II wojna światowa jest tematem, który pojawia się w kinie stosunkowo często. Niewyobrażalne okrucieństwo tamtych czasów prezentowane jest w filmach na rozmaite sposoby. Od ukazania bohaterskich walk żołnierzy, przez dramaty pojedynczych jednostek, aż po wstrząsające obrazy masowych mordów. Na przestrzeni kilkudziesięciu lat pojawiło wiele świetnych produkcji poświęconych II wojnie światowej. Które jednak należy uznać za najwybitniejsze?
Filmy o II wojnie światowej pojawiają się w naszych kinach systematycznie. 4 listopada na polskie ekrany wszedł najnowszy obraz Mela Gibsona pt. „Przełęcz ocalonych”. Produkcja przedstawia opartą na faktach historię amerykańskiego sanitariusza, który odmawia noszenia broni i zabijania wrogów. Oskarżony o tchórzostwo wkrótce udowadnia swoją odwagę oraz męstwo. W roli głównej Andrew Garfield.
Z okazji premiery „Przełęczy ocalonych” prezentujemy ranking 9 najlepszych filmów o II wojnie światowej. Przypomnijmy sobie tytuły obrazów, które najlepiej oddały tragizm najokrutniejszego konfliktu zbrojnego w dziejach. W niniejszym zestawieniu znalazły się również produkcje, które potraktowały temat przewodni w nieco odmienny i przewrotny sposób.
"Most na rzece Kwai"
Ranking najlepszych filmów o II wojnie światowej rozpoczynamy od nagrodzonego siedmioma Oscarami obrazu Davida Leana. „Most na rzece Kwai” to ponadczasowe dzieło przedstawiające losy grupy brytyjskich żołnierzy, którzy zostają wzięci do niewoli przez armię japońską na terytorium Birmy. Nad tytułową rzeką Kwai powstać ma most o ważnym znaczeniu strategicznym. Pułkownik Nicholson wytyka Japończykom błędy w budowie konstrukcji. Bohater wraz ze swoimi żołnierzami deklaruje chęć wykonania mostu. Wszystko po to, by udowodnić wrogiej armii wyższość europejskiej myśli technologicznej. W czasie gdy wzięci do niewoli mundurowi budują most, alianckie wojska planują jego wysadzenie. Film oparty na powieści Pierre’a Boulle’a. W rolach głównych Alec Guiness, William Holden, Jack Hawkins oraz Sessue Hayakawa.
"Kanał"
II wojna światowa zajmuje wyjątkowe miejsce w polskiej kinematografii. Bolesne doświadczenia niemieckiej okupacji odcisnęły znaczące piętno na naszej sztuce filmowej. Widać to doskonale chociażby w wyjątkowym „Kanale” Andrzeja Wajdy.
Akcja obrazu rozgrywa się podczas ostatnich dni powstania warszawskiego. Oddział żołnierzy Armii Krajowej próbuje przedostać się pod ulicami stolicy do broniącego się Śródmieścia. Biegnący kanałami bohaterowie umierają w okropnych męczarniach. Film ten jest pierwszą powojenną produkcją poświęconą tematyce powstania warszawskiego. Jego pesymistyczna wymowa była swego czasu obiektem zagorzałych dyskusji. Niektórzy krytycy zarzucali Wajdzie podważanie sensu przeprowadzenia zrywu w sierpniu 1944 roku. „Kanał” odniósł mimo to spory sukces i został dostrzeżony w zachodniej Europie. Data premiery filmu uznawana jest za początek tzw. polskiej szkoły filmowej.
"Listy z Iwo Jimy "
„Listy z Iwo Jimy” Clinta Eastwooda udowadniają, że II wojna światowa była wielką tragedią dla każdej ze stron biorących udział w zbrojnym konflikcie. Akcja rozgrywa się na japońskiej wyspie, na której cesarska armia mierzy się z przybyłymi wojskami amerykańskimi. Głównymi bohaterami filmu są szeregowy Saigo, który nie wykonuje polecenia swojego bezpośredniego przełożonego i dołącza do oddziałów umiejscowionych po drugiej stronie wyspy, a także światły generał Tadamichi Kuribayashi.
„Listy z Iwo Jimy” zostały uhonorowane w roku 2007 Złotym Globem w kategorii „Najlepszy film zagraniczny” oraz Oscarem za montaż dźwięku. Clint Eastwood podczas kręcenia produkcji pracował jednocześnie nad „Sztandarem chwały’, który ukazuję tę samą bitwę z punktu widzenia amerykańskich jednostek. W rolach głównych Ken Watanabe, Tsuyoshi Ihara oraz Kazunari Ninomiya.
"Upadek"
Wyjątkowym filmem o II wojnie światowej jest „Upadek” Oliviera Hirschbiegela. Ten biograficzny dramat koncentruje się przede wszystkim na postaci Adolfa Hitlera. Produkcja ukazuje 12 ostatnich dni życia przywódcy III Rzeszy, który z każdą godziną coraz mocniej zaczyna zdawać sobie sprawę z nadchodzącej klęski. Na oczach widzów maluje się portret osoby zbliżającej się do samounicestwienia. Wyjątkowe kino wojenne pozbawione efektownych scen batalistycznych. W roli głównej Bruno Ganz.
"Pianista"
Roman Polański w perfekcyjny sposób zobrazował okupacyjne losy wybitnego muzyka Władysława Szpilmana w uhonorowanym Oscarem „Pianiście”.
Główny bohater mimo wielu przeciwności losu stara się za wszelką cenę przetrwać czas wojny. Przez kilka lat musi m.in. ukrywać się przed niemieckim wojskiem ze względu na swoje żydowskie pochodzenie. „Pianista” zatrważa nie tylko bolesnymi doświadczeniami pierwszoplanowej postaci, ale też okrucieństwem, jakiego doświadczyli wszyscy mieszkańcy okupowanej Warszawy. W roli głównej fenomenalny Adrien Brody.
"Jak rozpętałem drugą wojną światową"
Czy o II wojnie światowej można mówić w sposób prześmiewczy? Dla wielu osób takie podejście do tematu wydaje się wręcz obrazoburcze i skandaliczne. Tymczasem Tadeusz Chemielewski udowodnił, że osadzenie akcji produkcji komediowej w latach 1939-1945 wcale nie musi wiązać się z burzeniem pomników i deptaniem grobów poległych.
Wyprodukowana w 1969 roku komedia "Jak rozpętałem drugą wojną światową" przedstawia losy Franciszka Dolasa. Polski żołnierz przez splot różnych okoliczności staje się świadkiem wybuchu II wojny światowej. Pechowy bohater myśli, że to on doprowadził do takiego stanu rzeczy. Kolejne decyzje podejmowane przez Dolasa wplątują go w coraz większe tarapaty. W roli głównej niezapomniany Marian Kociniak.
"Życie jest piękne"
„Życie jest piękne” to chyba najoryginalniejszy film poświęcony tematyce II wojny światowej. Obraz Roberto Benigniego stanowi połączenie lekkiej komedii ze wstrząsającym dramatem, który na długo pozostaje w pamięci widzów. Głównym bohaterem produkcji jest Guido Orefice. Mężczyzna wraz ze swoją rodziną trafia do obozu koncentracyjnego. Zupełnie nowej rzeczywistości nie jest w stanie zrozumieć kilkuletni syn bohatera – Giosue. Guido wmawia malcowi, że biorą oni udział w wyjątkowej grze. Jeśli zdobędą odpowiednią liczbę punktów, w nagrodę otrzymają czołg. „Życie jest piękne” uhonorowano trzema Oscarami. W rolach głównych sam Roberto Benigni, Giorgio Cantarini oraz Nicoletta Braschi.
"Szeregowiec Ryan"
Po obejrzeniu tego filmu każdy chłopiec chciał zostać żołnierzem. Poruszające i wyjątkowe kino wojenne zrealizowane z niespotykanym dotąd rozmachem. „Szeregowiec Ryan” Stevena Spielberga to opowieść o specjalnej misji uratowania jedynego z grona czterech ocalałych braci wysłanych na front. Grupa żołnierzy kierowana przez kapitana Johna Millera przemierza kolejne kilometry, aby odnaleźć tytułowego szeregowego. W rolach głównych Tom Hanks, Tom Sizemore, Edward Burns, Barry Papper i Jeremy Davies. Film nagrodzono pięcioma Oscarami.
"Cienka czerwona linia"
Na końcu zestawienia najlepszych filmów o II wojnie światowej znalazła się „Cienka czerwona linia” w reżyserii Terrence’a Malicka. Ekranizacja powieści Jamesa Jonesa ukazuje losy oddziału amerykańskich żołnierzy podczas bitwy pod Guadalancal.
Kompania wyrusza w głąb wyspy, aby otoczyć strategiczne stanowisko armii japońskiej. Wkrótce okazuje się, że cała misja nie ma szans powodzenia. W rolach głównych Jim Caviezel, Nick Nolte i Sean Penn.