blokowały władze PRL), "Szamanka" czy "Wierność".

- Często mnie pytają młodzi ludzie, jak to się dzieje, że człowiek staje się reżyserem filmowym i co to jest? Ja odpowiadam: reżyser filmowy to jest ktoś, kto musi okłamać absolutnie wszystkich dookoła prócz samego siebie. Jak zacznie siebie okłamywać, to jest koniec- przytaczał słowa reżysera Zdzisław Pietrasik na łamach „Polityki”.

(kadr z filmu "Na srebrnym globie"/ fot. Eastnews)

Żuławski sporadycznie pojawiał się jako aktor – w 1985 roku zagrał w filmie Joya Fleury „Smutek i piękno” z Charlotte Rampling, a w 2003 – w mini-serialu „Niebezpieczne związki” z Catherine Deneuve i Nastassją Kinski. W latach 60. publikował recenzje w "Filmie" oraz utwory poetyckie na łamach "Współczesności".

W 2002 roku, wspólnie ze stałym operatorem Andrzejem J. Jaroszewiczem otrzymali Specjalną Złotą Żabę dla duetu reżyser-operator podczas festiwalu Camerimage w Łodzi. Żuławski został uhonorowany również dwoma polskimi odznaczeniami państwowymi: Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2001) oraz Orderem Legii Honorowej.

(Xawery i Andrzej Żuławscy/ fot. Eastnews)

Prywatnie Żuławski był związany z aktorką Małgorzatą Braunek (syn Xawery), malarką Hanną Wolską (syn Ignacy), aktorką Sophie Marceau (syn Vincent) oraz Weroniką Rosati.

W 2010 roku wiele kontrowersji wzbudziła książka Andrzeja Żuławskiego pt. "Nocnik", z powodu której aktorka Weronika Rosati wytoczyła reżyserowi proces o ochronę dóbr osobistych. W 2015 roku proces zakończył się wygraną aktorki.